Szanowni Eksperci,
czy rzeczywiście prawidłowa jest odmiana skrótowca GKKFiT w narzędniku i wołaczu podana w WSO PWN? Moim zdaniem ten skrótowiec nie jest tożsamy z pozostałymi przykładami wymienionymi w regule [227] 56.B.6. Podobnie uważają m.in.: dr Jan Grzenia w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/GKKFiT;7190.html oraz językoznawcy z internetowego słownika poprawnej polszczyzny https://dobryslownik.pl/slowo/GKKFiT/80532/. Ponadto wiele osób razi odmiana początkowego GKK.

Szanowni Państwo,
czy w zdaniu: Obiecał, że przyśle wskazaną ilość dorsza albo w tym roku wyda zgodę na połów powinna być ilość czy liczba?
Druga kwestia dotyczy liczby rzeczownika łosoś. Zgodnie z WSJP: „Często używa się form lp w znaczeniu lm, np. połów łososia, sprzedaż łososia, co jednak jest uznawane za nieoprawne”. Czyli w zdaniu: Zgodnie z tradycją wyprawiają się każdego lata w góry po korzonki, a każdej jesieni nad rzekę po łososia jest błąd?

Z poważaniem
Anna K.

W jakich sytuacjach dopuszczalne jest przedstawianie się bądź podpisywanie skróconą wersją imienia? Typowym przykładem jest casus Kuby Wojewódzkiego, ale domyślam się, że wśród artystów taki zwyczaj jest akceptowalny i nie jest niczym niezwykłym ani rażącym. Niekiedy jednak widzę w telewizji młodego człowieka w garniturze, rzecznika czy przedstawiciela poważnej firmy, a podpis informuje, że oto wypowiada się Darek Kowalski albo Przemek Nowak. Prawdę mówiąc, nieco mnie to śmieszy…

Dzień dobry,
Chciałem zapytać, czy poprawne jest stosowanie we współczesnej mowie (np. w wypowiedziach polityków przed kamerami) spójników iż oraz iżby samodzielnie, tj. w celach innych niż uniknięcie powtórzenia spójnika że oraz żeby (aby).
Z poważaniem,
Piotr Gach

Kiedyś w mojej obecności wywiązała się dyskusja nt. poprawnej wymowy wyrazów zakończonych -ą, -ę. Koleżanka fonetyk i językoznawca dowodziła, iż wymowa, w której słychać [ę], a nie [e] itp. jest niepoprawna (zbyt staranna; notabene nie była ZBYT staranna, raczej normalna). Nie zgadzam się z nią i dlatego postanowiłam zapytać.
Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za odpowiedź.
D.B.

Jak poprawnie zapisywać kaliber broni palnej? W tekstach często spotyka się zapis z kropką poprzedzającą konkretną wielkość, np. Była to beretta kaliber .32, tak zwana „pukawka na myszy”, którą niewiele można zdziałać z większej odległości, ale która z bliska potrafi narobić wiele szkód albo W środku znaleziono rewolwer kaliber .38; aresztowaliśmy sześciu bukmacherów. Czy takie zapisy są poprawne?

Moją wątpliwość budzi używanie dwóch określeń, które wydają mi się niepoprawne. Zdaje się, że ich popularność zaczęła się wraz z emisją pewnego telewizyjnego programu muzyczno-rozrywkowego. Chodzi mi o „Jestem na tak’’ i „Jestem na nie’’, używane zamiast „Jestem za’’ i „Jestem przeciw’’. Bycie na tak/nie wygląda mi na nowomowę. Czy jednak jest akceptowalne?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Dzień dobry.
Czy poprawna jest odmiana koniami zamiast końmi? W jakim znaczeniu rzeczownika koń ewentualnie dopuszczalna jest taka odmiana?
Dziękuję i pozdrawiam.

Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

Czy mam rację, dopatrując się w poniższym zdaniu rażącego błędu?

[…] używając gęstszych wiązek neutrin, które łatwiej jest obserwować i mierzyć czas, w jakim się pojawiają.

Chyba należałoby napisać:

[…] używając gęstszych wiązek neutrin, bo łatwiej się je obserwuje oraz mierzy czas, w jakim się pojawiają.

ewentualnie:

[…] używając gęstszych wiązek neutrin, które łatwiej (jest) obserwować i których czas pojawienia się łatwiej (jest) (z)mierzyć.