-
Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).
12.03.202112.03.2021W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?
-
podróże23.12.201023.12.20101. Podróże na siedem kontynentów.
2. Podróże po siedmiu kontynentach.
3. Podróże przez siedem kontynentów.
Ma być to tytuł albumu ze zdjęciami ze świata. Wydawca chce użyć formy jak w pkt 1, ja uważam, że jest ona błędna (dotyczy przedostania się z miejsca na miejsce), wolę jak pkt 2 i 3, czy mam rację i jak to udowodnić? -
problematyczny tytuł filmu1.07.20131.07.2013Czy zdania te są prawidłowe i równoznaczne?
1. Aż rozdzieli nas noc.
2. Dopóki noc nas nie rozdzieli.
3. Zanim nas noc nie rozdzieli.
4. Zanim rozdzieli nas noc.
Trzecie zdanie jest tytułem filmu, jednak mam wątpliwości, czy jest prawidłowo skonstruowane.
-
Proces adaptacyjny, proces zwinny 23.12.201523.12.2015Czy adaptacyjny proces to oksymoron? W znaczeniu: proces dostosowujący się do zmian. Z jednej strony mamy tą zdolność adaptacji, ale z drugiej proces, który zakłada pewne zdefiniowane po sobie etapy.
Czy określenie zwinny proces jest poprawne? Zwinność odnosi się zwykle do ruchów.
Z góry dziękuję i pozdrawiam
-
Przecinek 2.12.20152.12.2015Czy w takich konstrukcjach zdaniowych należy użyć drugiego przecinka? Zakładamy, że w każdym zdaniu część po spójniku nie jest wtrąceniem, tylko jest równoważna części przed spójnikiem.
- Znacząca większość Szkotów, a także Irlandczyków(,) nie zna języka swoich celtyckich przodków.
- Szeryf, a zarazem stróż prawa(,) nie może sobie pozwolić na takie ekscesy.
- Niedoświadczony, acz inteligentny człowiek(,) powinien dać sobie z tym radę bez trudu.
-
przecinek przed powtórzonym czy14.07.200314.07.2003Dzień dobry,
Kolejny raz zamieszczam pytanie o przecinek przed słowem czy. Chodzi o sytuację, w której pierwsze wystąpienie tego słowa wprowadza zdanie podrzędne, a drugie łączy człony tego zdania. Np. „Nie wiem, czy mam tu postawić przecinek(,) czy nie”. W różnych źródłach spotykam się z różnymi wersjami. Na przykład w odpowiedziach Poradni przecinek przed drugim czy występuje, a z kolei profesor Miodek pisze, że tak być nie powinno („Zapytał, czy napije się kawy czy herbaty”). Czy jest to jakoś zróżnicowane (tzn. w pewnych przypadkach stawiamy przecinek, a w innych nie), a może obowiązuje tu dowolność?
-
Rembrandt van Rijn 25.02.200225.02.2002Obraz Rembrandta van Rijn czy van Rijna?
-
Rodzina wyrazów
25.09.202325.09.2023Dzień dobry,
niektóre ćwiczenia i materiały dla uczniów szkół podstawowych przewidują, że do rodziny wyrazu „wiatr” poza „wiatrołapem” należą też: „wiać”, „zawiać”, „przewiać” itp. Czy słusznie?
-
Rosjanie, Sowieci czy „ludzie radzieccy”?13.05.201113.05.2011Moje uszanowanie! Czy po polsku można nazwać jednym wyrazem obywateli byłego ZSRR? Rosjanie to nie zawsze prawda, bo może chodzić o przedstawicieli innej narodowości. Sowieci to w zasadzie deklaracja polityczna mówiącego. Czy jest jakieś trzecie wyjście?
Pozdrawiam serdecznie -
rozbieżności między słownikami17.06.200217.06.2002Szanowni Państwo,
Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
Pozdrawiamy.
Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego