stosunki
  • Pan/Pani w zwrotach adresatywnych

    9.12.2023
    9.12.2023

    Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?

  • Paradygmat
    25.01.2018
    25.01.2018
    Czy poprawne jest zdanie: Przy powstawaniu pracy naukowej z dziedziny stosunków międzynarodowych istotną rolę odgrywa przyjęty paradygmat teoretyczny?
    Chodzi mi o wykorzystanie słowa paradygmat – czy może on być dopasowany, subiektywny, czy jest to raczej ‘przyjęty sposób widzenia rzeczywistości w danej dziedzinie, doktrynie itp.’, z którym sie nie dyskutuje?
  • pasierbica
    20.03.2007
    20.03.2007
    Dzień dobry!
    Proszę o odpowiedź, czy córka mojego męża, która urodziła się, gdy był kawalerem, jest moją pasierbicą. Wszystkie słowniki podają, że np. macochą byłabym wtedy, gdybym była drugą żoną, ale jestem pierwszą.
    Beata
  • pedał
    8.09.2012
    8.09.2012
    W wielu środowiskach słowo pedał jako określenie homoseksualisty utraciło obraźliwy czy ironiczny wydźwięk; podobnie, jak neutralny stał się chociażby niemiecki Schwul. Mnie jednak zastanawia niemęskoosobowy rodzaj tego rzeczownika. Czy to, że pedały zawsze wymagały (zamiast wymagali) formy niemęskoosobowej, znacznie utrudnia pełną neutralizację tego słowa? Czy może istnieją przykłady rzeczowników niemęskoosobowych, które określają mężczyzn i nie są przy tym nacechowane pejoratywnie?
  • Pisownia stosowana w regulaminie

    3.05.2024
    3.05.2024

    Piszę właśnie regulamin oddziału, który będzie dostępny dla pacjentów. Przeczytałam dostępne materiały na Państwa stronie, ale chciałabym się upewnić czy dobrze rozumiem. Czy jeśli piszemy pełną nazwę oddziału, to piszemy ją wielką literą np. Oddział Dzienny Psychiatryczny X. Natomiast jeśli dalej w tekście odnoszę się do tego konkretnego oddziału i piszę po prostu oddział to już małą literą?


    Jak jest ze słowem pacjent w regulaminie, czy w wypisie (karcie informacyjnej). Zakładam, że to nie jest list do pacjenta, więc naturalnym wydawało mi się pisanie małą literą, ale część lekarzy pisze wielką. Czy któraś forma jest preferowana, czy może obie są poprawne?

  • Pisownia zwrotów tytularnych w dialogach
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
    Z szacunkiem,
    M. B.
  • Pominięcie przecinka zamykającego po spójnikach przeciwstawnych
    20.04.2018
    20.04.2018
    Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy zasadny jest drugi przecinek w zdaniu: „Nie matura, lecz chęć szczera, czyni z ciebie oficera”.
  • portal internetowy

    8.02.2023
    8.02.2023

    Dlaczego niektóre strony internetowe są nazywane „portalami”? Czy to jest kalka z angielszczyzny?

  • poseł czy posłanka?
    9.02.2012
    9.02.2012
    Mamy wątpliwość dotyczącą reguł Wikipedii: czy w boksach informacyjnych, w stosunku do kobiet będących posłankami, właściwsze jest stosowanie formy poseł, czy posłanka? Według niektórych, z uwagi na treść ustawy, która mówi wyłącznie o posłach, należy stosować rodzaj męski, ponieważ określa ona oficjalną nazwę funkcji. Dla innych ma to sens tylko dla stanowisk będących nazwami własnymi, a sama ustawa dotycząca parlamentarzystów używa wyłącznie rodzaju męskiego tylko dla klarowności zapisu.
  • Przecinek przed jeżeli

    19.12.2022
    19.12.2022

    Dzień dobry, czy można nie postawić przecinka przed „jeżeli”, w przypadku gdy zdanie wtrącone stanowi warunek tylko dla części zdania nadrzędnego? Np. w zdaniu „Podatnik jest zwolniony z podatku jeżeli w stosunku do co najmniej czworga dzieci wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało”. Czy gdyby nie postawić przecinka przed „jeżeli” warunek „zamieszkiwania” dotyczyłby tylko funkcji opiekuna prawnego, czy także „władzy rodzicielskiej”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego