uzupełnić
  • niecodzienna pisownia
    22.10.2015
    22.10.2015
    Szanowni Państwo,
    w WSO PWN można znaleźć hasło niecodziennie jako 'niezwykle, niepospolicie' i nie codziennie – 'nie każdego dnia'. Skoro przysłówek codziennie pochodzi od przymiotnika codzienny, to czy jego pisownia z nie nie powinna być łączna? Czyżby uczyniono wyjątek ze względu na zróżnicowanie znaczeń? Czy takich wyjątków od ogólnej zasady pisowni nie z przysłówkami jest więcej?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • nie X, ale Y
    22.09.2009
    22.09.2009
    Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
  • obrzympała
    17.12.2003
    17.12.2003
    Dzień dobry!
    Chciałbym się od Państwa dowiedzieć czegoś o etymologii wyrazu obrzympał (może obrzympała?). Spotkałem się z nim w filmie Wniebowzięci z niezapomnianym duetem Himilsbach-Maklakiewicz. Było to w dialogu dwóch dorożkarzy, z których jeden zadaje pytanie: „Na kogo czekasz?”, drugi zaś odpowiada: „Na takich dwóch obrzympałów”.
    Za wszelkie informacje na ten temat z góry serdecznie dziękuję.
    Kamil Jaśkiewicz
  • od siebie czy ode mnie?
    27.12.2014
    27.12.2014
    Szanowni Państwo,
    powiemy „Powierzam to lepszym ode mnie” czy „Powierzam to lepszym od siebie”? Wydaje mi się, że należałoby wybrać pierwszą możliwość, bo druga brzmi trochę tak, jakby ci, którym to powierzam, mieli być lepsi od siebie samych albo od siebie nawzajem. Chyba zawodzi tu wiedza z gramatyki: nie jestem pewien, kogo dotyczy zwrotność w zdaniu drugim.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Oficjalny słownik polskiego scrabblisty
    10.10.2002
    10.10.2002
    1. Czy formy takie, jak robiłoś, robiłom, to wymysł scrabblistów, czy też ma to jakieś „głębsze” uzasadnienie?
    2. Dlaczego poprawnie jest huj i chuj, a z przymiotników tylko chujowy (według OSPS [Oficjalnego słownika polskiego scrabblisty – Red.])?
    3. Dlaczego w słowniku jest np. peugeot, a łada i wiele innych nie?
  • Okolicznik, dopełnienie, a może jeszcze coś innego?

    2.10.2023
    2.10.2023

    Dzień dobry, w zdaniu: „ma mieć na pieczy” określenie na pieczy będzie okolicznikiem miejsca czy dopełnieniem?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • -owiać czy -awiać?
    7.07.2009
    7.07.2009
    Szanowni Państwo,
    czy mogą mi Państwo podać choć jeden powód, dla którego słowniki (SJP PWN; Wlk. Słownik Ort.-Fleks., Świat Książki) podają jako poprawny czasownik urzeczowiać od urzeczowić? Próbowałam znaleźć inny taki przykład, ale mi się nie udało. Wszędzie o przechodzi w a: ustanowićustanawiać, wznowićwznawiać, wyłowićwyławiać, upaństwowićupaństwawiać, uzdrowićuzdrawiać, uzmysłowićuzmysławiać.
    Z poważaniem
    Barbara Słomka
  • peloteza
    20.11.2008
    20.11.2008
    Dzień dobry.
    Szukam etymologii słowa peloteza (peloteza, jak notują słowniki techniczne, inaczej zgniatarka, służy do ugniatania płatków mydlanych w jednolity blok). Nazwa w ogóle nie brzmi technicznie, zaś najbliższy trop doprowadził mnie do francuskiego słowa pelote (=poduszeczka)… Byłbym wdzięczny za pomoc w rozszyfrowaniu pochodzenia pelotezy.
    Pozdrawiam.
  • piarowski czy pijarowski?
    8.02.2010
    8.02.2010
    W nawiązaniu do odpowiedzi http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=10848 chciałem wspomnieć, że w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN można znaleźć piarowca, pisanego bez j, z podaną wymową [pi-arowiec]. Sugerowałoby to, że jednak nie pijarowski, lecz piarowski.
  • Pisownia zestawień rzeczowników cd.
    10.10.2016
    10.10.2016
    Chciałem poruszyć raz jeszcze temat z porady. Główna wątpliwość, z której wynikło to pytanie, brzmi: czy przepisy nie dopuszczają jedynie takiej pisowni złożeń rzeczownikowych jak w regule [187]? Bo jeśli tak, to przykłady podane przez dr. Malinowskiego (i wiele innych, por. klubokawiarnia) są utworzone niepoprawnie. Idąc dalej, czy uzus nie wskazuje dobitnie potrzeby zmiany tych przepisów?

    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego