Szanowni Państwo,
Zwrócono mi uwagę, że niepoprawnie zapisuję daty, wpisując miesiąc cyfrą rzymską i rozdzielając cyfry kropką. Tymczasem zapis taki był stosowany w mojej rodzinie od lat, jeszcze przez mojego śp. Dziadka, kształconego w przedwojennych szkołach. Czy stosowany przeze mnie zapis jest rzeczywiście niepoprawny, czy raczej rzadziej spotykany lub może archaiczny? Przyznam, że ciężko byłoby mi przyzwyczaić się do rozdzielania dat spacją.
Z poważaniem,
Łukasz Kozicki

Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy skrótu PS. W słowniku ortograficznym znalazłam wyjaśnienie pisowni wielkimi literami i bez kropek. Natomiast w poradni zamieszczono informację, że kropki jednak można stawiać. Jestem polonistką i jednoznaczna odpowiedź jest dla mnie b. ważna, szczególnie w czasach, kiedy o wynikach decydują głównie wszechobecne punkty.
Pozdrawiam
Bogna Sikorowska

Sea to starożytna hebrajska miara objętości ciał sypkich. Jaki rodzaj należy jej przypisać i który wzorzec deklinacyjny zastosować? Które z poniższych form uznać za poprawne?

jedna sea czy jeden/jedno sea

jedną seę czy jeden/jedno sea

dwie see czy dwa sea

dwóch seji czy dwóch sea?

Dzień dobry,

chciałbym zapytać, jak należy zapisywać wyrażenie „ścieżka dydaktyczna piaskowego gacka” jako nazwę ścieżki dydaktycznej? Gdzie należałoby użyć wielkich liter?

Dzień dobry,

mój kolega Wojciech L. zasiał we mnie wątpliwości związane ze słownictwem. Twierdzi on, powołując się na autorytet prof. Bralczyka i prof. Miodka, iż zajefajnie jest normalnym słowem, należącym do poprawnej polszczyzny. Posiadany przeze mnie słownik poprawnej polszczyzny jednak tego słowa nie zawiera, ale też jest on z 2004 roku. Czy kolega ma rację?

Szanowni Państwo,
czy to prawda, że wyrażenie poza tym powinno się akcentować na sylabie drugiej [po'zatym], i że wymowa z akcentem inicjalnym ['pozatym] jest niewłaściwa?

Szanowni Państwo,

proszę o wskazanie poprawnej formy zapisu 'jakby' / 'jak by' w konstrukcjach typu:

Jakby / Jak by co, jestem w domu.

Jakby / Jak by mi zależało, napisałbym wcześniej.

W słowniku na Państwa portalu jest podany taki przykład użycia spójnika 'jakby':

Jakbyś znalazł chwilę, wpadnij do nas jutro.

Czy w przesłanych przeze mnie zdaniach będzie podobnie?

Łączę pozdrowienia

Jacek Zwierzyński

Szanowni Państwo,
zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

Oto uzasadnienie:
W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
Z poważaniem
Piotr Dylewski

Szanowni Państwo,
trochę mnie zastanawia zalecenie porady.
Rozumiem, że podstawą mogłaby być uwaga 2 w regule [363] WSO PWN, np. zależy dokąd, zależy gdzie. Ale czy już nie ciekawe, od kogo i zależy, w jakim sensie?
A gdyby ostatni przykład zacząć od to? Czy przykłady ze słownika nie na to by wskazywały: Wiemy kto, ale Wiemy, kto to?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Czy poprawna jest forma: jeździj, np. pożegnanie: „Jeździj w spokoju…”? Osobiście jakoś mnie razi forma jeźdź podawana przez Państwa słownik i mam gorącą nadzieję, że podana przeze mnie forma jest też uważana za poprawną, bo na pewno jest milsza dla ucha. Licząc na szybką odpowiedź, łączę pozdrowienia i pozostaję z poważaniem.
Dariusz Celarski