twierdzenie
  • wielką literą o osobie trzeciej

    1.03.2022
    21.12.2012

    W oficjalnym piśmie, gdy zwracamy się do kogoś bezpośrednio, piszemy Pani Dyrektor, Pani Wando, czyli słowo Pan/Pani piszemy wielką literą. A co, jeżeli piszemy nie do kogoś, a o kimś? Która wersja jest poprawna:

    – Szanowny Panie Dyrektorze, pani prezes Malinowska podjęła decyzję…
    – Szanowny Panie Dyrektorze, pani Prezes Malinowska podjęła decyzję…
    – Szanowny Panie Dyrektorze, Pani Prezes Malinowska podjęła decyzję…
  • Współczesna polszczyzna, czyli jaka?
    24.10.2005
    24.10.2005
    Witam serdecznie,
    Chciałbym się spytać, jak mam rozumieć stwierdzenie „współczesna polszczyzna”. Współczesna, czyli ta którą się porozumiewamy w dzisiejszych czasach (ale takie twierdzenie jest pojemne i niejednoznaczne). Czy słusznym jest datowanie owej „współczesności” od roku 1989 (tak jak to robimy z literaturą)? Proszę o zasadę periodyzacyjną, jaką należy przyjąć przy takim określeniu.
    pozdrawiam,
    Dariusz Komorniczak
  • Yosojirou Kariya

    22.02.2024
    22.02.2024

    Szanowni Państwo,

    piszę w sprawie przetłumaczenia nazwy „Kariya's theorem” na polski. Mianowicie nie wiem, jak odmienić nazwisko „Kariya” w dopełniaczu — „Kariyego”, „Kariyi” (nie wiem także, czy należny byłby apostrof). O matematyku znalazłem niewiele... na wikipedii jest on cytowany w artykule https://en.m.wikipedia.org/wiki/Feuerbach_hyperbola. Oryginalny artykuł na temat twierdzenia został gdzie indziej zacytowany jako „J. Kariya. Un theoreme sur le triangle. L’Enseign. Math., 6:130–132, 1904”. Zwracam się ze prośbą o pomoc w tej kwestii — jaka forma jest w tym przypadku prawidłowa.

  • zachowanie (się) konstrukcji

    6.10.2022
    6.10.2022

    Dzień dobry,

    proszę o komentarz w sprawie sformułowań „zachowanie konstrukcji” oraz „zachowanie się konstrukcji”. W literaturze przedmiotu związanej z budownictwem można spotkać obie formy. Niektórzy profesorowie budownictwa nie mówią o „zachowaniu się konstrukcji” tylko o „zachowaniu konstrukcji”, twierdząc, że „się” personifikuje konstrukcję.

    Problem, o którym piszę dotyczy procesów fizycznych takich jak deformacje konstrukcji pod wpływem obciążenia, pękanie, zniszczenie itp.

    Pozdrawiam

  • Zaczynać od więc?
    1.01.2009
    1.01.2009
    Witam.
    Zwykle zdania od więc się nie zaczyna, lecz jeśli zaczniemy je od Tak więc…, będzie ono poprawne?
  • znaczenie związków frazeologicznych
    2.03.2007
    2.03.2007
    Mawia się, że jakiś fakt czy jakieś twierdzenie nie ulega najmniejszej wątpliwości. Ale nie ulega znaczy tu chyba tyle, co 'nie ustępuje przed, nie poddaje się, nie zostaje obalone'. Nie powinno więc się mówić: „To nie ulega największej wątpliwości”, czyli 'jest tak mocne, że nie ustępuje przed nawet najsilniejszą (największą) wątpliwością'?
  • abnegat i ignorant
    27.03.2013
    27.03.2013
    Ostatnio „wziąłem się za łby” z koleżanką, która stwierdziła, że jest „totalną sportową abnegatką”. Czy słowa abnegat można używać w znaczeniu 'ignorant'? Moja koleżanka twierdzi, że tak, i że tak jest napisane w jej słowniku, jednakże wg SJP abnegat to „człowiek niedbający o swój wygląd, o swoje korzyści”. Proszę o rozwianie wątpliwości.
  • akty leksykalnego zespolenia i Polacy-niegęsi
    23.03.2005
    23.03.2005
    Jak nazywa się akt połączenia wyrazów, będących w stałej, niezmiennej konstrukcji, w jedno słowo, np. oka mgnienie w okamgnienie albo po społu (jeszcze w Przedwiośniu) w pospołu?
    Jak napisać: (a) „Rej pisał o «Polakach-nie gęsiach»” czy (b) „Rej pisał o «Polakach-nie-gęsiach»”?
    Z poważaniem
    Marek Kielar
  • Ani Antoni...

    2.03.2024
    2.03.2024

    Dobry dobry,

    interesuje mnie powiedzenie: „Ani Antoni na morzu wiatru nie dogoni”. Czy wiadomo, o jakim Antonim mowa w tym zdaniu oraz jaki jest kontekst tej wypowiedzi? Tzn. czy jest to ogólne sformułowanie, twierdzące, że niemożliwych rzeczy, nie sposób wykonać, czy może jednak kryje się za nim jakaś głębsza historia? Byłbym wdzięczny za odpowiedź.

    Pozdrawiam i życzę miłego dnia

  • ani (nie)
    26.03.2010
    26.03.2010
    Dzień dobry,
    obecnie po ani (też) używa się czasownika z formie przeczącej. Czy kiedykolwiek w historii języka polskiego stosowano ten spójnik z czasownikiem w formie twierdzącej? Na przykład: „Nie trap się brakiem sukcesu ani zawierzaj pieniądzom” czy „Nie dotrą nigdy do bram raju ani też wejdą”. Może jest też jakaś różnica pomiędzy ani i ani też, jeśli chodzi o użytą formę czasownika.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Joanna Repec
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego