-
wolnostojący?4.12.20074.12.2007Szanowni Eksperci,
proszę o rozstrzygnięcie: okap wolnowiszący czy wolno wiszący, wanna wolnostojąca czy wolno stojąca (przy założeniu, że oznacza to jakiś rodzaj konstrukcji wymienionych przedmiotów)?
Dziękuję i pozdrawiam,
Joanna -
w Podkarpackiem22.11.200222.11.2002Często słyszy się w telewizyjnej pogodzie zkończenia województw: w warszawskiem, krakowskiem, podkarpackiem. Jestem z Małopolski i nigdy nie słyszałem, żeby ktoś tak tego typu wyrazy wymawiał. Nie ma tego -kiem, -giem, tylko formy w podkarpackim, pomorskim. Jak powinno być właściwie? Czy obie formy są poprawne? Która ewentualnie jest ogólnopolska? Dziękuję!
-
w Poznańskiem27.02.200927.02.2009Witam,
kiedy mówi się o Województwie Poznańskim, a kiedy o Poznańskiem? Przyznam, że druga forma brzmi dla mnie bardzo archaicznie, a reguły co do stosowania obu form są dla mnie dosyć nieostre. Czytałem kiedyś, że Polska Akademia Umiejętności ustaliła w 1936 r. końcówki -im//-ym. Skąd więc taki wyjątek?
Pozdrawiam.
-
wpół przymknięty czy wpółprzymknięty?5.04.20025.04.2002W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
Dziękuję. -
wspierany przez
26.06.202326.06.2023Dzień dobry, będę bardzo wdzięczna za podpowiedź, czy w takiej sytuacji, jak opisana w poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Neosemantyzm-wspierac;22706.html, poprawne jest stwierdzenie że coś jest wspierane przez technologię czy raczej należy powiedzieć „wspierane technologią” a przyimek „przez” jest zarezerwowany dla czynności wykonywanych przez ludzi? Np. „nauka wspierana przez technologię” czy „nauka wspierana technologią”? A może oba sformułowania można uznać obecnie za poprawne? Pozdrawiam serdecznie
-
w sprawach nieuregulowanych – w sprawach nie uregulowanych2.12.20152.12.2015Piszemy:
w sprawach nieuregulowanych
czy
w sprawach nie uregulowanych?
Nie razem czy osobno?
-
W sprawie zapisu zestawień rzeczownikowych z początkowym członem pop11.05.201611.05.2016
- Dlaczego mamy połączenie głucho-ciemny (głuchy i niewidomy), ale głuchoniemy (głuchy i niemy, bez łącznika)?
- Dlaczego mamy pop jazz, pop metal (bez łącznika), ale pop-music, pop-rock i pop-song? Czy te wersje pisowni (WSO 2016) są jedyne dozwolone, czy też są dopuszczone inne warianty (odpowiednio z łącznikiem i bez)?
Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Agnieszka Buczkowska
- Dlaczego mamy połączenie głucho-ciemny (głuchy i niewidomy), ale głuchoniemy (głuchy i niemy, bez łącznika)?
-
Wykonujący
24.05.202124.05.2021Witam serdecznie,
Zwracam się z pytaniem o pochodzenie przymiotnika wykonujący.
Czy pochodzi on od czasownika dokonanego (wykonać), czy od czasownika niedokonanego (wykonywać).
Uprzejmie dziękuję za odpowiedź,
Ewa Ł.
-
Wyłącznie nieunikniony28.11.201728.11.2017Wiem, że piszemy wyraz nieunikniony razem, ale czy jest możliwość pisania tego wyrazu oddzielnie bądź czy kiedyś dopuszczano pisanie oddzielnie?
-
Wypełniać formularz25.11.201925.11.2019Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące składni. Jakim typem dopełnienia jest wyraz formularz w zdaniu:
Robotnik wypełniający formularz spojrzał w końcu niechętnie na urzędnika?
Czasownik wypełniać jest przechodni, ale całe zdanie zawierające imiesłów nie podlega przecież pasywizacji. Jakich kryteriów użyć, by określić, z jakim typem dopełnienia (bliższym czy dalszym) mamy tu do czynienia – oczywiście przy założeniu, że jest to właśnie ten rodzaj części zdania.
Łączę pozdrowienia