przeciwnie
  • pełnia czasu
    18.10.2005
    18.10.2005
    Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?
  • pierw – wpierw – najpierw
    12.09.2005
    12.09.2005
    Zastanawiają mnie losy wyrazu pierw. Słowniki określają go jako przestarzały bądź książkowy, zdawałoby się więc, że w mowie potocznej używany jest bardzo rzadko. Tymczasem jest on powszechnie stosowany, najczęściej przez ludzi młodych; zaobserwowałem, że już studenci używają go rzadko.
    Co ciekawe, jego używanie zwykle jest niemile widziane przez otoczenie; słowo pierw jest nielubiane przez polonistów, nierzadko wręcz tępione w szkołach i traktowane jak błąd językowy. Czy słusznie?
  • plany na przyszłość
    28.11.2002
    28.11.2002
    Czy powszechnie używane wyrażenie plany na przyszłość jest poprawne, czy też należałoby je uznać za pleonazm?
  • pomarańczowy
    29.05.2011
    29.05.2011
    Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?
  • powrót do korzeni
    9.02.2013
    9.02.2013
    Witam.
    Interesuje mnie frazeologizm wrócić do korzeni. Mam dość aktualne słowniki, ale tego zwrotu w nich nie ma. Czy jest formalnie dopuszczony do użytku, czy występuje tylko w języku potocznym? Proszę też o przykłady jego poprawnego użycia. Czy można powiedzieć np. „Ta płyta zespołu XYZ to powrót do korzeni”? Albo: „Pisarz ABC wraca do korzeni swojej twórczości”.
    Pozdrawiam
    MW
  • przecinek a imiesłów przysłówkowy
    5.01.2009
    5.01.2009
    Szanowni Państwo!
    Nie mam pewności, która forma zapisu (z przecinkiem czy bez) jest prawidłowa:
    1. Po połączeniu z wodą tworzy wysoce zasadowy żel, który twardniejąc tworzy nieprzepuszczalną barierę.
    2. Po połączeniu z wodą tworzy wysoce zasadowy żel, który twardniejąc, tworzy nieprzepuszczalną barierę.
    3. Po połączeniu z wodą tworzy wysoce zasadowy żel, który, twardniejąc, tworzy nieprzepuszczalną barierę.

    Będę wdzięczny za rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam.
  • Przecinek po zresztą, prawda
    7.02.2019
    7.02.2019
    Czy poniższych zdaniach można zrezygnować z pierwszego przecinka? Zresztą, jak zauważyliśmy w przypadku mitologii mózgu, żadna nauka nie może uchronić się przed wypaczeniami. Prawda, mimo opierania się, zawsze wyjdzie na jaw.
    Czy fraza a co za tym idzie powinna być wydzielana z dwu stron przecinkami? A może tylko z lewej strony i np. myślnikiem z prawej?
  • recykling i recycling
    14.02.2006
    14.02.2006
    Witam,
    moje pytanie dotyczy wymowy słowa recykling, która, zdaje się, została już spolszczona, podobnie jak pisownia. Tymczasem w radiowej Trójce usłyszałam dzisiaj „ceny risajklingowe”. Czy dobrze mi się wydaje, że jest to wymowa niepoprawna?
    Pozdrawiam,
    Monika Marczyk
  • rodzina nuklearna
    18.03.2013
    18.03.2013
    Czy określenie rodzina nuklearna (ang. nuclear family) jest z punktu widzenia językoznawcy potrzebne i przyczynia się do wzbogacenia zasobu leksykalnego polszczyzny? A może przeciwnie – jest jedynie kalką językową, która być może wyeliminuje z użycia nasze rodzime określenie rodzina dwupokoleniowa?
  • rzadkie gerundia
    1.06.2010
    1.06.2010
    Uniwersalny słownik języka polskiego pod red. S. Dubisza, podający zazwyczaj gerundia dla czasowników, w nielicznych przypadkach je pomija. M.in. pomija ten element w haśle juhasić. Czy jest to znaczące, w takim sensie, że należy uznać ten czasownik za nie tworzący gerundium (czy w ogóle są takie?), czy przeciwnie – fakt pominięcia klasyfikuje gerundium juhaszenie „tylko” jako formę rzadką?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego