sprawdzenie
-
aspekt czasowników14.10.200214.10.2002Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję. -
ber18.03.200518.03.2005Panie profesorze!
Mam pytanie, jak należy poprawnie odmieniać słowa ber i czumiza. Skąd wzięła się odmiana: bru, brze, bry? Czy to jest ta bera (włośnica ber – trawa), ten ber (chwast), to ber (swoista odmiana prosa)? Sprawdziłam te słowa w różnych, dostępnych słownikach. Słowa te określają roślinę z rodziny traw, która w naszym kraju jest raczej rzadka.
Z poważaniem
Krystyna Skiba -
białostocki czyżyk1.06.20141.06.2014W Wikisłowniku pod adresem http://pl.wiktionary.org/wiki/czyżyk podane jest jedno ze znaczeń słowa czyżyk jako „reg. białost. mały chłopiec”. Zwraca uwagę liczba mnoga czyżykowie (przecież nie używa się form chłopczykowie, brzdącowie itp.) – czy rzeczywiście tak się ten wyraz odmienia?
-
bikini i bikiniarze17.10.200617.10.2006Słownik języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego wywodzi wyraz bikini od „nazwy wyspy, która się stała w Polsce symbolem egzotyki i braku więzi z polskim środowiskiem’’. Inną genezę podają Skrzydlate słowa (Markiewicz, Romanowski): od krawata zwanego bikini. Czy w zasobach PWN istnieją wzmianki na ten temat (tzn. zarówno samego krawata, jak i genezy wyrazu bikiniarz, tudzież Bikini jako symbolu braku więzi)?
-
bizantyński ponownie15.01.201015.01.2010Dzień dobry.
Zastanawia mnie kwestia dotycząca przymiotnika bizantyjski – używanego na terenie badań z zakresu historii sztuki. Spotykam się bowiem z dwiema możliwościami, niektóre opracowania posługują się wspomnianą przeze mnie formą bizantyjski, inne zaś bizantyński. Która z nich jest poprawna? Której powinno się używać?\\
Pozdrawiam. -
Bliska17.06.200817.06.2008Jak odmienia się nazwę Bliska (sieć stacji paliw)? Jak rzeczownik pliska, czy jak przymiotnik?
-
bliski komu/czemu czy kogo/czego?1.12.20101.12.2010Czy poprawne jest sformułowanie politycy bliscy Radiu Maryja w znaczeniu 'politycy mający kontakty, wspólne poglądy z Radiem Maryja'? Czy nie powinno się powiedzieć politycy bliscy Radia Maryja?
-
blokada czy blokowanie?20.12.201320.12.2013Szanowna Redakcjo,
czy wyrażenie blokada… przez w zdaniu „Ta czynność jest niedozwolona z powodu blokady użytkownika przez właściciela kanału” jest poprawne, czy należy raczej napisać z powodu zablokowania przez…?
Serdecznie dziękuję za odpowiedź i życzę Wesołych świąt.
Żaneta Barska -
błędy w tytule13.05.200813.05.2008Szanowni Eksperci!
Pojawiło się nowe wydanie Biblii hebrajskiej, którego tytuł wszyscy jak jeden mąż piszą: Biblia Hebraica Quinta. Czy nie powinno się pisać Biblia hebraica quinta, podobnie jak Biblia hebraica w znaczeniu Biblia hebrajska?
Jak postąpić, gdy na stronie tytułowej napisano tytuł nieortograficznie (np. Dizionario Enciclopedico di Spiritualita – to przykład z życia wzięty)?
Pozdrawiam serdecznie
Stała korespondentka
AK -
Bogucka jako nazwisko Amerykanki27.02.202027.02.2020Szanowni Państwo,
wedle jakich reguł odmieniać w piśmie nazwiska polskiego pochodzenia, które już jednak należą do obywateli innych krajów? Przykładowo, wydaje się, że nazwisko Bogucka noszone przez Amerykankę należałoby odmieniać zgodnie z zasadą [241] 63, czyli tak, jak np. słowo dobranocka, a więc Bogucka, D. Bogucki, CMs. Bogucce, B. Boguckę, N. z Bogucką. Celowo pomijam wszelkie dywagacje o tym, co można czy wypada zakładać o polskości tych osób.
Z wyrazami szacunku
Jeremi Ochab