-
Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich
13.02.202113.02.2021Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)
Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.
Dziękuję za naświetlenie tematu,
Łukasz
-
wątpliwe imiesłowy bierne9.10.20119.10.2011Dzień dobry,
czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
Pozdrawiam -
wielką literą o osobie trzeciej
1.03.202221.12.2012W oficjalnym piśmie, gdy zwracamy się do kogoś bezpośrednio, piszemy Pani Dyrektor, Pani Wando, czyli słowo Pan/Pani piszemy wielką literą. A co, jeżeli piszemy nie do kogoś, a o kimś? Która wersja jest poprawna:
– Szanowny Panie Dyrektorze, pani prezes Malinowska podjęła decyzję…
– Szanowny Panie Dyrektorze, pani Prezes Malinowska podjęła decyzję…
– Szanowny Panie Dyrektorze, Pani Prezes Malinowska podjęła decyzję…
-
wielkie litery20.09.200620.09.2006Drodzy Eksperci,
chciałbym zapytać, dlaczego słownik ortograficzny podaje zapis uniwersytet oksfordzki, a encyklopedia – Uniwersytet Oksfordzki (czyżby chodziło o nazwę opisową w słowniku i własną w encyklopedii?). Podobnie jest z kolegium kardynalskim (Kolegium Kardynalskim) – w encyklopedii występują dwie wersje.
Ostatnia kwestia to nazwisko Miloszewić – w zasadach transkrypcji podano, że serbskiemu l odpowiada polskie l, zaś w poradni znalazłem formę Miłoszewić(?).
Dziękuję. -
wielkie litery w tekstach prawnych3.02.20103.02.2010Akcje Objęte Ofertą? Zarządzających Emisją? Wiadomo, że teksty prawne rządzą się swoimi prawami, a w celu sprecyzowania pewnych pojęć czy wyodrębnienia ich z tekstu (początek i koniec definicji) taki zapis byłby uzasadniony. Proszę o wyjaśnienia w tej kwestii. Oto przykład: „Spółka akcyjna («Spółka») zamierza wyemitować łączną liczbę akcji («Akcje Objęte Ofertą»), które zostaną objęte przez subskrybentów pozyskanych przez Zarządzających Emisją”.
-
Wielki Post2.02.20052.02.2005Niebawem rozpocznie się wielki post. Słownik ortograficzny zaleca, by obydwa wyrazy rozpoczynać od małych liter. Inna jest jednak praktyka ortograficzna użytkowników polszczyzny. Wpisałam to hasło do wyszukiwarki Google i doprawdy rzadko można spotkać zapis od małych liter. Czy można zatem pisać dwojako? Dlaczego zalecenia słownika rozmijają się z praktyką językową?
-
w internecie5.01.202310.04.2010Dzień dobry,
mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
Pozdrawiam serdecznie,
Ryszard T. -
wizytówka20.01.200320.01.2003Dzień dobry!
Jestem lekarzem weterynarii. Razem z mężem prowadzę prywatną praktykę. Problem polega na tym, jak zredagować wizytówkę, na której oba nasze imiona i nazwiska poprzedzone będą skrótem lek. wet. Czy należy napisać: lek. wet. Alina Borkowska i lek. wet. Artur Borkowski, czy raczej lek. lek. wet. Alina i Artur Borkowscy? Z edytorskiego punktu widzenia lepiej byłoby ograniczyć się do jednego skrótu tytułu, ale z kolei wskazuje to na wykonywanie tego zawodu tylko przez osobę następującą po skrócie. Proszę o komentarz i wskazówkę, dziękuję bardzo za pomoc.
lek.wet. Alina Borkowska -
Włożyć, założyć
6.06.20226.06.2022Zgodnie z wykładnią językoznawców ubierać można kogoś w coś i nie można ubrać kurtki. Jednak jako zastępstwo tej formy językoznawcy proponują "włożyć"; niektórzy warunkowo dopuszczają "założyć", które jednak jest niepoprawne. Z formą "włożyć" mam problem. Chyba jedynym precedensem związku "włożyć na" jest kontekst ubraniowy. Naturalny wydaje się związek "włożyć do" - "włożyć buty do szafki", "włożyć ser do lodówki", ... Czy nie lepiej jednak "założyć", łączące się naturalnie z "na"?
-
wulgaryzmy na lekcji języka polskiego30.11.201230.11.2012Szanowni Państwo!
Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
Z poważaniem
Licealista