tym-wszom
  • Wesz
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o prawidłową odmianę słowa wszy (w liczbie mnogiej). Czy w dopełniaczu i bierniku liczby mnogiej powinna ona brzmieć wszy? Spotkałam się bowiem z uwagą, że właściwa wersja to wesz. Przykładowo: Po pozbyciu się wszy (wesz?) u domowników (…).

    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • formy na -łszy, -wszy w dialektach
    11.07.2008
    11.07.2008
    Dzień dobry,
    które zdanie jest poprawne: „Ogoliwszy się na łyso” czy „Ogoliłem się na łyso”? Zaznaczam, że mam na myśli zdanie proste, pojedynczą wypowiedź bez żadnego kontekstu. Czy można użyć tego typu imiesłowu zamiast zwykłego orzeczenia w zdaniu prostym?
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • Interpunkcja zwrotów z imiesłowami na -ąc, -łszy, -wszy

    23.02.2024
    23.02.2024

    Szanowna Poradnio,

    czy w zdaniach z imiesłowowymi równoważnikami zdań typu:

    Piotr(,) strzeliwszy, nie trafił.

    Piotr(,) strzelając, zawsze trafiał.

    ...przecinek (,) jest obligatoryjny, uznaniowy czy błędny?

    Z poważaniem

    T.M.

  • wszem i wobec
    11.06.2002
    11.06.2002
    Czy poprawne jest wyrażenie: wszem i wobec używane często przez niektórych Polaków? Jak się domyślam wobec znaczy tutaj razem, a zwrot ten pochodzi od dawnego uroczystego wszem wobec i każdemu z osobna. Moim zdaniem poprawna jest tylko forma wszem wobec, a forma z i pomiędzy tymi wyrazami jest błędna.
    Czy mam rację?
  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • i-ty i n-ty
    5.07.2006
    5.07.2006
    Od kilku(nastu) lat zapis liczebników porządkowych 1-szy, 2-gi jest, o ile dobrze myślę, niepoprawny. Piszemy 1., 2. (z kropką na końcu). A jaka jest poprawna pisownia w przypadku często stosowanym w matematyce: n-ty (czytamy [enty]) czy też rozwinięcie Laplace'a względem i-tego wiersza i j-tej kolumny (czytamy [itego], [jotej])? Czy jest to poprawna pisownia i wymowa oraz czy ewentualnie istnieje jakaś alternatywna? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • przecinek a imiesłowowy równoważnik zdania
    7.12.2008
    7.12.2008
    Zawsze podczas pisania uważnie stawiam przecinki przy imiesłowach zakończonych na -ąc, -łszy, -wszy (wg zasady nr 367 w słowniku ortograficznym PWN) i to samo zalecam znajomym. Mam jednak pewne wątpliwości, bo i w prasie często przecinki w tych miejscach są pomijane, i w wielu książkach (zwłaszcza starszych – ostatnio zauważyłem to u Lema). Czy to tylko nieznajomość reguły lub traktowanie jej dość pobieżnie, czy jednak rzeczywiście czasem (a jeśli tak, to kiedy?) można sobie darować taką pedantyczność?
  • wszawy
    29.06.2004
    29.06.2004
    Witam.
    Mówi się: wszawy charakter, ale co właściwie to znaczy? Nie znalazłem u was żadnego powiązania – próbowałem bowiem odnaleźć to, czego szukam, od słowa wesz – ale nie macie w słowniku odpowiedzi. Dlaczego wszawy – jak to się ma do wszy?
    Dziękuję!
    JAKOB
  • gnida dworska
    31.03.2010
    31.03.2010
    Szanowni Państwo!
    Zastanawia mnie określenie, czy może raczej wyzwisko, gnida dworska. Gnidę jeszcze rozumiem, ale czemu ona ma być dworska?
    Z poważaniem – Karoń
  • Przecinek i orzeczenie przy imiesłowie na -ąc
    15.03.2018
    15.03.2018
    Chciałabym zapytać, czy poprawne są sformułowania typu: Podstawiając liczbę do równania, otrzymuje się wynik… lub Całkując równanie, przenosi się niewiadomą na drugą stronę… itp.

    Jeśli są to poprawne zdania (jeśli można łączyć takie formy imiesłowów/czasowników), to czy przecinek jest umieszczony poprawnie, czy powinno go nie być?

    A może jedyne poprawne formy tych zdań to: Podstawiając liczbę do równania, otrzymujemy wynik…, Całkując równanie, przenosimy niewiadomą…?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego