tekst
  • sadz – sadza
    15.02.2010
    15.02.2010
    Dzień dobry!
    Moje pytanie dotyczy dopełniacza liczby pojedynczej słowa sadz. Słowniki PWN podają wyłącznie formę sadzu. Mam jednak przed sobą tekst, w którym używana jest forma sadza (np. „transport ryb z sadza”). Czy jest to błędem, czy też dopuszczalną formą alternatywną?
    Z pozdrowieniami,
    Anna
  • Safiya
    23.04.2002
    23.04.2002
    Szanowny Panie,
    Jak powinna wyglądać odmiana żeńskiego imienia Safiya (imię Nigeryjki skazanej na ukaminowanie, o której ostatnio głośno było w mediach)? Czy dopuszczalna jest forma Safiyi, Safiyę, czy raczej powinna to być forma Safii, Safię?
    Dziekuję za odpowiedź.
    Elżbieta Wichrowska
  • salon
    28.02.2005
    28.02.2005
    Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.
  • samotne litery na końcach wersów
    1.12.2006
    1.12.2006
    Szanowni Panstwo,
    czy to prawda, że na stronach internetowych można zostawiać samotne pojedyncze litery na końcach wersów?
    Dziekuję za pomoc.
  • Sardoniczny
    6.12.2019
    6.12.2019
    Dziękuję za odpowiedź nt. przymiotnika elizejski. Prosiłbym jeszcze o wyjaśnienie, czy sardoniczny jest także wyrazem odimiennym. W. Kopaliński zamieszcza go w swoim „Słowniku eponimów”, ja jednakże mam wątpliwości, gdyż słowo to opisane jest jako pochodzące od greckiego słowa sardonios oraz rośliny nazywającej się sardonia i dopiero ta nazwa wywodzi się właśnie od Sardynii. Wydaje mi się zatem, że zaliczenie tego wyrazu do eponimów jest nieco naciągane.
  • satanista
    15.05.2006
    15.05.2006
    Czy istnieje słowo szatanista? Zawsze myślałem, że istnieje tylko satanista, ale z szatanistą spotkałem się wielokrotnie, i z góry zaznaczam, że bynajmniej nie w kontekście żartobliwym.
  • Saturn, władca pierścieni
    28.12.2016
    28.12.2016
    Szanowni Państwo,
    jak powinnam zapisać takie połączenie określające Saturna: władca pierścieni czy Władca Pierścieni, jeśli omawiamy tę planetę (kraina władcy pierścieni czy kraina Władcy Pierścieni)?

    Z poważaniem
    A.K.W.
  • sąsiedztwo przyimków
    23.02.2011
    23.02.2011
    Szanowni Państwo,
    w publikacji, którą obecnie czytam, znajduje się zdanie: „Naskórek składa się z od 3 do 5 warstw”. Czy poprawna jest konstrukcja z od 3 do 5?
    Z poważaniem
    Patrycja Bukowska
  • seks czy sex?
    23.11.2007
    23.11.2007
    Słowniki ortograficzne i języka polskiego podają sex jako oboczną formę słowa seks. Mamy także sex appeal, sex shop i sexy. Pisanie x zamiast ks jest częstym zabiegiem marketingowym, ostatnio pojawiły się bowiem filmy Sex w Brnie i Śmiertelnie sexowna. Czy pisownia przez x jest tutaj uzasadniona? Jest też hasło promujące jeden z filmów: „Zemsta jest sexi”, a co rusz można w rozmaitych sloganach przeczytać o textach i że coś jest robione na maxa. Co Państwo o tym sądzą?
  • seksualność i seksualizm
    10.04.2008
    10.04.2008
    Szanowni Państwo!
    Czytając rozmaite teksty, zauważam, że w odniesieniu do człowieka raz używa się określenia seksualność, a kiedy indziej seksualizm. Czy jest zasada mówiąca, kiedy stosować jedno, a kiedy drugie? Czasami zresztą mówi się o „izmach”. Jakie znaczenie nadaje słowu ta końcówka?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego