ukazanie
  • Spółka ze spacją czy też bez spacji?
    2.07.2009
    2.07.2009
    Witam,
    proszę o informację, jak powinno się pisać skrót słów: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Ze spacją pomiędzy o czy bez spacji? Czyli sp. z o.o. czy sp z o. o.?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • szereg
    16.12.2011
    16.12.2011
    W polskim wydaniu powieści Gangsterzy Klasa Βstergrena tłumacz użył zdania: „Szereg okoliczności sprawił, że mogłem powrócić do tego, co wydarzyło się przed dwudziestu pięciu laty”. Razi mnie ta forma – napisałbym raczej „Szereg okoliczności sprawiło, że…”, podobnie jak powiedziałbym „Szereg pytań sprawiło mi trudność”, a nie „Szereg pytań sprawił mi trudność”. Proszę o opinię oraz zasygnalizowanie, jaką zasadą gramatyczną należy się tu kierować.
  • Szir Haszirim

    5.06.2021
    5.06.2021

    Dzień dobry.


    Chciałbym zapytać: czy w hebrajskiej nazwie "Pieśni nad pieśniami" ("Szir Haszirim") obydwa wyrazy należy pisać dużą literą?


    Łączę pozdrowienia


    Piotr Michna

  • sztuka wojny czy sztuka wojenna?
    13.01.2010
    13.01.2010
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie dosyć często wydawanej w naszym kraju traktatu chińskiego filozofa Sun Zi (Sun Tzu). Ukazuje się ona pod tytułem Sztuka wojny, jedynie w tłumaczeniu Roberta Stillera ukazała się jako Sztuka wojenna. Encyklopedia PWN podaje termin sztuka wojenna. Czy tłumaczenie tytułu jako Sztuka wojenna jest błędem językowym powstałym na skutek kalkowania angielskiego The Art of War, czy może, w odniesieniu do tytułu książki, jest to praktyka dozwolona?
  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • top modelka
    24.10.2001
    24.10.2001
    Jak Państwo oceniacie top modelkę, czyli modelkę, która jest na topie? Pisze się o niej wiele – więc czy łączyć top z modelką, czy pisać oba wyrazy oddzielnie? A jeszcze chętniej pozbyłabym się jej – proszę o propozycje.
    Urszula
  • transkrypcja alfabetu rosyjskiego
    14.02.2002
    14.02.2002
    W „Nowym słowniku ortograficznym PWN”, w punkcie dotyczącym transkrypcji i transliteracji alfabetu rosyjskiego, można przeczytać, że rosyjską literę e w słowie [Czewiengur] powinniśmy oddać przez polskie e po [cz] oraz przez ie po [w]. To tytuł ksiażki Andrieja Platonowa, a jej polskie tłumaczenie ukazało sie w wydaniu białostockiego Luku. I tu zaczyna się problem, bo w polskim wydaniu jest to Czewengur, a nie Czewiengur. Której formy powinniśmy więc użyć, pisząc o tej książce?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • Trochę o nas
    9.04.2019
    9.04.2019
    Dzień dobry,
    chciałabym wiedzieć, jak i dlaczego powstała poradnia językowa PWN.
  • uhuru
    13.04.2005
    13.04.2005
    Witam.
    Zarówno SOJP T. Karpowicza, jak i SWO W. Kopalińskiego notują nieco szokujące zapożyczenie z suahili: uhuru; w języku suahili to słowo oznacza dosłownie ‘wolność’, nie jest mi jednak wiadome, czy zapis uhuru jest fonetyczny czy transkrybowany itp. Natomiast moje pytanie jest takie: w jakim kontekście można by w polszczyźnie, tudzież w polskiej literaturze użyć takiegoż słowa? Wszak uhuru w jaskrawy sposób przypomina zapożyczenie ze słownika polsko-suahilijskiego.
  • ul. Ilji Miecznikowa
    6.03.2016
    6.03.2016
    Zgodnie z jedną z przedwojennych reform pisowni zbitkę ji zastąpiono ii. Jak jednak traktować to w obcych, choć spolszczonych, nazwach własnych pochodnych od imienia Ilja? O ile w mojej głębokiej młodości miałem więcej okazji do spotykania się w piśmie z otczestwem Iliicz/Iljicz, o tyle teraz jest mniej odpowiedniej literatury, za to dość często bywam na ulicy Ilii/Ilji Miecznikowa. Czy twardy jer w oryginale znosi przywołaną na początku zasadę?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego