stała
  • Wielkie liczby w systemie rzymskim
    8.11.2018
    8.11.2018
    Szanowni Państwo,
    w „Edycji tekstów” dr. Wolańskiego można znaleźć informację: „Kreska pozioma nad cyfrą rzymską mnoży ją przez tysiąc” (s. 107). Bardzo jestem ciekaw, skąd się wziął taki „rozszerzony system rzymski” (czy Rzymianie posługiwali się tak dużymi liczbami?) i jakie jest jego zastosowanie. Trudno mi bowiem wyobrazić sobie tekst, w którym liczby typu 234 567 byłyby zapisywane w systemie rzymskim.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • wielkie litery
    18.09.2002
    18.09.2002
    Upowszechniła się ostatnio przedziwna zasada pisania czego się da wielką literą. Salon samochodowy oferuje Program Bezpłatnej Obsługi Serwisowej; operator GSM proponuje usługę Krótkim Kodem oraz Na Raz, Dwa, Trzy; firma ubezpieczeniowa informuje o nowo utworzonym Pakiecie Świadczeń Dodatkowych etc. Wydaje mi się, że to wpływ ortografii angielskiej; intuicja – być może błędnie – podpowiada, by jedynie pierwszy człon ww. nazw pisać wielką literą plus, ew. ujmować całość w cudzysłów lub wyróżniać np. kursywą. Jak powinno się więc zapisywać tego typu nazwy – czy wg wzorca „tytuły czasopism”, czy może „nazwy instytucji”? Proszę rozwiać raz na zawsze moje wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Olga Klecel
  • wielkie litery
    23.10.2006
    23.10.2006
    Czy powszechne w literaturze dotyczącej ekonomii międzynarodowej (szczególnie europejskiej) określenia pisane wielkimi literami: Jednolity Rynek Europejski, Wspólny Rynek, Spółka Europejska (jako model, nie konkretna firma) nie są błędne z punktu widzenia naszej ortografii?
    Z poważaniem
    Waldemar Gajaszek
  • wielkie litery w nazwach aktów prawnych
    16.05.2007
    16.05.2007
    Szanowni Państwo!
    1. Czy świadome posługiwanie się wielkimi literami w nazwach traktatów w zamiarze tworzenia zwyczaju językowego (np. w publikacjach naukowych czy zbiorach dokumentów) jest rażąco niepoprawne, czy jednak dopuszczalne?
    2. Czy zgodzą się Państwo, że jest pewne uzasadnienie dla pisowni nazw aktów prawa międzynarodowego (nawet o charakterze tzw. prawa „miękkiego”) o szczególnym znaczeniu, np. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Karta Praw Podstawowych UE?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    M. Balcerzak
  • Wielkie mi mecyje!
    16.11.2017
    16.11.2017
    Szanowna Pani Profesor,

    moje pytanie dotyczy powiedzenia wielkie mi mecyje. Czym są owe mecyje i czy jest to wyraz używany współcześnie w innych wypowiedziach niż to zacytowane?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • w internecie
    5.01.2023
    10.04.2010
    Dzień dobry,
    mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Ryszard T.
  • w internecie jak w jedynce
    12.02.2009
    12.02.2009
    Szanowni Państwo!

    Ze zdziwieniem przeczytałem dzisiaj odpowiedź na pytanie o znaczenie słowa eskwincja. Prof. Mirosław Bańko chyba po raz pierwszy użył na łamach Poradni małej litery w zapisie słowa Internet (nie licząc odpowiedzi wprost traktujących o pisowni tego słowa). Czy oznacza to pełną już akceptację dla tej pisowni?
    Mnie osobiście nadal ona razi. Przeczytałem wszystkie porady dotyczące tej kwestii, jakie udało mi się znaleźć. Przyznam, że argument stawiający Internet na równi z radiem i telewizją mnie nie przekonuje. W moim odczuciu za medium informacyjne można uznać sieć komputerową. Obecnie najpopularniejszą i najbardziej rozległą siecią komputerową jest Internet. Istnieją przy tym sieci, które dostępu do Internetu nie mają, np. intranety (sic!), które dostępu takiego mieć nie muszą (choć najczęściej mają).
    Sam Internet można postawić na równi z konkretną stacją radiową bądź telewizyjną. Moim zdaniem, pisząc „Przeczytałem w internecie”, popełnia się ten sam błąd, co pisząc „Usłyszałem w jedynce”.

    PS. Eskwincja faktycznie w Internecie już jest :)
  • w lecie albo latem
    21.01.2020
    21.01.2020
    Chcę spytać o formę wyrażenia przyimkowego w lato, tak jak w zdaniu: Działo się to w lato 1970. Wszystkie współczesne poradniki językowe oraz nowe słowniki uznają ją za niepoprawną, zaś taką postać na równi z w lecie notuje Słownik ortoepiczny pod red. Szobera z roku 1948, przy czym warto zaznaczyć, że autor potępia zwroty: w wiosnę, w jesień i w zimę. W wyszukiwarce znajdziemy ok. 145 mln wyników pod tym hasłem. A zatem czy możemy tak mówić i pisać? Która forma weszła pierwsza? Pzdr M. Kiliński
  • Właśnie że
    30.05.2016
    30.05.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Właśnie że gram uczciwie! należy postawić przecinek przed że?
    W tej poradzie Pan Mirosław Bańko wyjaśnia, dlaczego w wykrzyknieniu A właśnie że nie! przecinek stać nie powinien. Jednak czy w podanym przeze mnie przykładzie sytuacja nie jest odmienna ze względu na obecność czasownika?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Michał Iwanowicz
  • Wolny Uniwersytet Ukraiński
    10.04.2018
    10.04.2018
    Witam serdecznie,
    Mam taki problem. W Monachium jest uczelnia, która w języku ukraińskim nazywa się Український Вільний Університет. W tłumaczeniu dosłownym na polski nazwa powinna brzmieć: Ukraiński Wolny Uniwersytet. Spotykam tłumaczenie: Wolny Uniwersytet Ukraiński.
    Jaka jest poprawna nazwa tej uczelni w języku polskim?

    Serdecznie pozdrawiam,
    Stefan Laszyn, USA
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego