tam-skąd
  • Rwańska, Szwarlikowska

    13.10.2023
    13.10.2023

    Jakie jest źródło pochodzenia nazw ulic Rwańska i Szwarlikowska. Skąd takie nazwy? Prof. Danuta Kopertowska w swojej książce „Nazwy miejscowe województwa radomskiego” napisała o nich jako nazwy ciemne, niejasne (str. 537). Takie nazwy ulic są w Radomiu. Ulica Rwańska jest także w Piotrkowie Trybunalskim.

  • ryzykować
    29.01.2011
    29.01.2011
    Witam,
    moje pytanie dotyczy czasownika ryzykować. Słownik poprawnej polszczyzny PWN wyraźnie wprawdzie podaje, że ryzykuje się coś, nie zaś czymś. Czy jest to jednak żelazna zasada? Czy koniecznie muszę powiedzieć: „Ryzykował moje życie”? Sformułowanie „Ryzykował moim życiem” sugerowałoby, że grał moim życiem, bawił się moim życiem; takiego wydźwięku nie odnajduję zaś w wersji pierwszej. Czy można dopuścić takie rozwiązanie językowe?
    Z góry dziękuję za odpowiedź –
    Felicyta
  • Skład jako nazwa zawodników tworzących drużynę

    28.12.2021

    Nurtuje mnie etymologia wyrazu skład w rozumieniu 'zawodnicy tworzący drużynę sportową;. Wydaje się, że pochodzi on od czasownika  składać, tak jak np. w przypadku znaczenia 'magazyn'. W obcych językach w sensie sportowym używa się jednak podobnie brzmiących wyrazów squad (j. angielski), czy  squadra (j. włoski), które z kolei mają etymologię zbieżną z polską eskadrą. Czy jest to zwykły zbieg okoliczności, czy może  skład w znaczeniu 'drużyna' jest niezależnym zapożyczeniem?

  • Szkarłat
    26.11.2018
    26.11.2018
    Szanowna Poradnio,
    Czy można powiedzieć, że szkarłat jest odpowiednikiem (na przykład) angielskiego scarlet, który jest opisywany jako kolor jasnoczerwony z odcieniem pomarańczu, podczas gdy polski szkarłat to barwa ciemnoczerwona, krwista? Ta pierwsza, jeśli wierzyć internetowi, odpowiada barwie u nas znanej kardynalską, a ta druga w anglojęzycznym świecie jest odcieniem kasztanowego. Czy jeśli mam rację, to do przejścia doszło u nas czy też tam?
    Pozdrawiam, Arkadiusz C.
  • świadek koronny

    4.11.2023
    4.11.2023

    Skąd pojawił się w polszczyźnie termin świadek koronny? Sama instytucja ma ponoć korzenie w prawodawstwie anglosaskim, ale tam nazywa się „King's/Queen's evidence” (czyli „świadek króla/królowej”), ewentualnie "state's evidence" w Ameryce („świadek stanu” albo „państwa”). Czy nasz zwrot jest wobec tego kalką z innego języka (np. niemieckiego „Kronzeuge”)?

  • trampki
    20.10.2004
    20.10.2004
    Mam pytanie, jaka jest liczba pojedyncza od wyrazu trampki i jakiego jest on rodzaju. Mało, że różne słowniki mówią co innego, to jeszcze bardzo interesującą rzecz znalazłem w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny: mianownik liczby pojedynczej trampek, ale dopełniacz liczby mnogiej również trampek. Skąd taka niekonsekwencja? Czy przypadkiem nie ma tam błędu?
  • w internecie
    5.01.2023
    10.04.2010
    Dzień dobry,
    mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Ryszard T.
  • zabicie powietrzem
    24.02.2013
    24.02.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałabym poprosić o pomoc w odnalezieniu jakiegoś wytłumaczenia, skąd się wzięło określenie paraliżu jako „zabicia powietrzem”. Znalazłam je w słowniku M. Samuela Bogusława Linde, Lwów 1860 r., pod hasłem powietrze i paraliż, ale nie jest tam dokładnie wyjaśnione, dlaczego akurat na paraliż zwykło się tak mówić.
    Będę wdzięczna za jakikolwiek trop!
  • Zagadkowe spuścić po brzytwie
    15.10.2016
    15.10.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd wzięło się wyrażenie spuścić po brzytwie?
    Czy jest to regionalizm?

    Czy można ją wiązać z niemieckim słowem: abziehen – zieh ab!.

  • zapis daty

    21.06.2009
    21.06.2009

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy rozumieć zasady urzędowe, o których wspomniano w tekście dostępnym na Państwa stronie, pod adresem https://sjp.pwn.pl/zasady/341-87-5-Kropka-w-pisowni-dat;629747.html. W całej korespondencji wychodzącej z mojej spółki posługujemy się konwencją zapisu daty 0000-00-00 (rok-miesiąc-dzień), czy jest to błędne?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego