przyczyna
  • skłonność i podatność
    3.07.2002
    3.07.2002
    Czy o skłonnościach można mówić tylko w odniesieniu do ludzi, czy też dopuszczalne jest łączenie tego rzeczownika z nazwami rzeczy, np. skłonność wyrobu włókienniczego do mechacenia? Może właściwsze byłoby mówienie o podatności, nie o skłonności.

    Z wyrazami szacunku
    Anna Mazik
  • Skrót od Kodeks prawa kanonicznego
    12.12.2018
    12.12.2018
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z prośbą o rozstrzygnięcie sporu w kwestii zapisu skrótu dla Kodeksu prawa kanonicznego. Jeden znajomy redaktor optuje tutaj za zapisem KPK (odróżniającym od skrótu dla Kodeksu postępowania karnego), drugi natomiast sugeruje zapis kpkan.
    Z wyrazami szacunku
    Paulina Piasecka
  • słowotwórstwo w SMS-ach i czatach
    3.03.2005
    3.03.2005
    Witam!
    Chciałbym się dowiedzieć nieco więcej o przemianach językowych i słowotwórstwie w SMS-ach i na czatach. Wydaje mi się, że wiele nowych słów jest tworzonych przez twórców SMS-ów. Co na to wpływa i jakie mogą być tego skutki?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
  • spolegliwy
    4.03.2008
    4.03.2008
    Witam,
    mam wrażenie, słuchając wielu wypowiedzi, że określenie spolegliwy zmieniło swoje pierwotne znaczenie. Dzisiaj to nie człowiek, na którym można polegać, ale ugodowiec, nie wadzący nikomu czy też nie stwarzający problemów. Czyżby takie zmiany zachodziły w języku i są one dopuszczalne, czy też są to błędy, z którymi należy walczyć?
    Pozdrawiam
    Zbyszewski Kazimierz
  • stanowić
    12.09.2002
    12.09.2002
    Czy używanie wyrazów – jak podaje Słownik języka polskiego -przestarzałych jest błędem? Którą formę lepiej wybrać: przestarzałą a lepiej pasującą do tekstu czy nową? Chodzi mi przede wszystkim o słowo stanowić. Wydaje mi się, iż lepiej byłoby powiedzieć „Ma pełną swobodę w stanowieniu prawa” niż „Ma pełną swobodę w ustanawianiu prawa”.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • starzenie (się) skóry
    6.06.2003
    6.06.2003
    Czy należy mówić o starzeniu się skóry, czy o starzeniu skóry? Pytanie odnosi się też do wysuszania się skóry etc. Czy dopuszczalna jest tylko forma z się, czy też zaimek zwrotny zmienia jedynie sens? Np. starzenie się skóry oznacza jej starzenie się samoistne, a starzenie skóry to starzenie wynikłe z przyczyn zewnętrznych (wiatr, klimatyzacja etc.).
    Pozdrawiam
  • Straż Miejska czy straż miejska?
    23.12.2002
    23.12.2002
    Dzień dobry,
    Mam dwa pytania, jedno dotyczące ortografii: Straż Miejska, Straż Graniczna, ale policja? Z taką pisownią spotykam się w prasie. Czy zawsze powinno się je pisać dużymi literami? Czy może podobnie jak w przypadku sądów, szpitali, innych instytucji: łódzka straż miejska, ale Straż Miejska w Łodzi? A co ze Strażą Graniczną?
    Dziękuję
    Magda
  • swoista immunoterapia alergenowa, immuno(terapia) alergenowo-swoista

    25.05.2023
    25.05.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie — jak należy zapisać termin alergenowo/swoista (terapia) - alergenowo swoista czy alergenowoswoista? W piśmiennictwie medycznym przyjęty jest zapis rozłączny (jako zestawienie, a nie jako przymiotnik złożony) — czy to dopuszczalne? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z pozdrowieniami,

    Anna

  • szczęśliwy
    21.06.2012
    21.06.2012
    Proszę o ocenę sformułowań „Jestem szczęśliwy z wyniku”, „Szczęśliwy ze współpracy…”, „Szczęśliwy ze znajomości z panem…”, „Szczęśliwy z sukcesu…”, „Szczęśliwy z pierwszego miejsca…” itp. W moim odczuciu w przypadku przymiotnika szczęśliwy brakuje tu czegoś pomiędzy z a przyczyną. Wydaje mi się, że o ile dumnym albo zadowolonym można być bezpośrednio z czegoś, o tyle szczęśliwy wymaga jakiegoś elementu – z powodu albo z racji – i dopiero mówimy o tym czymś. Czy rzeczywiście?
  • szejść, jejść
    23.09.2008
    23.09.2008
    Szanowni Państwo,
    czytając teksty gwarowe z różnych regionów Polski, zauważyłem, że bardzo często w gwarach śląskich, a także, choć znacznie rzadziej, w tekstach wielkopolskich przed spółgłoską [ś] pojawia się dodatkowa głoska [j] np. szejść, jejść. Czy w dawniejszych czasach w Wielkopolsce środkowej (np. w okolicach Poznania) wymowa taka była równie powszechna i częsta jak na Śląsku?
    Z poważaniem,
    Filip Cerkaski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego