przy
  • Przecinek przy dopowiedzeniu

    27.02.2017
    27.02.2017

    Szanowni Państwo,

    chciałabym się dowiedzieć, czy w poniższym zdaniu należy postawić przecinek przed jakradon:


    Promieniowanie jądrowe pochodzi z naturalnych źródeł, jak radon, gaz, który przesącza się z ziemi.


    Czy należy stosować tu zasadę stawiania przecinka przed wyliczeniem/przykładem? Czy jeśli w zdaniu podawany jest tylko jeden przykład, to w ogóle można traktować to jako wyliczenie? Czy potraktować tutaj inaczej np. jak dopowiedzenie, wtrącenie?


    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Przecinek przy niejednorodnych okolicznikach
    23.12.2015
    23.12.2015
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy oddzielania przecinkami jednorodnych okoliczników, np. czasu. Z jednej strony słyszałem, że drugi okolicznik, precyzujący określenie, należy zawsze wydzielić obustronnie. Przykład: W ubiegłym tygodniu, w środę, w Krakowie padał śnieg. Czy ten drugi przecinek (po środzie) na pewno jest potrzebny? Nasuwają mi się wątpliwości, gdyż po nim następuje okolicznik miejsca (w Krakowie), a w takich połączeniach, zdaje się, przecinka być nie powinno.
    Krzysztof
  • Składnia zgody przy przydawce przymiotnej

    29.06.2023
    29.06.2023

    Chciałabym spytać, czy możemy zostawić fragment „nawiązywanie kontaktów z dziećmi i młodzieżą zagrożonymi wykluczeniem społecznym” w obecnym brzmieniu.

    „Zagrożonymi” zgrzyta, ale podobnie byłoby z „zagrożoną”.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Średniki przy wyliczeniach
    12.02.2018
    12.02.2018
    W przekładach z języka angielskiego można spotkać zdania, w których elementy składowe (wyliczenia) są wydzielone średnikami. Bardzo często ostatni z tych elementów zaczyna się od słowa oraz. Czy w takich przypadkach mamy do czynienia z błędem interpunkcyjnym (spójnik oraz po średniku)?
  • Wiele zachodu przy rozbieraniu się do rosołu
    12.04.2016
    12.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam dwa pytania z frazeologii.
    1. Ciekawi mnie, dlaczego, kiedy coś wymaga wiele wysiłku, mówimy, że wymaga wiele zachodu? Czy ma to coś wspólnego ze stereotypowym postrzeganiem świata zachodniego jako wysoko rozwiniętego?
    2. Co takiego nagiego jest w rosole, że rozbieramy się do rosołu?


    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zbędne przecinki przy okoliczniku
    16.04.2002
    16.04.2002
    Czy w tym zdaniu jest właściwie umieszczony przecinek? „Uprzejmie prosimy o zgodę na uczestniczenie wyżej wymienionych osób w obradach jury, podczas godzin pracy”.
  • Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych

    5.11.2023
    5.11.2023

    Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?

  • Kłopoty z przyimkami
    1.06.2016
    1.06.2016
    Korektorka konsekwentnie zamienia konstrukcje typu przy użyciu na z użyciem, przy wykorzystaniu na z wykorzystaniem. Proszę o wyjaśnienie, co jest nie tak z tym przy.
    Poza tym zamiast w konkurencyjnych cenach chce, by było: po konkurencyjnych cenach – tu akurat wspiera ją słownik poprawnej polszczyzny, ale mi ta konstrukcja wydaje się jakby przestarzała.
  • odmiana nazw ulic – ciąg dalszy
    18.07.2003
    18.07.2003
    Szanowni Państwo!
    Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:
    Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
    Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.

    Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
    Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie?
  • interpunkcja okoliczników
    26.05.2013
    26.05.2013
    Jestem agentem ds. obrotu nieruchomościami i mam wątpliwości dotyczące interpunkcji w tekstach ofert. Szczególnie kiedy określa bądź dookreśla się lokalizację danej nieruchomości: „Mieszkanie położone jest na pierwszym piętrze, w bloku czteropiętrowym, na ulicy Mickiewicza, w Katowicach”. Z jednej strony nadmiar przecinków aż razi, ale z drugiej każdy z okoliczników miejsca jest niezależny, a jeśli tak, to znaczy, że są równorzędne, ergo powinno się je rozdzielać.
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego