rząd
  • anulować
    29.10.2013
    29.10.2013
    Dzień dobry,
    natknąłem się na wyraz anulowywanie. Czy to błąd? Czy czasownik (i rzeczownik odczasownikowy) anulować może mieć formę niedokonaną, podobnie jak np. zachować/zachowywać (zachowanie/zachowywanie), dostosować/dostosowywać (dostosowanie/dostosowywanie)?
  • bazodanowy
    11.06.2003
    11.06.2003
    Pytanie dotyczące danych przypomniało mi o pewnym wyrażeniu z związanym z danymi, którego nie mogę znieść, i mam nadzieję, że Poradnia mnie poprze. Otóż jest coś takiego jak baza danych. W ostatnich latach ktoś wpadł na pomysł, aby utworzyć od tego przymiotnik, i wymyślił … bazodanowe, czyli dotyczące baz danych. Czyż można sobie wyobrazić bardziej karkołomne słowotwórstwo? Ten dla mnie oczywisty chwast językowy pleni się okropnie, bo chyba jest zapotrzebowanie określenie o takim znaczeniu. Do niedawna był obecny tylko w mowie i to tylko w ograniczonym środowisku; dziś już pojawił się nawet w tytułach książek. Pierwszy z brzegu przykład: „PHP 3. Internetowe aplikacje bazodanowe” wydawnictwa Helion; jest to tłumaczenie angielskiego oryginału „Database Applications on the Web Using PH3”. Może autorytet Poradni, jeśli Poradnia podziela mój protest, przyczyni się do eliminacji tego dziwoląga, o ile nie jest już za późno.
    Pozdrawiam.
    Z.C., Warszawa
  • biała księga
    12.12.2003
    12.12.2003
    Jak pisać wyrażenie biała księga (rodzaj dokumentów przygotowywanych przez Komisję Europejską, dotyczących określonej dziedziny): biała księga, „biała księga”, Biała Księga (to najczęściej spotykana pisownia, która wydaje mi się kalką z ang.)?
  • Biernik czy dopełniacz

    6.10.2023
    6.10.2023

    Dzień dobry,


    Piszę tekst piosenki i mam problem z wersem:


    “Więc nie bój się kraść dobre sny”


    Czy to dopuszczalna forma?

    Wers z biernikiem wydaje mi się niepoprawny, ale brzmi dobrze i ogromnie pasuje mi do rymu i treści.

    Poza tym bardzo lubię biernik i żal mi, że znika z języka.


    Czy można tak zaśpiewać?

    Czy powinno być:

    “Więc nie bój się kraść dobrych snów” ?

    Przez ciągłe powtarzanie już nie jestem niczego pewna, a w mowie przecież nikt nie używa takich wyrażeń.


    Myślę więc o zamianie na "Więc uczysz się kraść dobre sny", choć mniej mi odpowiada.


    Proszę o pomoc.


    Dziękuję i pozdrawiam


    Agnieszka z Warszawy

  • biernik czy dopełniacz?
    7.03.2005
    7.03.2005
    Witam.
    Pytanie dotyczy odwiecznej wojny między dopełniaczem a biernikiem. Nakręcać zegarek – jasne. Nie nakręcać zegarka – jasne. A którego z przypadków powinniśmy użyć w wariancie następującym: „Nie ma potrzeby nakręcać zegarek” czy też „Nie ma potrzeby nakręcać zegarka”?
    Ukłony i pozdrowienia.
  • ból
    30.01.2012
    30.01.2012
    Witam,
    mam pytanie dotyczące odmiany słowa ból w liczbie mnogiej. Czy poprawna będzie forma tych bólów, czy też tych bóli? Internet jest pełen sprzecznych informacji na ten temat.
    Pozdrawiam serdecznie.
  • Chełmy w dopełniaczu

    27.05.2023
    23.05.2023

    Dzień dobry,

    wg internetowego Słownika gramatycznego języka polskiego dopełniacz słowa „Chełm” w znaczeniu ‘miasto w województwie lubelskim’ brzmi „Chełma”, a jako dzielnica Gdańska ma formę „Chełmu”, choć jak można przeczytać w poradzie o tytule „Chełm gdański”, nie jest to takie jednoznaczne. Wg tej porady, nazwy wsi, przysiółków, osad i dzielnic mogą mieć w dopełniaczu końcówkę -a albo -u. A jaką formę ma dopełniacz, jeśli chodzi o „Chełm” w znaczeniu: 1) mezoregion stanowiący część Wyżyny Śląskiej; 2) jezioro w województwie zachodniopomorskim w gminie Łobez; 3) góry w województwie małopolskim (w Beskidzie Niskim, Beskidzie Wyspowym, Beskidzie Makowskim)?

  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Co zrobił Nazarbajew?
    26.03.2019
    26.03.2019
    Nursułtan Nazarbajew odchodzi ze stanowiska Prezydenta Kazachstanu W związku z tym, że sprawował rządy przez 30 lat (objął je jeszcze gdy Kazachstan był częścią ZSRR) i że nie pochodził z demokratycznych wyborów, czy można użyć określenia abdykował? Czy jest ono zarezerwowane tylko dla monarchów (królów, cesarzy, sułtanów, papieży etc.)? I czy można powiedzieć o prezydencie, który złożył urząd, że podał się do dymisji (tak jak o premierze lub ministrze)?
  • czarnosecinny
    27.10.2005
    27.10.2005
    Co to znaczy, że coś jest czarnosecinne? Często słyszę ostatnio to słowo, ale nigdzie nie mogę znaleźć jego znaczenia.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego