rekcja
  • Jak odróznić biernik od dopełniacza?
    15.03.2009
    15.03.2009
    Bardzo proszę o pomoc w sprawie naszej deklinacji. W jaki sposób odróżnić biernik od dopełniacza (oczywiście chodzi mi o formy synkretyczne)? Potrafię to zrobić na poziomie składni, a jak tego dokonać na poziomie leksemu?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • miłość
    14.09.2006
    14.09.2006
    Czy można powiedzieć: miłość względem kogoś?
  • Módl się za nami
    2.02.2016
    2.02.2016
    Interesuje mnie etymologia zwrotu módl się za nami będącego częścią modlitwy Zdrowaś Mario, a także powtarzanego w odpowiedzi na wezwania w modlitwach litanijnych. Czy jest on gramatycznie poprawny? Czy nie powinniśmy mówić módl się za nas?
  • Negacja po dopełniaczu
    18.04.2018
    18.04.2018
    Szanowni Państwo!
    Od dłuższego czasu frapuje mnie takie pytanie: dlaczego w języku polskim negacja zmienia rekcję czasowników na dopełniaczową? W jęz. czeskim mamy: viděl jsem okno – neviděl jsem okno; w rosyjskim: я видел окно, я не видел окно (co prawda, możemy powiedzieć też окна – również nie wiem, dlaczego), ale w polskim już tylko nie widziałem okna.
    Dziękuję.

    Załączam wyrazy szacunku

    Paweł Szutow
  • Nie wystarczy
    29.04.2019
    29.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie: Nie wystarczy mieć marzeń? Tę frazę zobaczyłam na reklamach jednego z banków. Czasownik mieć łączy się z biernikiem, a więc powinno to brzmieć: Nie wystarczy mieć marzenia.

    Z wyrazami szacunku,
    Magdalena Mądrzak
  • Nie wystarczy znać języka
    4.09.2017
    4.09.2017
    Szanowna Poradnio,
    mam wątpliwości rekcyjne. Która forma jest poprawna:

    Żeby dostać dobrą pracę, nie wystarczy znać język/ języka.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
  • nie z imiesłowami
    18.05.2010
    18.05.2010
    Witam Szanownych Językoznawców.
    Czy we fragmencie zdania: „Dynamiczna, ale nie zaskakująca niczym świeżym rozgrywka” zaprzeczony imiesłów jest na tyle przeciwstawiony drugiemu epitetowi, że uzasadnia to jego rozdzielną pisownię z nie? Czy to przeciwstawienie powinno być bardziej wyraźnie? Jak to jest, wystarczy sama obecność ale, lecz czy tylko, by miało miejsce przeciwstawienie?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna

  • Odległa negacja

    16.02.2022

    Szanowni Językoznawcy,

    mam problem z zaprzeczoną konstrukcją więcej niż tylko.

    Nie powinno być kłopotu z zakupieniem czegoś więcej niż tylko kartofli? Czy jednak: Nie powinno być kłopotu z zakupieniem czegoś więcej niż tylko (niż same) kartofle?

    Nie będzie mogła rozwinąć skrzydeł i pokazać czegoś więcej niż tylko pięknej kreacji? Czy: Nie będzie mogła rozwinąć skrzydeł i pokazać czegoś (coś?) więcej niż tylko piękna kreacja?

    A może obie formy są dopuszczalne?

    Pozdrawiam

    Anna

  • około
    22.12.2011
    22.12.2011
    Szanowni Państwo,
    czy zawsze należy rezygnować z około, kiedy następuje po nim rzeczownik w innym przypadku niż dopełniacz (i niedający się postawić w dopełniaczu) – nawet wtedy, gdy tekst jest specjalistyczny? Teksty specjalistyczne są z reguły rozbudowane, a dodatkowe używanie terminu mniej więcej wydłuża je jeszcze bardziej:) Czy w tym względzie można pójść za uzusem i przejrzystością tekstu?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Elżbieta
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego