Szanowni Państwo,
zastanawialiśmy się ostatnio, czy jeśli długość pewnego odcinka jest równa k razy długość innego, gdzie k jest pewną ustaloną liczbą dodatnią, to można powiedzieć, że ten pierwszy jest k-krotnie dłuższy od drugiego. Sęk w tym, że k może być równe np. 1/2. Czy sensownym byłoby zatem stwierdzić, że jeden odcinek jest pół raza dłuższy od drugiego? W matematyce często prowadzi się dość ogólne rozważania, które czasem trudno objąć językiem.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry. Chciałbym się dowiedzieć, jakie są poprawne formy zapisu zdań: „Jaki laptop kupić?” / „Jakiego laptopa kupić?” oraz „Jaki smartfon kupić?” / „Jakiego smartfona kupić?” . Wydawało mi się, że poprawną formą są wersje z końcówką -a, natomiast w przykładzie „Jaki telefon kupić?” (o podobnej końcówce rzeczownika do smartfon) wydaje się, że jednak nie i wprowadziło to u mnie mętlik, który dodatkowo pogłębiło czytanie reguł, aby tę zagadkę wyjaśnić... Pozdrawiam.

Dzień dobry,
Tym razem chciałam zapytać o poprawność użycia zwrotu nałożyć coś na manekina. Jest to wbrew zasadzie, ale dość często spotykane. Czy można tę formę uznać za poprawną, ale mniej staranną, czy jest ona zdecydownie nieprawidłowa?
Pozdrawiam,
Monika Miszewska

Szanowna Poradnio!
Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z pozdrowieniami,
stała czytelniczka z Gdańska

„Kliknij w pajacyka” – tak zachęca do udziału w akcji charytatywnej Gazeta Wyborcza. Czy została użyta właściwa forma odmiany wyrazu pajacyk? Czy zgodna jest ona ze schematem odmiany dla tej grupy rzeczowników?

Mam komputer, ale nie mam komputera. A jak to jest z innymi rzeczownikami?
Mam pendrive/pendrive’a, nie mam pendrive’a.
Mam laptop/laptopa, nie mam laptopa.
Mam Facebook/Facebooka, nie mam Facebooka.
Dostałem e-mail/e-maila, nie dostałem e-mail/e-maila.
Dostałem SMS/SMS-a, nie dostałem SMS/SMS-a.

Dzień dobry,

jak brzmi biernik l. poj. słowa „penis”? Wg WSJP to rzeczownik r. męskorzeczowego, więc „penis”. Wg Słownika współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja (1996 r.) to rzeczownik r. męskożywotnego (więc „penisa”). Wg SGJP biernik ten brzmi „penisa”, ale z rzadka spotyka się również „penis”.

Czy takiego samego rodzaju będą również synonimy tego słowa? I dlaczego akurat ta część ciała (podobnie jak „nos”, ale wyłącznie w wyrażeniu „mieć nosa”) może być w ogóle r. męskożywotnego?

Interesuje mnie pochodzenie i prawidłowe, pierwotne znaczenie słowa podły. Dziś wydaje się być w użyciu jako synonim zły, wredny, bez współczucia. Często jednak mówi się o podłym (zepsutym) jedzeniu czy upodleniu jako ‘pozbawieniu godności’.
Znaczenia synonimów są więc generalnie negatywne, jednak różnią się w dokładniejszym znaczeniu.
Proszę o odpowiedź i pozdrawiam.

Proszę o wyjaśnienie, gdzie stawiamy przecinek w wyrażeniu „przy założeniu że” w poniższych przykładach:

1. Przy założeniu(,) że ceny otrzymywane przez producentów równe są cenom płaconym przez konsumentów, jak również że popyt na żywność jest równy wielkości produkcji, wówczas zmniejszenie się cen wynikających z formuły popytu warunkowego prowadzi do wzrostu popytu na żywność i umożliwia zwiększenie produkcji rolnej.

2. Istotą jest asymetria reakcji uczestników rynku, przy założeniu(,) że decyzje produkcyjne podejmowane są z opóźnieniem pod wpływem cen skupu produktów z poprzedniego roku.

Czy zasada jest taka sama, jak w przypadku „pod warunkiem że”?

Dziękuję.

Szanowni Państwo,
zastanawia mnie łączliwość przysłówka stosunkowo z przymiotnikami i przysłówkami. Czy można go łączyć ze stopniem wyższym i najwyższym, np. stosunkowo najmniej, stosunkowo rzadziej, czy lepiej zestawiać ze stopniem równym (stosunkowo mało, stosunkowo rzadko)?
Z wyrazami szacunku
Paulina