przyczyna
-
efekt i synonimy21.02.201321.02.2013Jakimi względami mogą się kierować redaktorzy zmieniający w tekstach naukowych (i nie tylko) wyraz efekt na wynik, skutek bądź rezultat? Jaka może być przyczyna tego rodzaju „efektofobii”?
-
ekologia a sozologia
22.12.202222.12.2022Szanowni Państwo,
czy poprawnie jest stosowanie słowa ekologia w odniesieniu do ochrony środowiska a nie samej nauki o tymże?
Czy dopuszczalne jest takie rozszerzanie terminu? A może jednak powinniśmy różnicować pojęcia i stosować słowo sozologia w kontekście ochrony przyrody? Będę wdzięczna za opinię.
Dziękuję i pozdrawiam
Aniela Ł.
-
elegancko o czynnościach fizjologicznych15.04.201315.04.2013Witam,
w SJP jest opisanych wiele czynności fizjologicznych, w tym „wydalić gazy trawienne wydając przy tym charakterystyczny odgłos”. Jak w praktyce powinniśmy nazwać taką czynność? W słowniku znalazłem pierdzieć jako wulgarne oraz prukać jako potoczne. Słowa purkać nie znalazłem. Pouczenie 2-letniego dziecka: „Córeczko, jeśli zdarzy Ci się wydalić gazy trawienne, wydając przy tym charakterystyczny odgłos, wypada powiedzieć: przepraszam”, raczej będzie mało praktyczne.
-
Epidemiczny a epidemiologiczny 23.03.202023.03.2020W związku z aktualnymi wydarzeniami dotyczącymi epidemii koronawirusa wielu programach i artykułach padają określenia epidemiczny i epidemiologiczny. Są one stosowane równoznacznie, zamiennie np. w jednym artykule mówi się o stanie lub zagrożeniu epidemicznym, a następnie 2 zdania niżej pojawia się stan (zagrożenie) epidemiologiczne.
Czy jest to poprawne zastosowanie tego określenia? Czy możemy je stosować zamiennie?
Pozdrawiam
-
ergotrofia i etiotrofia5.07.20065.07.2006Szanowni Państwo!
Próbowałem znaleźć znaczenie słów ergotrofia i etiotrofia w różnych źródłach, bez skutku. Uprzejmie proszę o wyjaśnienie ich znaczenia.
Z poważaniem,
Jan Łagodowski. -
exodus23.04.201123.04.2011Mam pytanie odnośnie pisowni słowa Exodus. Większość słowników wskazuje jednoznacznie, że jedyną poprawną formą jest Exodus, bez względu na to, czy odnosi się do biblijnego wydarzenia, czy wielkiej migracji. Jednakże w języku polskim nie stosuje się litery x z wyłączeniem enumeratywnie podanych przypadków, a exodus nie spełnia kryteriów żadnego z nich. Podobne zapożyczone wyrazy – seks, indeks, faks – piszemy jednoznacznie przez ks. Więc jak to jest? Czy forma eksodus jest błędna?
-
faun i sylen28.02.200628.02.2006Szanowni Państwo,
mam pytanie: jak wygląda liczba mnoga od słów faun i sylen? Widywałem już różne wersje, postanowiłem więc zajrzeć do słowników. Te jednak są niekonsekwentne: Słownik mitów i tradycji kultury Kopalińskiego podaje liczbę mnogą sylenowie i faunowie; Słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje liczbę mnogą fauny (słowa sylen w ogóle nie zna); Słownik ortograficzny PWN podaje liczbę mnogą sylenowie oraz do wyboru obie wersje: fauny i faunowie.
Pozdrawiam. -
formułować, ale regulować2.06.20132.06.2013Dlaczego formuła / formułować, ale reguła / regulować (a nie regułować?
-
Formy zwracania się do Jezusa i mówienia o Nim28.05.201628.05.2016Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o formy grzecznościowe odnoszące się do Boga, kiedy używamy Jego imienia – na przykład, kiedy mówimy o Jezusie. Czy istnieją sugestie językowe, czy należy mówić: Jezus (jakby po imieniu), Pan Jezus (na pan), Chrystus Jezus (używając dodatkowych określeń). Jaką formę można uznać za grzecznościową?
Pozdrawiam serdecznie
Tomasz Szczepański
-
Francisco Franco, czy odmieniać?25.06.200725.06.2007Drodzy Państwo,
w jednym słowniku znalazłem zapis „Francisco Franco ndm”. Czy nie powinno być jednak tak, że imię odmieniamy zawsze, a nazwisko fakultatywnie (w tym wypadku zwyczajowo nie)? A zatem: D. Francisca Franco, C. Franciscowi Franco…, N. Franciskiem Franco. Zaglądałem do słownika PWN-u, ale widnieje w nim tylko forma generał Franco (bez imienia).
Dziękuję.
