Znam znaczenie wyrazów opust i upust. W języku mówionym i pisanym (np. w umowach handlowych) nagminnie używane jest słowo upust w znaczeniu ‘rabat, bonifikata’, co wg mnie jest niepoprawne. Czy jest to tak powszechny błąd, że ma szansę wejść na stałe do polszczyzny i stać się wyrażeniem poprawnym? A może ja się mylę?

Dzień dobry,

w piosence Dżemu („Do kołyski”) pada zdanie: „Chwila, która trwa, może być najlepszą z twoich chwil”. Właściwszą konstrukcją wydaje się użycie przymiotnika w mianowniku: „Chwila, która trwa, może być najlepsza z twoich chwil”, ale jak zakwalifikować tę konstrukcję, która została użyta w piosence? Czy jest ona poprawna? (I mniejsza o to, że została ona użyta w tekście artystycznym. Po prostu chciałbym zapytać, czy to zdanie jest zgodne ze współczesną normą językową).

Pozdrawiam serdecznie

Miłośnik Poradnik Językowej

Moje pytanie dotyczy nowego słowa w polskiej rzeczywistości – chodzi o nazwę określającą ekologiczne paliwo, potocznie zwane pelletami (prasowane pod bardzo wysokim ciśnieniem wióry drewniane). Mój problem dotyczy właśnie prawidłowej pisowni i odmiany tej nazwy w języku polskim. Spotyka się bardzo dużo różnych wersji, np.: pelet, pellets, pelety, peletki, pelletu. W miarę możliwości uprzejmie proszę o wyjaśnienie tej sprawy – zarówno w zakresie pisowni, jaki odmiany. Z góry bardzo serdecznie dziękuję za wszelką pomoc.
Pozostaję z poważaniem
Konrad Koper

Dzień dobry,
w pewnym wywiadzie pani językoznawczyni z UW powiedziała, że nie używa zwrotu pójść na całość ze względu na jego pochodzenie i pierwotne znaczenie, które już zostało zapomniane. Przyznaję, że sam tego znaczenia nie znam. Mógłbym poprosić o wyjaśnienie etymologii tego powiedzenia?
pozdrawiam,
Jarek Hirny

Dzień dobry.
Chciałem zapytać o pisownię wyrazu jednolinikowy. Ponieważ nie znalazłem takiego wyrazu w słowniku, chciałbym wiedzieć w jaki sposób zapisać ten wyraz – łącznie czy przez kreskę?
Dziękuję

Szanowni Państwo,
czy forma radczyni prawna, często obecnie używana, jest niepoprawna? Na ten temat była już porada sprzed kilku lat, ale w kwestii żeńskich nazw zawodów zmiany w języku są burzliwe, dlatego pozwalam sobie ponowić pytanie.

Z poważaniem
Stała czytelniczka

Jak nazwać dodatkowe biegi w niektórych konkurencjach? Polszczyzna nazywa je repasażami. Zauważyłem jednak w portalu GW, że pojawia się tam wersja repesaże.
Kopaliński słowo repasaż wywodzi od francuskiego repassage, czyli ‘powtórne przejście’. Tymczasem w angielskim te biegi nazywane są repechage. Etymologia to francuskie słowo repêchage oznaczające ‘drugą szansę, ponowny egzamin’. Zresztą Larousse tłumaczy słowo repassage jako ‘odprasowanie’.
I co z tym fantem począć? Może więc repeszaże?

Witam serdecznie,

Chciałbym zapytać, cóż to jest rozchwianie znaczeniowe? Jak rozumieć ten termin, z którym spotkałem się pewnego razu, a który nie był wówczas zdefiniowany? Czy jest to jakiś oficjalny, funkcjonujący termin językoznawstwa? Czym różni się od przesunięcia znaczeniowego?
Pozdrawiam,
Piotr

Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.

Szanowni Państwo,

wraz ze zbliżającymi świętami Bożego Narodzenia zaczęłam zadawać sobie pytanie: czym właściwie jest powtarzająca się w refrenie „dyna”, pojawiająca się w znanej kolędzie „Gore gwiazda Jezusowi”? Jaka jest etymologia tego słowa?

Pozdrawiam serdecznie