uwzględnić
  • Orzełowa czy Orłowa
    29.09.2005
    29.09.2005
    Pewien pan ma na nazwisko Orzeł. Jego żona chciałaby używać tradycyjnej formy nazwiska, zakończonej na - owa. Powstaje jednak problem: niektórzy uważają, że odpowiednią formą byłoby Orzełowa, podczas gdy inni preferowaliby Orłowa. Co doradzić temu małżeństwu?
  • Pani Suchy czy pani Sucha?
    4.12.2016
    4.12.2016
    Chciałabym zapytać się o odmianę mojego nazwiska – Suchy. Czy też może powinnam nosić nazwisko Sucha? Kiedyś ktoś powiedział mi, że nazwiska jako przymiotniki, w dodatku nacechowane negatywnie, się nie odmieniają – czy to prawda? Nie ukrywam, ze zawsze zastanawiam się, jak będzie brzmieć poprawna forma np. w zaproszeniu: dla państwa Suchy czy dla państwa Suchów.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Para aspektowa wynieść – wynosić

    20.01.2023
    20.01.2023

    Dzień dobry.

    Która forma czasownika „wynosić” jest poprawna:

    „Suma składek zdrowotnych wypłacona w roku 2021 wyniosła/wynosiła 1500,00 zł”?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Katarzyna

  • penitencjariusz
    8.07.2008
    8.07.2008
    Szanowni Eksperci!
    Kto to jest penitencjariusz? Zauważyłem, że powszechnie słowem tym określa się kogoś zamkniętego w więzieniu, odsiadującego wyrok itp., jednakże w żadnym słowniku nie znalazłem takiej definicji. W słownikach języka polskiego i wyrazów obcych penitencjariusz to tylko rodzaj katolickiego duchownego.
    Byłbym niezmiernie wdzięczny, gdyby zechcieli Państwo rozstrzygnąć tę kwestię.
  • Pico della Mirandola
    27.05.2003
    27.05.2003
    Szanowni Państwo,
    Mianownik: G. Pico della Mirandola, Dopełniacz: G. Pico della Mirandoli – wszystko jasne, według słownika Pico się nie odmienia. Ale jeśli rzeczony filozof występuje w tekście, którego jest głównym bohaterem, jako „goły” Pico (bez della Mirandola), to też nie wolno odmieniać? Dodam, że ta skrócona forma, choć może nie nazbyt poprawna, jest raczej zakorzeniona i potwierdzona, czy raczej wprowadzona przez uzus obcojęzyczny (cf. Responsio ad Picum Melanchtona). Jednakże cokolwiek napiszę, brzmi nieszczególnie. Dop. Pica – w porządku, ale Narz. Pikiem? Cel. Picowi?
    Z poważaniem
    Marianna Cielecka
  • piesek, biesek
    7.07.2016
    7.07.2016
    Szanowni Państwo,
    co oznaczają słowa (wyrażenie) pieska, bieska użyte w tekście piosenki Agnieszki Osieckiej Na zakręcie („Choć gdybym chciała – bym się urządziła/Już widzę: pieska, bieska, stół./Wystarczy, żebym była miła’’)? Czy wyrażenie to funkcjonuje w mowie potocznej?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • piksel i Piksel
    28.01.2012
    28.01.2012
    Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?
  • płozić się czy płożyć się?
    22.10.2004
    22.10.2004
    W jednej ze starych piosenek Jana Wołka (z czasów, kiedy jeszcze sam wykonywał swoje teksty) padają słowa: „ledwo szum jakiś się płoży na moście”. Czy nie powinno być płozi?
  • pod auspicjami
    29.12.2008
    29.12.2008
    Witam,
    można czasem spotkać słowo auspicja (-e?) w zdaniach typu: „Konkurs organizowany jest pod auspicjami stowarzyszenia…”. Nie ma tego słowa w sjp.pwn.pl w wyżej użytym znaczeniu. Jak więc wygląda sprawa z auspicjami?
    1) Czy to słowo jest poprawie używane?
    2) Dlaczego go nie ma w słowniku?
    3) Co dokładnie oznacza?
    4) Czy ma liczbę pojedynczą i jak się je odmienia?
    Z góry dziękuję za informacje,
    Pozdrawiam,
    wiktor
  • pomarańcz
    16.06.2006
    16.06.2006
    Szanowni Państwo,
    ponownie piszę do Państwa z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu nurtującej mnie kwestii językowej. Tym razem chodzi o nazwnictwo kolorów. Większość z nich można nazwać dwojako: biały – biel, żółty – żółć itp. Czy w ten sam sposób można nazwać kolor pomarańczowy? Ostatnio napisałem zdanie: „Ciemny brąz ścian zestawiono z pomarańczem tapicerowanych mebli”. Czy nie można bronić owego pomarańczu, kierując się zasadą analogii?
    Z poważaniem,
    Dominik Szulowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego