przyjmować
  • auto da fé
    7.01.2012
    7.01.2012
    Szanowni Państwo!
    Jak należy zapisywać nazwę spalenia na stosie? Zarówno Słownik ortograficzny, jak i Słownik poprawnej polszczyzny podają wyłącznie pisownię autodafe, słowem nie zająkując się o wariancie auto da fé, dość popularnej, wspomnianej zarówno w SJP, jak i w słownikach prof. Kopalińskiego. Czy w związku z tym jest ona niepoprawna? I czy Państwa zdaniem staranny korektor powinien zmienić tę pisownię z auto da fé na autodafe, a jury dyktanda uznać tę pierwszą za niepoprawną?
  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • bluetooth, rough
    15.12.2006
    15.12.2006
    Jak zapiszemy miejscownik wyrazu bluetooth, który powinno się czytać [blutuf], oraz wyrazu rough, czytanego [raf]? Według mnie powinno dojść do spolszczenia końcowej spółgłoski tematu fleksyjnego, proszę o potwierdzenie lub wyprowadzenie mnie z błędu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Bośnia i Hercegowina
    4.07.2018
    4.07.2018
    Szanowni Państwo,
    jaką formę przyjmuje orzeczenie dla wyrażenia Bośnia i Hercegowina?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Budowa słowa słowotwórstwo

    1.10.2021
    1.10.2021

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie z zakresu słowotwórstwa :) Czy wyraz słowotwórstwo jest zrostem czy złożeniem? Jak to ocenić, gdy końcówka fleksyjna wyrazu podstawowego jest taka sama jak międzyrostek?

  • bulbusy i chelicery, tudzież hominidy

    19.11.2020
    19.11.2020

    Pytanie językowe natury biologicznej.


    Na jednej z grup dotyczących modliszek i innych bezkręgowców pojawił się post o treści:


    "Nie odmieniamy nazw łacińskich w języku polskim (...) Pajęczarze bardzo często piszą bulbusy i chelicery (kiedy sam tak pisałem), ale bulbus w l. mn. to bulbi, chelicera, to chelicerae."


    O ile zgadzam się z tym w przypadku nazw gatunkowych, to czy spolszczenia takie jak chelicery, czy bulbusy faktycznie są niedopuszczalne?

  • Być gotowym 

    27.02.2021
    27.02.2021

    Szanowni Państwo,


    zastanawia mnie, w jakim przypadku użyć przymiotnika gotowy w funkcji orzecznika w zdaniu np. Idę wymienić walutę, żeby być ******* na wyjazd do Hiszpanii. Czy będzie to mianownik, tj. gotowy, czy może miejscownik, gotowym? Umieszczając w takiej sytuacji rzeczownik, wskazywałby on na konieczność formy miejscownikowej, aczkolwiek wydaje mi się, że forma mianownikowa w tym przypadku jest coraz częściej obecna choćby w codziennej mowie.


    Z wyrazami szacunku,

    Antoni

  • Centrum Kontaktu
    17.10.2013
    17.10.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    jako pracownik Centrum Komunikacji Społecznej, jednego z biur Urzędu m.st. Warszawy, zwracam się do Pana z prośbą o opinię w sprawie nadania nazwy Centrum Kontaktu Warszawa 19 115 nowo powstałemu ośrodkowi, którego zadaniem jest informowanie mieszkańców Warszawy o wszelkich procedurach realizowanych przez Urząd, a także reagowanie na wszelkie zgłaszane problemy dotyczące, w skrócie, funkcjonowania Miasta. Skontaktować się z nami będzie można za pośrednictwem różnych kanałów komunikacji, spośród których najczęściej używanym będzie zapewne linia telefoniczna.
    Wątpliwości nastręcza nam wyrażenie centrum kontaktu – jako dosłowne tłumaczenie angielskiego (amerykańskiego) contact center. Zrezygnowaliśmy z nazwy Centrum Informacji Warszawa 19 115, ponieważ wyklucza ona skojarzenie, że pod tym numerem przyjmowane będą również interwencje. Odrzucona została także nazwa Centrum informacyjno-interwencyjne Warszawa 19 115 jako zbyt długa. Nie chcemy także stosować nazwy Infolinia Warszawa 19 115. Nieprzydatne jest również obcojęzyczne call center.
    Prosimy zatem Pana Profesora o opinię, czy wyrażenie centrum kontaktu jest poprawne językowo i może być zrozumiałe dla ogółu mieszkańców.
    Z poważaniem
    Tomasz Dziedziczak
    Główny specjalista
    URZĄD M.ST. WARSZAWY
    Centrum Komunikacji Społecznej (CK)
  • Co ma brona do obrony?
    12.09.2018
    12.09.2018
    Czy zdaniem Państwa istnieją związki znaczeniowe słów broń, obrona ze słowem określającym czynność rolniczą, mianowicie bronowaniem? U dawnych Słowian bardzo ważnym był zwyczaj oborywania granic, co stanowi magiczną ochronę (obronę) przed rozmaitymi energiami, duchami, które mogłyby wejść w szkodę. Oborywaniem wyznaczano i utrwalano granice. My dzisiaj mówimy o obronie granic. Wyjaśnienia słów broń i brona w Słowniku prasłowiańskim jedynie zwiększyły ilość rodzących się pytań…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego