skończony
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • nazwy gwiazdozbiorów w dopełniaczu
    25.05.2010
    25.05.2010
    Witam!
    Moje pytanie dotyczy nazewnictwa dwu gwiazdozbiorów nieba południowego, Są to: Oktant i Sekstant (czasami, ale chyba rzadziej używana jest nazwa Sekstans). Chodzi mi o formę dopełniacza. W słowniku PWN znalazłem Oktanta (dla gwiazdozbioru), ale Sekstantu (uniwersalna). Czy formy te nie powinny być jednakowe (Oktantu, Sekstantu) i takie same jak dla przyrządów nawigacyjnych, od których pochodzą? W słowniku jest np. Sekstansa – gwiazdozbioru, ale sekstansu – przyrządu.
    Dziękuję.
    Andrzej
  • po 7. miesiącu

    19.11.2023
    19.11.2023

    „po” — odniesienie do czasu.


    Pytanie może i filozoficzne, ale co dokładnie oznacza/jak rozumieć stwierdzenie:

    Coś jest dozwolone „po 7. miesiącu” [rozpoczętym czy ukończonym?], np. Dziecko może spożywać coś po 7. miesiącu. Czyli dziecko ma 7 miesięcy i jeden dzień [i to już jest ten moment „po”], czy ukończony 7. miesiąc [dopiero po minięciu pełnego miesiąca jest „po”]?

    Dla mniej bardziej zrozumiałe byłoby w tym przypadku zapisanie „od 8. miesiąca”.

    W odniesieniu do godziny, np. po 16-tej to 16:15 i każda późniejsza godzina jest już właściwym czasem, nie czekam do godziny 17:00 [do minięcia pełnej godziny 16:00 aby coś rozpocząć].

  • problematyczny tytuł filmu
    1.07.2013
    1.07.2013
    Czy zdania te są prawidłowe i równoznaczne?
    1. Aż rozdzieli nas noc.
    2. Dopóki noc nas nie rozdzieli.
    3. Zanim nas noc nie rozdzieli.
    4. Zanim rozdzieli nas noc.

    Trzecie zdanie jest tytułem filmu, jednak mam wątpliwości, czy jest prawidłowo skonstruowane.
  • procent, proc., %
    26.01.2023
    15.03.2007
    Witam!
    Chciałem Państwa zapytać, czy w oficjalnych dokumentach firmowych dane procentowe należy przedstawiać w formie skrótowej (np. 27 proc.), czy typowym znakiem (np. 27 %). Może nie ma to znaczenia, a może zależy od rodzaju danych (np. procenty w alkoholu podajemy tak, a oprocentowanie kredytu już inaczej)?
    Jeszcze jedno pytanie: czy są jakieś wskazania bądź przeciwwskazania do używania w oficjalnych dokumentach zwrotu verte.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Przecinek przed należy?
    16.12.2015
    16.12.2015
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie, czy istnieje zasada interpunkcyjna, że przed słowem należy należy postawić przecinek, oraz o pomoc w określeniu poprawności znaków interpunkcyjnych w następującym zdaniu:
    Przed rozpoczęciem korzystania z wody, należy w Dziale Obsługi Klienta naszego przedsiębiorstwa podpisać umowę na dostawę wody – rozliczanej wg opomiarowania, a po rozpoczęciu odprowadzania ścieków należy złożyć wniosek o zmianę umowy. Z poważaniem
    Czytelnik
  • przenośnie mowy potocznej
    26.09.2006
    26.09.2006
    Jakie są przenośnie mowy potocznej?
  • przyszłem?
    18.10.2004
    18.10.2004
    Witam!
    Mam pytanie, chodzi mi o słowo przyszłem, czy to jest poprawna forma? Moja znajoma, która uczęszcza do liceum, powiedziała, że jej nauczycielka twierdzi, że już jest to poprawne – dopuszczalne.
    Proszę o odpowiedź, z góry dziękuję.
  • rodzic i redaktor naczelna
    2.01.2003
    2.01.2003
    Na stronie www.eduseek.pl autorzy posługują się słowem rodzic na określenie jednego z rodziców. Moja z nimi korespondencja trwała długo i skończyła się ich wywodami, na podstawie których podkreślano, iż forma ta jest właściwa. Dla mnie – za słownikami – rodzic to tylko ojciec.
    Ponadto pani redaktor naczelna określa się jako redaktor naczelny. Strona ta ma propagować poprawność i uczyć…
    Dziekuję za zajęcie stanowiska.
    Szafrański
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego