rozumować
  • Nad rzeczką opodal krzaczka…
    14.03.2012
    14.03.2012
    Łaskawi Panowie,
    jak napisać lesbijka prostytutka, kucharka lesbijka, wariatka lesbijka? Z łącznikami czy bez?
    Z pozoru to proste: jeśli człony są równorzędne, piszemy z łącznikiem, jeśli nie są – bez łącznika, chyba że przestawimy ich kolejność. Ale co z moimi przykładami? Czy dobrze rozumuję, że muszę się zastanowić „jaki wizerunek chcę stworzyć”, bo jedna z postaci będzie – nie wierzę, że to piszę – „jakby bardziej lesbijką niż druga”?
    Uprzejmie dziękuję
    niepolonistka nielesbijka
  • Naj-
    4.04.2018
    4.04.2018
    Czy użycie przedrostka naj- jest możliwe w odniesieniu do więcej niż jednego podmiotu, czy też przedrostek naj- sam w sobie definiuje, że coś lub ktoś pod jakimś względem jest niepowtarzalne?

    Co w sytuacji, kiedy na świecie istnieją dwa różne samochody, które są szybsze od wszystkich pozostałych, ale względem siebie osiągają dokładnie taką samą prędkość maksymalną? Czy można o nich mówić, że są to najszybsze samochody na świecie, czy musi być ten jeden jedyny?

    Pozdrawiam
  • nazwy mieszkańców
    4.03.2009
    4.03.2009
    W zasadach języka polskiego (a przynajmniej publikacjach RJP) obywatel Azerbejdżanu to Azerbejdżanin, a Armenii – Armeńczyk. Wydaje mi się to o tyle dziwne, że raz – w przypadku analogicznym do Azerbejdżanu – obywatela Uzbekistanu nazwiemy Uzbekiem, a nie jakimś sztucznym Uzbekistańczykiem, a dwa – są to państwa narodowe, więc wg mnie powinno się obywateli nazywać tak jak naród „bazowy”.
    Proszę o ewentualne poprawienie mojego rozumowania, ale nie pojmuję takiej terminologii.
    Pozdrawiam
  • Nie za uprzejmie
    25.01.2009
    25.01.2009
    Witam serdecznie,
    zwrócono mi uwagę, że napisane przeze mnie zdanie: „Chylę czoła w wyrazie uznania dla pańskiej logiki” jest niepoprawne. Byłbym wdzięczny za poprawienie zasugerowanego błędu.
    Pozdrawiam,
    Kuba Łagoda
  • odmiana nazw ulic – ciąg dalszy
    18.07.2003
    18.07.2003
    Szanowni Państwo!
    Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:
    Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
    Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.

    Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
    Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie?
  • odznaczyć
    22.11.2010
    22.11.2010
    Witam,
    mam pytanie o poprawność używania słowa odznaczyć jako równoważnego z usunąć zaznaczenie. A także tłumaczenia angielskiego uncheck jako odznacz. W SJP definicja odznaczyć nie zawiera usunąć zaznaczenie i wygląda następująco:
    odznaczyć — odznaczać
    1. «znacząc, wyodrębnić coś z jakiejś całości»
    2. «wyróżnić kogoś, dając mu jakieś odznaczenie»

    Czy używanie odznaczyć zamiast usunąć zaznaczenie jest poprawne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • pięć osób, które zadzwonią
    20.10.2004
    20.10.2004
    Szanowni Państwo,
    czy poprawna jest forma „Otrzyma je 5 osób, które zadzwonią do nas bądź wyślą wiadomość e-mail…”, czy też „Otrzyma je 5 osób, które zadzwoni do nas”? Moim zdaniem poprawnie brzmi osób, które (co zrobią?) zadzwonią – ale nie jestem do końca pewna. Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Anna Skrzypczak
  • Pisać na grupie (?)
    14.06.2017
    14.06.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmym pytaniem: czy określenia pisać na grupie oraz publikować na grupie są poprawne? Mowa jest o grupie na Facebooku, która służy jako forum do wymiany komentarzy w wątkach-postach opublikowanych przez użytkowników. Per analogiam do pisania na forum. W mojej opinii zachodzi zależność następująca: grupa pełni tutaj funkcję synonimiczną względem forum, zatem określenie na grupie nie jest błędne. Czy moje rozumowanie jest właściwe?
  • podawać w wątpliwość
    16.09.2022
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie poprawna forma popularnego zwrotu. Który czasownik należy stosować w związku frazeologicznym:
    podawać w wątpliwość
    czy
    poddawać w wątpliwość?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • popełniać samobójstwo
    22.10.2013
    22.10.2013
    Czy poprawny jest zwrot „Nie wolno popełniać samobójstwa”? Czy może można powiedzieć tylko „Nie wolno popełnić samobójstwa”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego