racja
  • Proste, że tak

    25.01.2022

    Witam.

    Od jakiegoś czasu mam nawyk odpowiadania w sposób potwierdzający, używając zwrotu  Proste że tak. Już kilku nauczycieli, podłapując, że już któryś raz używam tego zwrotu, zwrócili mi uwagę, że nie powinienem odpowiadać tak nauczycielowi, że to nieuprzejme i że nie wypada. Osobiście, nie wydaje mi się to zwrotem potocznym, oraz nie czuje w takiej odpowiedzi większego lekceważenia niż przy zwykłym tak. Czy nauczyciele mają rację? Czy jest to język potoczny? Pozdrawiam.

  • pytajnik
    28.06.2002
    28.06.2002
    Uważam, że poniższe zdania należy zakończyć kropką, a nie znakiem zapytania. Czy mam rację? Proszę o krótkie uzasadnienie.
    1. Pozostaje pytanie, dlaczego z grona sławnych bojowników o wolność nie wybrano konkretnej osoby, a posłużono się jedynie symbolem.
    2. Zapytałem Adama, czy zgadza się z moją opinią.
    Daniel Bożyński, Racibórz
  • rakija – rakij czy rakiji?
    1.06.2006
    1.06.2006
    Czy słowa takie jak rakija, dungija i inne na -ija można odmieniać w dopełniaczu liczby mnogiej rakij, dungij itp.? Mam na myśli archaiczny czy podniosły sposób odmiany (racjaracyj, maniamanij). W SJP Szymczaka przy słowie galabija dla dopełniacza liczby mnogiej podane są oboczne zakończenia -bii (-bij).
    U Szymczaka mamy też przy słowach wakacje, brawerie, torsje i ekonomie oboczne odmiany wakacyj, braweryj itp. Czy taka odmiana jest zasadna, skoro słowa te występują jedynie w liczbie mnogiej?
    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam.
  • reputacja
    10.04.2003
    10.04.2003
    Dzień dobry.
    Czy można mieć złą/dobrą reputację? Znalazłem źródła, które mówią, że reputację się ma albo się jej nie ma, a dobra reputacja, to już pleonazm. Jednak według Nowego słownika poprawnej polszczyzny można mieć zarówną dobrą, jak i złą reputację. Kto, według Pana, ma rację?
    Pozdrawiam
    Bartłomiej Zientek
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • różności
    15.11.2004
    15.11.2004
    Witam,
    zbliża się koniec roku, więc znów często będziemy widzieć napisy „Do siego roku”. Chciałabym wiedzieć, co to jest ten „si” rok ;)
    Poza tym czepiam się sformułowania pytać się i preferuję pytać. Czy mam rację, czy czepiam się bezpodstawnie?
    Kolejna sprawa: czy można oczekiwać na coś? Wolę oczekiwać czegoś, a na coś czekać. I znów – mam rację, czy nie?
    W oczekiwaniu odpowiedzi pozdrawiam
  • Skrócenia nazw przedmiotów uniwersyteckich
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    na wydziale matematyki można studiować takie przedmioty jak geometria z algebrą liniową i funkcje analityczne. Standardowo funkcjonują jako GAL i FAN. Jak to zapisywać, jeśli chodzi o wielkość poszczególnych liter? W regule [89] WSO mówi o pisowni w całości wielkimi literami literowców i głoskowców. Jeśli dobrze rozumiem, przywołane przykłady nie należą do tych kategorii. Czy zatem możliwe są również warianty gal, Gal i decyduje po prostu uzus? Z dalszych fragmentów przywołanej przeze mnie reguły [89] (18.32.2 i 18.32.4) wynika, że poprawne warianty to FAn (źle to wygląda) lub Fan. Czy mam rację? Chociaż sformułowanie 18.32.2 sugeruje, że reguła ta dotyczy skrótowców pochodzących od nazw własnych. Tak więc nadal nie jestem pewien, czym się kierować przy takich przykładach, jakie podałem.

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Spoilujemy czy spoilerujemy?
    12.06.2018
    12.06.2018
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie w związku z dość świeżym w polszczyźnie znaczeniem słowa spoiler: ‘psucie komuś przyjemności z oglądania filmu, czytania książki etc. poprzez zdradzanie fabuły’. Jako że wzięło się to od angielskiego czasownika spoil, niektórzy twierdzą, że możemy tylko spoilować (coś komuś). Z drugiej strony to właśnie spoiler utrwalił się już jako tako w polszczyźnie, więc może nic dziwnego, że niektórzy spoilerują. Kto ma rację?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • szafęś i jeżam
    10.10.2003
    10.10.2003
    Witam!
    Wiem, że w języku polskim w pewnych formach czasownikowych występuje aglutynacja. Czyli poprawne jest zarówno zdanie „Szafę umyłeś?”, jak i „Szafęś umył?”, czy „Jeża wygoniłem” i „Jeżam wygonił”… Niestety, mój znajomy uważa, że nie mam racji. Jak jest faktycznie?
    Pozdrawiam.
  • tak że i coby
    17.11.2007
    17.11.2007
    W takich zdaniach: „Ale co by nie szukać daleko”, „Co by nie jechać w ciemno” co i by powinny być chyba pisane łącznie, gdyż coby oznacza tutaj 'żeby, aby'. Odwrotnie jest z także: „Nie znam go, także nie ma o czym mówić”, „Byłem z nią, także nic nie słyszałem”, gdzie także użyte zostało w znaczeniu 'tak więc', a zatem powinno być zapisane jako tak że. Czy mam rację? Tak bardzo często piszą internauci, a informacje na temat coby i tak że w słownikach są bardzo skromne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego