przejąć
  • Mnie to samo!
    7.05.2013
    7.05.2013
    Dzień dobry!
    Zamawiając w restauracji to samo, co kolega przede mną, powiem: „Mi to samo” czy „Mnie to samo”?
    Pozdrawiam
    Rafał Kowalski
  • msza i akcenty
    30.10.2007
    30.10.2007
    Jak powinno się akcentować wyrażenia przyimkowe ze słowem msza? Byłem na MSZY czy byłem NA mszy? Służyć do MSZY czy służyć DO mszy? O ile w pierwszym wypadku spotyka się obydwa sposoby akcentowania, o tyle w drugim wypadku akcent tradycyjnie pada raczej na zaimek. Ponadto, przyjmując, że poprawny (niekoniecznie jako jedyny) jest akcent na przyimek (czyli jeden zestrój akcentowy), to czy poprawna będzie np. forma przede mszą?
  • Napatoczyć się
    20.09.2017
    20.09.2017
    Szanowni Państwo,
    proszę o etymologię czasownika napatoczyć się.

    Z pozdrowieniami
    Stratos Vasdekis
  • nazwy przypadków
    24.03.2015
    24.03.2015
    Jaka jest etymologia nazw przypadków w języku polskim? Domyślam się, że nazwy mianownika, narzędnika, miejscownika i wołacza są tłumaczeniami łacińskich: nominativus, (ablativus) instrumentalis, locativus i vocativus. A co z dopełniaczem, celownikiem i biernikiem?
  • nazwy przypadków

    19.03.2015
    19.03.2015

    Szanowni Państwo,

    czy Onufry Kopczyński nazwał polskie przypadki?

    Pozdrawiam i proszę o odpowiedź

    K.K.

  • nazwy stanowisk i urzędów
    20.10.2003
    20.10.2003
    Szanowni Państwo!
    Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
    Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
    Pozdrawiam serdecznie
    Wioletta Wichrowska
  • niesnaski, D. niesnasek

    20.02.2024
    20.02.2024

    „Niesnaski” - jaką powinny mieć formę w dopełniaczu, słowniki, które znalazłem podają „(kogo? czego?) niesnasek”, ale można znaleźć dawne zapisy w postaci „(kogo? czego?) niesnasków"?

    Na przykład wiersz Juliusza Słowackiego „Pośród niesnasków — Pan Bóg uderza...” oraz dostępna w domenie publicznej książka „Słowo dziejów polskich, Tom 3” W. Koronowicza z roku 1860, gdzie jest takie zdanie: „Chciał on na nim zaradzić zewnętrznej potrzebie i spróbować raz jeszcze ukojenia wewnętrznych niesnasków”.

    Czy może jest to forma archaiczna? Czy jest dopuszczalna współcześnie w mowie i piśmie?

  • ninja
    27.05.2012
    27.05.2012
    Chciałbym się dowiedzieć, czy ninja można pisać nindża i czy to słowo może się odmieniać (np. tak jak radża). W słowniku Polańskiego się nie odmienia, ale występuje tylko jako jakieś żółwie ninja.
    Z poważaniem
    Michał Kozłowski
  • numen
    27.04.2007
    27.04.2007
    Pytanie dotyczy zasad spolszczania. Chodzi o łacińskie słowo numen. W słownikach znaleźć można jedynie jego wyjątkową liczbę mnogą numina. W dostępnej literaturze słowo pojawia się zazwyczaj odmieniane klasycznie, zgodnie z zasadami dla rodzaju męskiego, choć występuje czasem również w formie nieodmiennej (traktowane jest wtedy jak rzeczownik rodzaju żeńskiego). Pytanie brzmi, jak powinno się odmieniać słowo numen przez przypadki, jeśli pojęcie pojawia się w tekście polskim.
  • odnośnie (do) czegoś
    31.01.2007
    31.01.2007
    Dzień dobry!
    Podczas ostatniej lekcji języka polskiego powstała dyskusja o tym, która z wersji zdań z odnośnie jest prawidłowa, więc postanowiłam zapytać Pana jako eksperta. Która wersja jest poprawna, a która nie: odnośnie szkoły czy odnośnie do szkoły?
    Z góry dziękuję bardzo za odpowiedź na nurtujące mnie pytanie,
    Aleksandra Paukszta
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego