trwanie
  • Para aspektowa wynieść – wynosić

    20.01.2023
    20.01.2023

    Dzień dobry.

    Która forma czasownika „wynosić” jest poprawna:

    „Suma składek zdrowotnych wypłacona w roku 2021 wyniosła/wynosiła 1500,00 zł”?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Katarzyna

  • Podporządkować
    20.05.2020
    20.05.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać, czy słowo podporządkować zostało prawidłowo zastosowane w zdaniu: Dziś spróbujemy zapamiętać te wyrazy, których nie można podporządkować pod żadną z powyższych zasad, a nadal piszemy je przez RZ. Czy słowo nadal użyte w tym zdaniu nie powinno być zastąpione przez np. mimo tego?
    Będę wdzięczny za wyjaśnienie powyższych wątpliwości.
    Z poważaniem,
    Jerzy Grabowiecki
  • Poprawność pisowniowa wypowiedzenia

    16.06.2023
    16.06.2023

    Wychowana w rodzinie protestantów abstynentów, nie wiedziałam, co odpowiedzieć.

    Czy powyższe zdanie jest poprawne? Czy może między protestantami a absytentami powinien być łącznik, a przecinek jest zbędny?

  • Proces adaptacyjny, proces zwinny
    23.12.2015
    23.12.2015
    Czy adaptacyjny proces to oksymoron? W znaczeniu: proces dostosowujący się do zmian. Z jednej strony mamy tą zdolność adaptacji, ale z drugiej proces, który zakłada pewne zdefiniowane po sobie etapy.
    Czy określenie zwinny proces jest poprawne? Zwinność odnosi się zwykle do ruchów.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam
  • Przecinki w określeniu predykatywnym
    10.07.2019
    10.07.2019
    Czy kiedy nie ma w zdaniu podmiotu, powinniśmy wstawiać przecinki oddzielające imiesłowy i przymiotniki, które funkcji podmiotu nie pełnią, od orzeczeń? Np.
    Znudzony długowiecznym życiem(,) wzdychał co chwilę.
    Niestety osłabieni(,) poddali się przeciwnikom.
    Ranny(,) wierzgał nogami.

    Wiem, że nie oddzielamy okoliczników, ale na to nie znalazłam zasady ani przykładu w opracowaniach.
  • przewalczać [?]

    20.10.2023
    20.10.2023

    W artykule pt. „Problematyka muzyczna w najstarszych redakcjach benedyktynek w języku polskim” (S. Dąbek, Barok: historia, literatura, sztuka, Tom 4, Numer 2 (8) (1997) s. 67-74) cytuje XVII-wieczny starodruk, w którym pojawia się następujący zwrot dotyczący rytmu w śpiewie psalmów przez siostry zakonne: [śpiewać] „słów nieprzewalczaiąc”. Moja wątpliwość dotyczy znaczenia tego zwrotu. Współcześnie przewalczać, za SJP PWN, oznacza «walcząc, przezwyciężyć coś». Zatem w tym kontekście interpretowałbym to jako „nie zniekształcając [słów]”. Jednak autor cytowanego artykułu interpretuje to jako „nie przedłużając”. Kto z nas ma rację? Czy słowo to zmieniło znaczenie?ły>

  • Słodzimy herbatę
    8.06.2007
    8.06.2007
    Słodzę herbatę jedną łyżeczką cukru, połową łyżeczki cukru, ćwiercią łyżeczki cukru. Czy dobrze myślę? Bo chyba nie: „Słodzę herbatę ćwierć łyżeczki cukru”?
    A jeśli mam herbatę, łyżeczkę i ilość cukru wynoszącą jedną całą i jeszcze połowę łyżeczki? „Słodzę herbatę półtorą (półtorej) łyżeczki cukru”? A może to już liczba mnoga i półtorymi łyczeczkami ją słodzę?
    A gdyby ktoś miał zwyczaj słodzić herbatę widelcem (albo nożem, bo też rodzaj męski) i ilością cukru mieszczącą się na nim półtora raza?
  • Spójnik
    11.06.2019
    11.06.2019
    Szanowni Państwo,
    jaką funkcję pełni słowo we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?

    Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
    Jak tam lepiej leżeć w błocie.
    W chłodzie. w głodzie i na słocie,
    Ale w Polszcze między swemi!

    Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
  • Stulecie

    8.01.2021
    8.01.2021

    Zwrot 100. rocznica jest dla mnie zrozumiały (upamiętnienie wydarzenia, które zdarzyło się dokładnie 100 lat temu, np. 100. rocznica odzyskania niepodległości), a także  100 lat (upamiętnienie okresu, w którym coś trwa, np. 100 lat wolnej Polski). Natomiast co dokładnie świętuje zwrot 100-lecie:  czy wydarzenie sprzed 100 lat (np. 100–lecie urodzin), czy coś trwającego (np. 100-lecie teatru). A może oznacza jedno i drugie?


    Z poważaniem

    Marcin Hippe

  • tykanie?
    1.03.2006
    1.03.2006
    Kiedyś, podczas emisji programu Milionerzy, Hubert Urbański użył słowa definiującego „zwyczaj” zwracania się podczas trwania programu do zawodników po imieniu. Czy moglibyście mi Państwo pomóc przypomnieć to słowo?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego