przede-mną
  • psycholożka i socjolożka
    24.01.2009
    24.01.2009
    Witam serdecznie.
    Chciałbym wiedzieć, skąd nagminne używanie przez nie tylko zwykłych użytkowników języka, ale przede wszystkim przez dziennikarzy i redaktorów, a więc osoby, które winny szczególnie dbać o poprawność, słów psycholoŻKA, socjoloŻKA, filoloŻKA? Mam nieodparte wrażenie, że po wyemitowaniu reklamy sera znanej firmy H. nastąpiło zatrzęsienie tych i podobnych form analogicznych. Dziwi mnie, że takie cudaczne wyrazy tak szybko są przez uzus akceptowane.
    Pozdrawiam
  • Raczej przecinek…
    28.09.2016
    28.09.2016
    Szanowni Państwo,
    czy poprawna jest konstrukcja: Wybierasz się do Kasi, racja? czy raczej Wybierasz się do Kasi. Racja? (nie chodzi mi o konkretne słowo, można je zamienić na: Hę? Tak? Serio? itd.). A jeśli obie są możliwe, to w jakich przypadkach się je stosuje?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • rakija – rakij czy rakiji?
    1.06.2006
    1.06.2006
    Czy słowa takie jak rakija, dungija i inne na -ija można odmieniać w dopełniaczu liczby mnogiej rakij, dungij itp.? Mam na myśli archaiczny czy podniosły sposób odmiany (racjaracyj, maniamanij). W SJP Szymczaka przy słowie galabija dla dopełniacza liczby mnogiej podane są oboczne zakończenia -bii (-bij).
    U Szymczaka mamy też przy słowach wakacje, brawerie, torsje i ekonomie oboczne odmiany wakacyj, braweryj itp. Czy taka odmiana jest zasadna, skoro słowa te występują jedynie w liczbie mnogiej?
    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam.
  • rasizm
    5.06.2006
    5.06.2006
    W gazecie przeczytałam następujący artykuł: „Dwaj niemieccy pracownicy zostali zwolnieni z pracy za rasistowskie wypowiedzi na temat kolegi pochodzącego z Polski”. Zaskoczona, od razu zajrzałam do słownika, sprawdzić definicję słowa rasa, ale nie znalazłam tam jasnej odpowiedzi. Nurtuje mnie, czy obelgi dotyczące narodowości, np. Niemca wobec Polaka, można nazwac rasistowskimi. Czy można uznać, że istnieje np. rasa polska. Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z powazaniem
  • redoks

    24.03.2023
    24.03.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie od jakiegoś czasu, jaką część mowy stanowi wyraz „redoks”. Najczęściej jest używany w zbitkach „reakcja redoks” czy „elektroda redoks”, ale z rzadka znajduję też formy „redoksu”, „redoksy” itp. Czy jest to wobec tego rzeczownik używany apozycyjnie, czy to pierwsze użycie kwalifikuje się jako przymiotnik?

  • regionalne dla
    3.12.2008
    3.12.2008
    Witam,
    pochodzę z Suwałk, gdzie bardzo często mówi się słowo dla. Wyrażenie na przykład „Daj to Maćkowi” zastępowane jest przez „Daj to dla Maćka”. Chciałbym zapytać, czy można uznać to za regionalizm. Mieszkańcy owych okolic są poniekąd po takich zwyczajach językowych rozpoznawani.
    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
  • Reguły zapisu liczb

    9.03.2022
    9.03.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją reguły zapisu liczb i czy podpada to pod zasady językowe? Interesuje mnie, jaki znak powinien być używany w zapisie ułamków dziesiętnych typu 0,5. Czy powinien to być przecinek czy może to być kropka? A może i jedno, i drugie jest poprawne w jakimś kontekście? Druga sprawa to zapis dużych liczb . Spotyka się zapis 100000 i 100 000 oraz 10000 i 10 000.

    Z uszanowaniem

    Tomasz Matczak

  • Roșca

    13.02.2024
    13.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o radę ws. odmiany nazwiska rumuńskiego pochodzenia, tj. Roșca, przede wszystkim w dopełniaczu lp. Nie mam pewności, ale ostatnio napisałem podziękowanie dla Alberta Roșki. Ciekawi mnie również odmiana tego nazwiska w odniesieniu do kobiety.

    Kłaniam się

  • Rodzaje w liczbie mnogiej
    6.12.2018
    6.12.2018
    Męczy mnie jedna sprawa. Chodzi o to, jak uczyć dzieci. Ucząc o rzeczowniku, chciałbym mówić im o pięciu rodzajach tej części mowy, jednak podręcznik, z którym pracuję na lekcjach, podaje, że rzeczownik ma tylko 3 rodzaje: męski, żeński i nijaki, a liczbę mnogą sprowadzamy do liczby pojedynczej, by określić rodzaj np. oknaokno – nijaki. Ta reguła ma natomiast pewne luki, np. gdy chcemy podać rodzaj rzeczownika drzwi. Mam pracować zgodnie z podręcznikiem, czy uczyć poprawnej formy?
  • rodzaj gramatyczny nazw samochodów
    19.11.2007
    19.11.2007
    Jakiego rodzaju jest renault? Słownik ortograficzny podaje „ndm a. renaulta”, co sugeruje rodzaj męski, jednak na billboardach jest nowe renault. A co z samochodami innych marek: to suzuki (subaru, mitsubishi, porsche, iveco, volvo, bugatti, daewoo, hyundai, peugeot) czy ten suzuki (itd.)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego