-
ćwiczebny
26.04.202326.04.2023Szanowni Państwo,
Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?
-
domniemywać6.03.20146.03.2014Dlaczego w słowniku Doroszewskiego oraz w słowniku Szymczaka, a nawet w suplemencie do niego nie odnotowano wyrazu domniemywać w znaczeniu 'przypuszczać'? Trudno mi uwierzyć, aby to było znaczenie nowe. Czyżby więc przeoczenie?
-
Dramatyczny, dramatycznie2.12.20192.12.2019Szanowni Państwo,
ostatnio zastanawiałam się nad słowem będącym ewidentną kalką z języka angielskiego, mianowicie dramatycznie, dramatyczny w wyrażeniach takich jak: dramatyczny wzrost cen, bezrobocie dramatycznie wzrosło. Chciałam zapytać o poprawność takiego użycia w podanych kontekstach, ponieważ z przeglądu korpusu języka polskiego można wywnioskować, że jest ono dość powszechne.
Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Z pozdrowieniami.
Anita Danielewska
-
en masse17.11.200817.11.2008Jak używa się słów en masse? Według słownika znaczy to tyle, co 'w wielkiej ilości, w masie'. Czy można powiedzieć, że „dotacje są jedynie kroplą en masse potrzeb”? Czy przeciwnie – en masse mówi o sytuacji, dla określenia której nie starcza już samotrzeć, samosiódm czy nawet samodziesiąt?
-
Ferdydurke23.12.200923.12.2009Polonistka córki mojej znajomej zwróciła jej uwagę, że tytuł Ferdydurke odmienia się przez przypadki (Ferdydurki, o Ferdydurce itd.). Z kolei uczennica (i ja) byliśmy święcie przekonani, że Ferdydurke jest nieodmienne, co potwierdził przegląd kilku opracowań literackich i podręczników. Jednakże lektura fragmentów Dzienników Gombrowicza wykazała, że sam autor tytuł Ferdydurke odmieniał. No i jesteśmy w kropce. Jak to więc jest – odmieniać czy nie?
Z uszanowaniem,
W.T. -
Inwentaryzacja23.01.201623.01.2016Szanowni Państwo,
mam kłopot ze słowem inwentaryzacja używanym w kontekście robienia porządków w szafie z ubraniami. Czy dopuszczalne jest użycie sformułowania inwentaryzacja szafy?
Dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
AW
-
Jazyd czy jazyda?
24.04.201724.04.2017Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?
-
Jeśli nie festiwal, to co?9.06.20089.06.2008Słownik PWN mówi, ze festiwal to impreza artystyczna połączona z konkursem. Czy skondensowaną w czasie, przekrojową prezentację polskiej kultury i sztuki przez środowiska polonijne (bez konkursu) można nazwać festiwalem? Jezeli nie, to jak?
-
kościół i klasztor15.11.200215.11.2002Szanowni Państwo!
Moje pytanie wiąże się pośrednio z poruszoną kwestią pisowni nazw zakonów. W słowniku ortograficznym pod hasłem dominikanie znajduję: kościół Dominikanów. Czy chodzi o nazwę własną, konkretnego budynku, czy może o kościół należący do zakonu dominikanów? Co z klasztorem dominikanów? Jak zmienia się pisownia, gdy dodamy: ojców albo oo.?
Dziękuję za odpowiedź. -
kusz 8.12.20158.12.2015W jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Jedyne wyjście” znajduje się taki oto dwuwiersz:
Pusz się, draniu, pusz się, pusz –
Potem hycniesz w grób i kusz
Czym jest ów kusz? Bo na pewno nie błędem Autora lub Wydawcy, bo byłoby coś o tym wspomniane w erracie lub nocie wydawniczej. Archaizm? Czy może typowy dla Witkacego żart językowy?