rodzaj-gramatyczny-
  • jeszcze o rodzaju
    9.11.2011
    9.11.2011
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać czy w czasie teraźniejszym w l. pojedynczej i mnogiej można określić rodzaj czasownika? W których czasach istnieje możliwość określenia rodzaju czasownika? Czy rodzaj rzeczownika, czasownika, przymiotnika, zaimka i liczebnika można określić w izolacji wyrazu (np. pies), czy żeby określić rodzaj, wyraz musi zawsze znajdować się w kontekście (np. „Pies szczeka”)?
    Z poważaniem
  • jeszcze o rodzaju rzeczownika
    26.11.2008
    26.11.2008
    Szanowna poradnio,
    chciałam ponownie zapytać o rodzaj gramatyczny rzeczownika. Jeszcze ze szkoły pamiętam, że określamy go zawsze w mianowniku liczby pojedynczej, bo rzeczownik nie odmienia się przez rodzaje, ale ma rodzaj przypisany. Określanie go w M. l. poj. pozwala uniknąć błędnego przypisania mu w l. mn. rodzaju męskoosobowego, jak to ma miejsce w przypadku przymiotnika (który jednak oczywiście się odmienia). Czy to poprawne rozumowanie?
  • Rzeczowniki rodzaju męskiego z końcówką -a

    29.04.2023
    29.04.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego słowa zakończone na -ca (np. wykonawca, sprzedawca, wykładowca), a także na -sta (np. polonista, aktywista, aferzysta) są rodzaju męskiego skoro to -a na końcu bardziej by wskazywało na rodzaj żeński. Proszę o odpowiedź.


    Pozdrawiam

  • Rzeczowniki rodzaju męskiego o żeńskiej odmianie
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o pomoc w scharakteryzowaniu wyrazów rodzaju męskiego (gramatycznego) odmieniające się wedle deklinacji żeńskiej? Czy to jednolita klasa rzeczowników?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Zapis przyrostków i końcówek gramatycznych

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy w języku polskim oddzielamy przyrostki słowotwórcze i końcówki fleksyjne; np. w wyrazie spokojny mamy przyrostek „-n-” i końcówkę fleks. „-y”, czy przyrostek „-ny” i końcówkę „-y”?

  • Forma gramatyczna w odniesieniu do osób transpłciowych

    30.01.2021
    30.01.2021

    Czy osoby transpłciowe, które nie identyfikują się ani z rodzajem męskim, ani żeńskim, można określać mianem to? Po angielsku stosuje się do nich zaimek they, ale po polsku liczba mnoga jest chyba zbyt myląca. Tłumaczę książkę o osobie transpłciowej i zastanawiam się, czy zdania Harley wyszło przed dom bardzo zgrzytają. Wiem, że to nowa rzeczywistość, więc trudno o naturalny język, ale będę wdzięczna za radę.

  • Liczba gramatyczna przydawki odnoszącej się do dwóch rzeczowników

    4.06.2023
    4.06.2023

    Czy w poniższym zdaniu przydawka ma mieć formę l. pojedynczej, czy mnogiej?

    „Mówił z charakterystycznym(i) dla siebie akcentem i ironią”.

    Dziękuję!

    D.

  • Poprawność gramatyczna zdania a jego zrozumiałość

    30.06.2023
    30.06.2023

    Dzień dobry,

    czy poprawne jest zdanie „Nie zawsze rozumie treść przeczytanego tekstu i potrafi odpowiedzieć na pytania go dotyczące.”? Czy pierwsza część oznacza, że nie rozumie treści, a druga, że potrafi odpowiedzieć na pytanie? Według mnie „nie zawsze” odnosi się do obydwu części, czyli obydwie umiejętności nie są do końca opanowane. Dziękuję za odpowiedź

  • zagadki gramatyczne
    14.11.2001
    14.11.2001
    Szanowni Państwo!
    Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
    Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
    1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
    2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
    3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
    4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
    5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
    6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
    7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
    Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
    Mirosław Sochalski, Bydgoszcz
  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego