-
Odmieniamy imię psa tożsame z rzeczownikiem pospolitym
5.06.20235.06.2023Ad. do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Aksel;13513.html
A jak będzie z odmianą imienia psa? Ma na imię Axel od nazwy piruetu/skoku w łyżwiarstwie figurowym, nie od imienia mężczyzny. Czy zatem wołam Aksla, czy też Aksela? Mówię o Akslu czy Akselu? To samo dotyczy imienia psa: Kapsel — nie ma Kapsla czy Kapsela?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Ewelina Likowicz
-
Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów
25.02.202325.02.2023Dzień dobry,
w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.
Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.
Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.
Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.
Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.
Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.
Z poważaniem
Mariusz Jachimczuk
Sekretarz Gminy Wola Uhruska
-
Błędy w imiesłowowym równoważniku zdania
17.02.202317.02.2023Dzień dobry,
na czym polegąją błędy w tych zdaniach?
Wracając z koleżanką, przypomniały mi się słowa mojej babci.
Mając sześć lat, stryjek kupił mi komputer.
Narzeczeni biorąc ślub poszli do fotografa.
Jadąc na motorynce, potrącił go mini-bus.
Uwalniając wyspę, rozbitek zabił wszystkich ludożerców.
Wspominając o mojej przyjaciółce, zrobiło mi się jej żal.
Piotrek kończąc czytać nowelkę, oddał ją do biblioteki.
Będąc w parku na przechadzce, mieliśmy nieprzyjemną przygodę.
-
Internacjonalizmy o greckich korzeniach
9.04.20209.04.2020Szanowni Państwo,
w odleglejszej przeszłości greckie „ai” i „oi” były spolszczane do głoski „e” (np. pedagogika, ekonomia). W ostatnim czasie są transliterowane odpowiednio jako „aj” i „o” (np. pajdokracja, ojkofobia). Z czego wynika ta zmiana, czym była spowodowana i kiedy miała miejsce?
Łączę pozdrowienia,
Michał Kosacki
-
Określenie człon w słownikowych definicjach strukturalnych
28.01.202428.01.2024Szanowni Państwo,
w SJP PWN pierwsze wyrazy definicji haseł „czerwono-” i „bio-” zaczynają się od słów „pierwszy człon...”. Wydawało mi się do niedawna, że pierwsze człony ogółem liczą się jako przedrostki, jednak spotkałam się z opinią, że przedrostkiem jest jedynie drugi z nich (nie ma bowiem podstawy słowotwórczej w polszczyźnie), pierwszy zaś jest tematem słowotwórczym (od podstawy „czerwony”). Jak to właściwie jest z tą klasyfikacją -- czy jedno i drugie możemy zaliczyć do przedrostków?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
pogrążyć się w zadumie25.09.200725.09.2007Witam serdecznie. Mam następujące pytanie: czy wyrażenia pogrążyć się w zadumie oraz pogrążyć się w zadumę są tożsame?
-
system harwardzki czy oksfordzki?18.01.201418.01.2014Często spotykam się z określeniem system oksfordzki zamiast system harwardzki, o którym pisze A. Wolański w Edycji tekstów. Czy są to określenia równorzędne?
-
Trzeć – tarł, ale wrzeć – wrzał27.04.201627.04.2016Dlaczego od czasowników mrzeć, trzeć, przeć itp. mamy: marł, tarł, parł, a od wrzeć, ujrzeć – wrzał, ujrzał?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Łukasz
-
Wiater 2.03.20182.03.2018Bardzo proszę o odpowiedź, jak prawidłowo należy odmieniać nazwisko Wiater. Kolega w pracy nazywa się Wiater i niektórzy odmieniają to nazwisko: kogo, czego? Wiatera. Dla mnie brzmi to sztucznie. Nie wiem czy mam rację, ale wydaje mi się, że w odmianie eliminuje się w końcówce nazwiska -e. Według mnie powinno być: Wiatra. Czy mam rację, a może jestem w błędzie. Bardzo proszę o pomoc.
-
adaptabilny czy adaptowalny
1.02.20231.02.2023Dzień dobry,
spotkałam się z określeniem „mieszkanie adaptabilne” mającym oznaczać mieszkanie, które łatwo zaadaptować na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Termin, który by takie lokale opisywał staje się bardzo potrzebny, jednak słowo „adaptabilny” budzi moje wątpliwości. Wydaje się, że „adaptowalny” brzmiałoby lepiej. Proszę o Państwa opinię.