starszy
  • Jak brzmi generał?
    13.11.2006
    13.11.2006
    Proszę wyjaśnić, czy można uznać za poprawne wymowę typu gienerał?
  • Jak to w rodzinie…
    9.07.2003
    9.07.2003
    Panie Profesorze,
    jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
    Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
    Załączam wyrazy szacunku,
    Marta Piaskowska z Łodzi
  • jeszcze raz o nie z imiesłowami
    4.05.2008
    4.05.2008
    Jaka jest poprawna pisownia nie korzystającą czy niekorzystającą? Przykładowy kontekst: „Trudno wyobrazić sobie firmę odnoszącą sukces nie korzystającą z profesjonalnego doradztwa prawniczego”.
    Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za odpowiedź.
    Z Poważaniem,
    Robert Mercik
  • laska
    7.06.2009
    7.06.2009
    Dzień dobry,
    zastanawiałem się nad etymologią słowa laska, coraz popularniejszego określenia młodej, ładnej dziewczyny. Wydaje mi się, że określenie to jest dość stare, starsze w każdym razie niż przemiany w języku po upadku komunizmu. Czy ma ono coś wspólnego z Laszka, określeniem Polek w językach naszych wschodnich sąsiadów? Od kiedy jest poświadczone?
    Z poważaniem,
    Jerzy Kowalczyk
  • Mietła, muka, trzunek
    23.12.2015
    23.12.2015
    Często starsi ludzie w języku mówionym używają takich słów:
    mietła zamiast miotła
    muka zamiast mąka
    trzunek zamiast trzonek
    i tak dalej.
    Czy to jest błąd językowy, czy jakiś rodzaj gwary?
  • nazwy archetypów
    13.11.2006
    13.11.2006
    Mam pytanie właściwie z pogranicza językoznawstwa i filozofii. Chodzi o zapis archetypów w filozofii Junga: cień, jaźń, anima-animus, Wielka Matka, Stary Mędrzec. Czy wszystkie te nazwy należy pisać z wielkich liter czy tylko, jak napisałam, dwie ostatnie? W słowniku PWN anima, animus, właśnie w odniesieniu do filozofii Junga, pisane są z małych liter; słowa cień i jaźń również, jednak traktowane są chyba jako rzeczowniki pospolite, a nie jako archetypy.
    Dziękuję,
    Ania
  • nie nie z imiesłowami po raz n-ty
    15.11.2012
    15.11.2012
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, w jaki sposób należy zapisać nie z imiesłowem przymiotnikowym w następującym fragmencie zdania: „odwoływanie członków komisji nie(-)przejawiających żadnej aktywności w ciągu 12 miesięcy”.
    Z poważaniem,
    Halina Chybińska
  • piękna polszczyzna
    18.01.2014
    18.01.2014
    Co to właściwie znaczy mówić piękną polszczyzną? W jednym z wywiadów dziennikarka Katarzyna Dowbor wyznała, że jej syn Maciej „mówi piękną polszczyzną, co było przestrzegane w naszym domu”. Czy piękna polszczyzna to unikanie wulgaryzmów, słów potocznych, wyrażeń slangowych itp.? Za to silenie się na wykwintność wypowiedzi z Mickiewiczem czy Słowackim w ręku? Staram się mówić przede wszystkim poprawnie, prosto i zrozumiale, ale czy powinienem też kłaść nacisk na jakieś piękno wypowiedzi?
  • Pjongjang
    13.04.2013
    13.04.2013
    Szanowni Państwo,
    zawsze wydawało mi się, że spolszczona nazwa stolicy Korei Północnej brzmi Phenian, ale dzisiaj w mediach słyszy się właściwie tylko Pjongjang. Czy Pjongjang jest uzasadniony? Czy jest to może jakieś nowsze spolszczenie?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • Powtórzenie zaimka
    22.11.2015
    22.11.2015
    Dzień dobry,
    chciałbym dowiedzieć się, czy w języku polskim dopuszczalne jest wielokrotne powtórzenie zaimka względnego poprzedzonego spójnikiem, np.
    Zakupiłem dom, który jest stary, i który się rozpada, i który jest pełen robactwa i który będzie trzeba solidnie wyremontować.
    Jak powinna wyglądać poprawnie zastosowana interpunkcja w tego rodzaju konstrukcji zdaniowej?
    Z poważaniem
    P. M.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego