toż
  • Szkarłat

    17.06.2021
    17.06.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o źródłosłów oraz rozwój semantyczny słowa  szkarłat.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • tajemnicza enchillada

    10.11.2014
    10.11.2014

    Pytanie dotyczy słowa enchillada [wym. enczijada, encziljada], zob.: https://sjp.pwn.pl/sjp/enchillada;2556693.html. Skoro po hiszpańsku jest enchilada (zob. https://es.wikipedia.org/wiki/Enchilada), to skąd w polszczyźnie mamy formę pisaną przez podwojone l i do tego jak hiszpańskie ll wymawiane?

  • Ta sea?

    27.12.2016
    27.12.2016

    Sea to starożytna hebrajska miara objętości ciał sypkich. Jaki rodzaj należy jej przypisać i który wzorzec deklinacyjny zastosować? Które z poniższych form uznać za poprawne?


    jedna sea czy jeden/jedno sea

    jedną seę czy jeden/jedno sea

    dwie see czy dwa sea

    dwóch seji czy dwóch sea?

  • ubogi
    5.02.2002
    5.02.2002
    Dzień dobry.
    Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa ubogi.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Paweł Barański
  • We wtorek

    30.05.2021
    30.05.2021

    Chciałbym zapytać o pisownię przyimka z/ze i w/we przed wyrazami rozpoczynającym się na w. Naturalniejsze wydaje mi się zapisywanie we wtorek czy ze wtedy, ale wiele osób twierdzi, że to błąd w piśmie i dozwolony jest co najwyżej jako regionalizm w mowie.

  • wymowa nazwisk
    8.11.2002
    8.11.2002
    Jestem nauczycielem – mam więc do czynienia z bardzo dużą ilością nazwisk i imion. W przypadku, gdy uczeń jest Polakiem (narodowość i obywatelstwo polskie, tu się urodził, rodzice też) – a takich mam 99% – personalia ZAWSZE wymawiam zgodnie z zasadami języka polskiego. Nie wszyscy jednak są zadowoleni, dlatego też proszę o potwierdzenie (wydrukuję – i dam zainteresowanym), ze nazwisko Michel czytamy [michel], a nie [miszel], zaś imię Angelika – [angelika], a nie [andżelika].
    Pozdrawiam serdecznie!
  • zamek Newark, zamek w Newark
    22.07.2002
    22.07.2002
    Drodzy Państwo!
    Oto i kolejna sprawa, która mnie nurtuje. Hobbystycznie zajmuję się historią i mam pewne problemy z zapisem nazw miejscowych. Jakie formy poniższych wyrażeń są poprawniejsze: zamek Newark albo katedra Winchester, czy też zamek w Newark i katedra w Winchesterze? A może poprawniejsza byłaby pisownia oryginalna (np. Newark Castle)?
    W związku z powyższym mam i kolejne pytanie. Czy poprawniej użyć wyrażenia: „Urodził się na zamku…”, czy też „Urodził się w zamku…”?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Przemo
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • ach i aha
    4.05.2008
    4.05.2008
    Trapi mnie pytanie: czy aha, czy acha (od achać). Oczywiście jest odpowiedź, bo szukałem w internecie… Każdy na wszelakich forach podaje, że znalazł odpowiedź w słowniku i jest ona pewna, po czym odpowiedzi są sprzeczne :)
    A co z eh(ech), oh i innymi wykrzyknieniami…
    Pozdrawiam…
    Sebastian
  • afrodyzje i Dionizje
    9.11.2006
    9.11.2006
    Dzień dobry!
    Afrodyzje i dionizje. Pierwsze wszędzie zgodnie notowane małą literą. A drugie… na odwrót – wielką (małą znalazłem tylko w Nowym słowniku wyrazów obcych i trudnych A. Markowskiego i R. Pawelca). Obie nazwy to dawne święta, ale dziś chyba podlegają raczej regule o pisowni „nazw obrzędów, zabaw i zwyczajów”. Jak by nie było, nie widzę w ich znaczeniach powodu, który uzasadniałby zróżnicowanie w pisowni.
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego