urazić
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • formy potencjalne
    29.10.2002
    29.10.2002
    Przy tworzeniu Oficjalnego Słownika Polskiego Scrabblisty przyjęto, że od każdego czasownika można utworzyć rzeczownik. W dodatku do każdego z nich można dodać partykułę nie- i powstały w ten sposób wyraz jest w pełni odmienny. OSPS roi się więc od nietarć, nieścięć i nierozpyleń. Czy słowa takie, mimo że praktycznie nieużywane, można uznać za poprawne?
  • Jak zacząć mail?
    15.11.2010
    15.11.2010
    Szanowna Poradnio,
    czy jest jakaś pośrednia forma powitania pomiędzy oficjalnym Dzień dobry a – właściwie poufałym – Cześć? Rozwiązaniem mogłoby być Witam, lecz to zakłada nierównowagę. Interesuje mnie zwłaszcza kontekst korespondencji mailowej (Internet wszak z założenia zbliża ludzi :) – czy można rozpocząć maila od Witam własnie zamiast sztywnym i niespotykanym właściwie w wirtualnym świecie Dzień dobry? Jeśli nie – czy jest jakaś alternatywa?
    Pozdrawiam,
    Edgar Filip Różycki
  • jehowa i jehowita

    1.08.2021
    1.08.2021

    Dzień dobry!

    Mam pytanie dotyczące kwalifikacji słów: jehowa vs jehowita. Czy któraś z tych form uważana jest za obraźliwą, wulgarną itp. (Nie chodzi mi o to, czy Świadkowie Jehowi czują się urażeni taką formą, lecz czy jest ona poprawna).


    Będę wdzięczna za wskazówki!


    Z pozdrowieniami

    Anna P.

  • list otwarty
    15.06.2008
    15.06.2008
    „Przemo nie rób z tego listu 'Euro 2008' – nic Cię nie wyprzedziłem … ile zdążę to 'nadam' no i to by bylo na tyle … nie róbmy niezdrowych sensacji z listu faceta, który jest naprawdę 'w smudze cienia'… życzmy Mu wszyscy dużo, duzo zdrowia!”.
    Czy taka wypowiedź może być uznana za obraźliwą (???) w stosunku do byłego wychowawcy, który nie mógł być na Zjeździe ze względów zdrowotnych a wystosował list otwarty.
  • Odmieniamy nazwiska par małżeńskich na zaproszeniach

    1.05.2023
    1.05.2023

    Dzień dobry,

    Mamy z narzeczonym dylemat jak prawidłowo odmienić nazwiska niektórych gości w zaproszeniach. Czytałam w poradni, że wszystkie nazwiska się odmienia. Narzeczony uważa, że część nazwisk w formie odmienionej brzmi "pospolicie" i zaproszeni goście poczują się urażeni. Myślę jednak, że nieodmienione nazwiska wyglądają nienaturalnie.

    Nazwiska nieodmienione: Olewnik, Majchrzak, Zduńczyk, Miłek, Frącek, Kulik, Jańczuk, Dąbrówka, Perzyna, Gorczyca, Soja, Spychała, Łątka.

    Czy poprawnie będzie zaprosić Annę i Adama: Olewników, Majchrzaków, Zduńczyków, Miłków, Frącków, Kulików, Jańczuków, Dąbrówków, Perzynów, Gorczyców, Sojów, Spychałów, Łątków?

    Dziękuję za odpowiedź,

    Paulina i Dariusz

  • Ormowiec
    3.09.2016
    3.09.2016
    Szanowni Państwo,
    w pewnej dyskusji internetowej natknęłam się na rozmówcę, który nagminnie używa słowa ormowiec, odnosząc się do osób, które (jego zdaniem) nazbyt gorliwie zgłaszają policji czy też straży miejskiej łamanie drobnych przepisów. Czy można potraktować takie słownictwo jako obraźliwe?

    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Dominika
  • porobić się
    16.10.2012
    16.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Dlaczego żaden SJP nie rejestruje porobić się w znaczeniu – przepraszam za cytat – „posrać się wulg. «wypróżnić się mimowolnie»”. Jest ono powszechnie używane, przynajmniej na Podkarpaciu (np. na spotkaniu w przedszkolu panie informowały, aby dzieciom dawać rzeczy na zmianę na wypadek, gdyby się porobiły).
    To samo znaczenie tutaj: http://www.dsh.waw.pl/zon/index.php?page=persons&id=548. Używać? Czym zastąpić? „Zrobiło kupę w majtki” brzmi wręcz niegrzecznie!
    Z Poważaniem
    J.W.
  • Usłyszycie państwo…?
    9.09.2003
    9.09.2003
    Szanowni Państwo!
    Pracuję w jednej z rozgłośni radiowych i ostatnio wywiązała się dyskusja na temat stosowania form czasownika występujących przy wyrazie państwo. Czy prawidłowe jest użycie: „Za chwilę usłyszycie państwo…” czy też: „Za chwilę usłyszą państwo….”? Która z tych form jest poprawna? Usłyszycie państwo to wg mnie nienaturalne połaczenie formy za chwile usłyszycie z dodatkiem grzecznościowego państwo. Lepsze wydaje mi się sformułowanie usłyszą państwo, ale opinie na ten temat są podzielone. Bardzo proszę o odpowiedź.
    Z góry dziękuję
    MK
  • Wulgaryzmy
    8.10.2016
    8.10.2016
    Szanowni Państwo,
    podobne pytanie były zadawane, ale bardzo dawno. Czy słowo zajebiście jest wulgaryzmem? O ile pamiętam, w moim środowisku uchodziło to za wulgaryzm, jednakże ostatnio oglądając serial młodzieżowy, osoby niepełnoletnie używały tego słowa swobodnie, a co więcej, nadawca go nie cenzurował. Wobec tego, czy jest to wynikiem coraz bardziej powszechnego używania wulgaryzmów i czy to zmierza do tego, że za jakiś czas inne – aktualnie tzw. twarde wulgaryzmy będą w powszechnym użyciu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego