W najnowszym tłumaczeniu „Ani z Zielonego Wzgórza" (czyli „Ani z Zielonych Szczytów" w przekładzie Anny Bańkowskiej) znalazłam przymiotnik „avonleaski" - od Avonlea. W wydaniu z 1970 r. (przekład R. Bernsteinowej) jest „avonlejski". Która wersja jest poprawna? Będę wdzięczna za odpowiedź.

JT

Szanowni Państwo,
proszę o udzielenie informacji na następujące pytania:
1. Czy istnieje nazwa własna Duszatyński Przysiółek, czy tylko Duszatyn i przysiółek duszatyński? Czy można na potrzeby tekstu – dzieła literackiego – powołać nazwę Duszatyński Przysiółek, jeśli taka oficjalnie nie występuje?
2. Czy istnieje nazwa własna Połonina Chryszczata, czy tylko Chryszczata?
3. Spotkałam się z zapisem: pierwsze jezioro z Olchowatych. Czy to poprawny zapis?
Z poważaniem
Marta

Witam!
Chciałbym zapytać o etymologię sformułowania ruch jak w Paryżu na wsi? Spotkałem się także ze zwrotem ruch jak w Paryżu na wiosnę – podobnież odwołującego się do migracji ludności podczas Wiosny Ludów.
Będę wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam
Sebastian

Skąd pochodzi nazwa Szczecin?

W prognozach pogody podawanych w TV „pogodynki” chyba wszystkich stacji mówią: temperatury w Polsce lub Jutro temperatury będą zróżnicowane itp. Wg mnie jest to błąd, gdyż temperatura występuje jedynie w liczbie pojedynczej, posiada natomiast różne wartości. Czy mam rację?
Kazimierz Zbyszewski

Zastanawia mnie poprawność konstrukcji: kiedy to, wtedy to. Np. w zadaniu: Najwięcej sukcesów odnosił w 2020 r., kiedy to osiągnął szczyt formy. Albo inny przykład: Pracował w fabryce i wtedy to uległ wypadkowi. W takich wypowiedzeniach, myślę, zaimek to jest zbędny albo nawet rażący. Jednak, być może, biorąc pod uwagę określone względy stylistyczne, jego użycie jest zasadne. Czy mam rację? Proszę o pomoc w wyjaśnieniu tej wątpliwości.

Z wyrazami szacunku - Jan Malinowski

Witam.
Zarówno SOJP T. Karpowicza, jak i SWO W. Kopalińskiego notują nieco szokujące zapożyczenie z suahili: uhuru; w języku suahili to słowo oznacza dosłownie ‘wolność’, nie jest mi jednak wiadome, czy zapis uhuru jest fonetyczny czy transkrybowany itp. Natomiast moje pytanie jest takie: w jakim kontekście można by w polszczyźnie, tudzież w polskiej literaturze użyć takiegoż słowa? Wszak uhuru w jaskrawy sposób przypomina zapożyczenie ze słownika polsko-suahilijskiego.

1. Czy słowa klarowny używa się w języku polskim z zasady dla określenia własności substansji materialnej, na przykład soku, czy może być ono używane dla określenia własności tekstu lub idei?
2. Czy słowo intymny ma w języku polskim znaczenie odnoszące się tylko do międzyludzkich związków zmysłowych albo seksualnych, czy może być użyte również dla określenia zażyłości duchowej albo intelektualnej pomiędzy ludźmi?
3. Czy słowo wspinaczka w języku polskim używane może być jedynie na określenie zdobywania szczytów górskich, czy również jako przenośnia, w wyrażeniach wspinaczka po stopniach kariery, wspinaczka na wyżyny ducha?
4.Czy słowo realność jest pseudopolskie, czy może być używane w języku polskim na równi z rzeczywistością?
5. Czy słowo rozprawa oznacza tylko rozprawę sądową, czy można go używać na określenie omawiania czegoś, dyskusji, dysputy?

Załączam wyrazy szacunku,
Paul Jaworski

Co oznacza powiedzenie: „Wart Pac pałaca, a pałac Paca”? W jakim kontekście można się nim posłużyć?

Szanowni Państwo,
mam pewną uwagę odnośnie do porady nt. pleonazmów. Otóż autorka pisze:

Nie wszystkie jednak konstrukcje redundantne są błędne – nie uznalibyśmy na przykład za niepoprawne zdań: Zszedł schodami na dół czy Wjechał windą na górę (a przecież nie można zjechać schodami do góry czy zejść windą na dół – schodzi się zawsze schodami, na dół, a wjeżdża się tylko windą, i tylko do góry.

Zgadzając się co do meritum – wymienione konstrukcje są prawidłowe – pozwolę sobie zakwestionować ich pleonastyczny charakter. Przynajmniej w niektórych kontekstach.

• Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
  
• Można zbiegać po schodach i jest to zdecydowanie coś innego niż schodzić.
• Schodzić i wchodzić można po trapie, po drabinie, po zboczu itp. Miewa to znaczenia dla odmalowania sytuacji przed oczyma wyobraźni odbiorcy. Np. dziecko wbiegło na szczyt pagórka po zboczu, a jego opiekun spokojnie wszedł po prowadzących tam schodach.
• Określenie na dół oznacza w tym przypadku najniższe piętro (poziom), a zatem sprecyzowanie, że schodzi się na dół wyklucza pewne możliwości, np. zejście z 3. piętra na 2. lub na półpiętro.

Z serdecznymi pozdrowieniami
A.