Dlaczego od nazwiska McLuhan utworzono pojęcie macluhanizm (mac-), skoro od McDonald jest mcdonaldyzacja (mc-)?
Czy postać przedrostka (Mc- bądź Mac-) jest istotna dla identyfikacji nazwiska? Przypuszczam, że w erze komputeryzacji tak, ale czy było tak również w dawniejszych czasach? A może napisanie MacDonald, o McDonaldzie nie jest błędem, lecz dopuszczalnym wariantem? Co raz zauważam rozbieżności w pisowni nazwisk tego rodzaju i nie wiem, jak to oceniać.

Mieszkańcy Zambrowa zawarli w 2019 roku 103 małżeństwa, co odpowiada 4,7 małżeństwom na 1000 mieszkańców. W tym samym okresie odnotowano 1,5 rozwodów przypadających na 1000 mieszkańców. Czy można zostawić tak sformułowane zapisy ułamkowe w połączeniu z rzeczownikami? 4,7 małżeństwom, 1,5 rozwodów... Jest to fragment Strategii rozwoju miasta, tekst urzędowy, nie literacki, ale takie sformułowania mnie rażą. Będę wdzięczna za pomoc w rozwianiu moich wątpliwości. 

 Jolanta Chrostowska-Sufa

Czy istnieje żeńska forma wyrazu współmałżonek, tzn. współmałżonka? Czy też współmałżonek jest formą „bezpłciową” – tak jak rodzic? Czy jeśli chcę rozróżnić między mężczyzną i kobietą, mężem i żoną, to powinienem użyć form: małżonek, małżonka?

Szanowni Państwo!
Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości co do użycia form oni i one. Grupa osób płci żeńskiej to one, grupa dzieci – również. Ale mama i dziecko / mama i dzieci? Czy powinnam powiedzieć: „Mama i dzieci poszły na spacer”? Czy raczej: „Mama i dzieci poszli na spacer”? Wydaje mi się, że raczej to drugie zdanie jest poprawne, ale dlaczego?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Małgorzata

Szanowni Państwo!
W publikacjach na temat marketingu występuje dość często wyrażenie marketing mix, oznaczające zestaw (czy mieszankę) narzędzi marketingowych, takich jak produkt, cena, promocja i dystrybucja. Marketing należy do tych dziedzin, w których słownictwo polskie nie miało jeszcze czasu rozwinąć się i zakorzenić. Jeżeli jednak uznaje się określenie marketing mix za precyzyjniejsze (i oszczędniejsze?) niż możliwe polskie odpowiedniki, to należy mu zapewnić funkcjonowanie zgodne z duchem języka polskiego.
Tak się jednak nie dzieje. W artykułach i podręcznikach publikowanych na początku lat dziewięćdziesiątych marketing mix na ogół nie był odmieniany, co było może nieco śmieszne, nieco sztuczne, ale stanowiło mniejsze zło w stosunku do tego, co nastąpiło później. Jak widać odczuwana była potrzeba odmiany (fleksji), skoro któryś z autorów zdecydował się na zastosowanie w dopełniaczu i miejscowniku formy marketingu mix. Sprawa byłaby błaha, gdyby nie to, że ten dziwoląg językowy został skrzętnie skopiowany przez następnych autorów i w kolejnych podręcznikach do marketingu taka właśnie absurdalna odmiana pojawia się coraz częściej. Wynika ona prawdopodobnie stąd, że z dwóch członów tego wyrażenia marketing nie sprawia żadnych problemów z odmianą, a mix sprawia, bo nie wiadomo, jak należy pisać: mixu czy miksu, mixie czy miksie, lepiej więc tego miksu nie ruszać.
Zasadniczy problem takiej interpretacji polega na braku zrozumienia konstrukcji tego wyrażenia i roli każdego z dwóch wyrazów. Marketing mix można by przetłumaczyć na polski jako mieszankę marketingową. Wyraz marketing (człon odróżniający) określa wyraz mix, a nie na odwrót. Tymczasem odmiana marketingu mix mogłaby sugerować, że chodzi tu o jakiś rodzaj marketingu; w tym przypadku kolejność wyrazów byłaby pozbawiona sensu.
Ja używam w dopełniaczu formy marketing miksu, w miejscowniku – marketing miksie, co nie jest może piękne, ale respektuje rolę każdego z elementów wyrażenia. Można się zastanawiać, czy nie lepiej, z punktu widzenia ducha języka, wyglądałaby forma miks marketingowy z odmianą: miksu marketingowego, o miksie marketingowym. Jeżeli zaś przyjmiemy, że mix jest bezwzględnie nieodmienny, mogę uznać (choć nie bez żalu, bo polski jest językiem fleksyjnym i w tym upatruję jego piękno), że całego wyrażenia marketing mix odmieniać nie należy. Nie mogę się jednak pogodzić z powyżej opisaną odmianą: marketingu mix i proszę o pomoc.

Czy wyrazu marszruta można używać tylko w odniesieniu do wypraw pieszych, czy też może on dotyczyć każdej podróży?

Czy nazwa Memfis powinna być odmieniana? Według Słownika ortograficznego i Słownika poprawnej polszczyzny można tę nazwę odmieniać albo pozostawić bez odmieniania (choć ten wariant jest opatrzony kwalifikatorem rzadziej). W wielu polskich opracowaniach historycznych, a także encyklopediach (w tym także NEP i najnowsza WEP) najwyraźniej dominuje zwyczaj nieodmieniania nazwy Memfis. Jakie podejście jest poprawniejsze? Czym wytłumaczyć powszechność nieodmieniania tej nazwy?
Z poważaniem
Andrzej Szymczak

Dzień dobry, jak poprawnie nazwać mieszkańca Żuław: Żuławianin czy Żuławiak?

Pozdrawiam

Agnieszka

W matematyce rozważa się zagadnienia minimaksowe, czyli w dużym uproszczeniu takie, w których maksymalizacja jednej zmiennej wiąże się z minimalizacją drugiej. Czy dobrze mi się wydaje, że wobec tego pisownia mini-maksowy byłaby bardziej zgodna z zasadami ortografii? Przy ograniczeniach formularza pytaniowego trudno to bliżej wyjaśnić, ale znane mi przykłady wskazują, że pod tym terminem kryje się pewna symetria, a więc równorzędność problemu maksymalizowania i minimalizowania.

Czytelnik

Szanowni Państwo,
zastanawia mnie, w jaki sposób słowo morowy z nacechowanego negatywnie zyskało dzisiejsze pozytywne znaczenie. Niestety nie udało mi się nigdzie znaleźć informacji na ten temat, być może mogliby Państwo pomóc?
Z wyrazami szacunku