przykład
  • nie z przymiotnikami
    11.02.2004
    11.02.2004
    W podręczniku do języka polskiego był kiedyś reportaż pt. „Rolnik rolnikowi nie równy”. W późniejszych wydaniach zapisano nierówny. Słownik Taszyckiego i Jodłowskiego zaleca, by z przymiotnikami w funkcji orzecznika nie pisać rozdzielnie. Czy zasada ta nadal obowiązuje?
    Proszę o wyjaśnienie i o garść przykładów.
    Halina Mastalska
  • oprócz
    16.11.2012
    16.11.2012
    1. „Teraz Brazylia to mój atut” – śmieje się, bo zna świetnie portugalski i oprócz telewizji pracuje w dziale handlowym ambasady Brazylii.
    2. Oprócz naleśników zjadł jeszcze kawałek ciasta.
    3. Oprócz pana G. zarzuty postawiliśmy jeszcze jednej osobie.
    4. Oprócz pana G. zarzuty ma również jeszcze jedna osoba.
    Które zdania poprawne? Czy prawidłowo jest: „… obsługuje również dział handlowy…”? Jaka konstrukcja jest prawidłowa w przypadku oprócz i poza, czy możliwe jest użycie strony biernej?
  • ortografia a historia języka
    13.05.2015
    13.05.2015
    Dzień dobry,
    dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
    Pozdrawiam
    Zdzisław K.
  • przecieżby?
    18.09.2011
    18.09.2011
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy pisowni by z partykułami, szczególnie zaś z jedną – przecież. W SO przy haśle przecieżby jest odnośnik do zasady nr 161, w której mowa o pisowni tej cząstki ze spójnikami (w tym z przecież), natomiast w zasadzie nr 160 (by + partykuły) przecież nie zostało uwzględnione. Jak to rozumieć? I najważniejsze – jak pisać?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Mira
  • Przecinek w wyrażeniach sfrazeologizowanych (cd.)
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    dziękuję za poradę Przecinek w wyrażeniach sfrazeologizowanych, ale mam dalsze wątpliwości. Nie rozumiem argumentacji co do przykładu (…) nie wiadomo czemu (…). W przykładzie Wiem, czemu to służyło też pojawia się rzeczony celownik, a zdanie jest niewątpliwie złożone.
    Kolejna wątpliwość: skoro najlepiej jak się da, to czy, idąc dalej, także najlepiej jak potrafisz, najlepiej jak umiesz?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • przecinki między jednorodnymi częściami zdania
    10.05.2006
    10.05.2006
    Witam serdecznie! Często miewam problemy z precyzyjnym określeniem, kiedy należy, a kiedy nie powinno się oddzielać jednorodnych części zdania. Na przykład czy w zdaniu: „Dostawały tam dobre, darmowe posiłki” zasadne jest postawienie przecinka pomiędzy dobre i darmowe? Spotykam też różne sposoby zapisu zdań z okolicznikami czasu, np. 23 maja w niedzielę z samego rana lub 23 maja, w niedzielę, z samego rana. Który zapis jest poprawny? Pozdrawiam serdecznie i życzę wszelkiej pomyślności!
    Katarzyna
  • pytaniem na pytanie
    3.03.2009
    3.03.2009
    Poproszę o wyjaśnienie, czy rzeczywiście nie należy, jak głosi obiegowa opinia, odpowiadać pytaniem na pytanie. Jeśli to prawda, to jakie są przeciwskazania dla takiej formy wypowiedzi, a kiedy można sobie na to pozwolić? Wydaje mi się, że nie jest rażącym uchybieniem językowym taki na przykład prosty dialog:
    – I co sądzisz o mojej propozycji?
    – Jakiej propozycji?

    Co zatem o odpowiadaniu pytaniem na pytanie sądzą językoznawcy?
    Pozdrawiam,
    Maciej Szymański
  • rodzaj gramatyczny skrótowców
    30.11.2011
    30.11.2011
    Dzień dobry,
    Czy np. „PKN ORLEN SA osiągnęła zysk …”, czy „… osiągnął zysk…”? Podobnie z PKO BP SA.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • super
    28.09.2012
    28.09.2012
    Niedawno w Poradni pojawiła się opinia, że obowiązuje łączna pisownia przedrostka super niezależnie od znaczenia (superczłowiek 'superman' i 'świetny gość', supersamochód 'wyścigówka' i 'fajna bryka', superlaska 'szprycha' i 'git dziewucha'). Sam jestem zwolennikiem różnicowania pisowni, tak jak w przypadku płyty długogrającej. I w USJP takie zróżnicowanie nastąpiło, właśnie w haśle super (choć akurat słowo okazja chyba go nie wymaga…). Czy mogę prosić o skomentowanie tej rozbieżności?
  • w dacie
    8.06.2007
    8.06.2007
    Dzień dobry,
    prześladuje mnie wyrażenie w dacie. Czy to jest moja obsesja, czy jednak można wymienić to wyrażenie na być może lepsze? Czy można zastąpić je słowem według, w momencie lub jakimś innym? A w przykładzie: „Optymizm i pesymizm różnią się jedynie w dacie końca świata” czy nie można zastąpić go słowem datą?
    Z góry dziękuję
    AB
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego