systemowy
  • piąci
    20.12.2007
    20.12.2007
    Witam!
    Jeśli jest ktoś piąty z kolei, np. na zawodach, jaka będzie liczba mnoga, gdy wygra cała drużyna, nie używając [!] słów takich, jak drużyna lub grupa.
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

  • poranek

    15.10.2023
    15.10.2023

    Mam pytanie dotyczące słowa „poranek”. Zastanawia mnie jego pochodzenie, skąd pochodzi przedrostek „po”? Następnie, definicja słownikowa mówi, że poranek następuje po wschodzie słońca, więc czy poprawne jest stwierdzenie, że poranek jest po brzasku, skoro znaczenie słowa brzask to: 1. «światło widoczne na niebie przed wschodem słońca» 2. «odblask rzucany na coś przez źródło światła»? Spotkałam się również z interpretacją poranka związaną z trybem życia, co ma według mnie uzasadnienie.

  • potrafię
    13.04.2010
    13.04.2010
    Dlaczego w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN hasło potrafić jest opatrzone dwoma kwalifikatorami: dk. albo ndk.? Czy to możliwe, by jeden czasownik miał dwa aspekty? Oraz dlaczego nie zaleca się analitycznej formy czasu przyszłego: będę potrafił?
  • Pracownik pobierający próbki produktów

    19.04.2024
    19.04.2024

    Dzień dobry, moje pytanie dotyczy nazwy stanowiska osoby, która zajmuje się w pracy pobieraniem próbek produktów. Czy prawidłowa jest forma próbobiorca czy próbkobiorca a może obie? Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Aleksandra

  • prezydent, reguła, komitet
    15.07.2002
    15.07.2002
    Witam serdecznie!
    Bardzo proszę o wyjaśnienie kwestii poprawności akcentu w następujących słowach: prezydent, reguła, komitet. Regułą właśnie stało się bowiem w telewizji polskiej akcentowanie na pierwszą sylabę. Brzmi to, przyznam, trochę dziwnie… Dziękuję za odpowiedź.
  • Przyimki przed nazwami uczelni
    24.10.2018
    24.10.2018
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące uniwersytetów amerykańskich, a właściwie ich skróconych form – ich odmiany i połączenia z przyimkami. Czy jest różnica poprawnościowa w wyrażeniach dostać się na Harvard i dostać się do Harvarda? Z którym przyimkiem w takim kontekście łączyć uczelnię MIT – traktować ją jak uniwersytet (wówczas dostajemy się na MIT) czy instytut (czyli do MIT)?
  • rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich
    10.11.2014
    10.11.2014
    Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • Rodzaj gramatyczny zapożyczonych skrótowców
    5.09.2017
    5.09.2017
    Szanowni Państwo
    czy istnieje zasada określania rodzaju obcojęzycznych skrótowców czytanych po angielsku (np. BBC, FBI, GPS)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Konrad Iwiński
  • Różności
    13.10.2017
    13.10.2017
    Mam dwa pytania:
    1) Jaka jest poprawna forma dopełniacza dla słowa Amazon (amerykańska marka)? Czy jest to: Amazona czy Amazonu?
    2) Czy przy składzie akapitów, z uwzględnianiem zasady by nie wyróżniać ich podwójnie (czyli np. nie stosować wcięcia dla pierwszego akapitu w rozdziale) konieczne jest wcięcie dla akapitu dialogowego, czy też występująca na początku (pół)pauza jest wystarczającym wyróżnieniem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego