ułożony
  • problemy gier słownych
    7.05.2011
    7.05.2011
    Witam!
    Czy w języku polskim znajduje się wyraz ole. Czy powinno się uznać ten wyraz w zadaniu typu: „Proszę ułożyć wyrazy z podanych liter – TOLERANCJA”. Czy jest to może wykrzyknik, a jeśli tak, to czy tego typu zawołanie jest uznawane za wyraz?
    Pozdrawiam!
  • Proszę pana, proszę pani…
    20.01.2003
    20.01.2003
    Prowadzę w swojej firmie szkolenia pracowników call-center i nie zawsze znajduję sposób na wytłumaczenie, dlaczego tak, a nie inaczej. Jak stopniować kwaśny? Kwaśniejszy czy bardziej kwaśny?
    I proszę o poradę, jakim sposobem wesprzeć wyplenianie proszę panią zamiast proszę pani.
    Dziekuję bardzo,
    Maja
  • Przecinki w wykrzyknikach
    6.04.2016
    6.04.2016
    Szanowni Państwo,
    kieruję do Państwa Poradni kwestię związaną z interpunkcją w takich oto krótkich zwrotach wykrzyknikowych: oj tak, och nie, ożeż ty, ej ty, ejżeż ty.
    Czy pomiędzy słowami wchodzącymi w skład tych wypowiedzeń powinny być umieszczone przecinki?

    Z poważaniem
    R.M.
  • Przecinki zamiast średników
    2.07.2018
    2.07.2018
    Szanowny Panie Doktorze,
    czy średnik został prawidłowo użyty w zdaniu: Przekształcenie płaszczyzny rzutowej w płaszczyznę rzutową nazwiemy rzutowym, jeśli jest bijekcją; prosta przechodzi na prostą; na tej prostej zachowywany jest dwustosunek? Jest to definicja przekształcenia rzutowego. Na tę definicję składają się trzy punkty: bycie bijekcją, zachowywanie prostej, zachowywanie dwustosunku. Gdyby zapisać je w formie listy wyliczeniowej, średnik tym bardziej wydawałby się na miejscu. Czy jednak nie przeszkadza mu, strukturalnie wyższy, przecinek przed jeśli?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
    PS. Dziękuję za obszerną odpowiedź dot. przecinków. Teraz lepiej mi się to ułożyło.
  • puzzle i puzzel
    3.06.2012
    3.06.2012
    Dzień dobry,
    czy taka odmiana słowa puzzel (jeden element z całości) jest poprawna w l. poj.: puzzel, puzzla, puzzlowi, puzzel, o puzzlu, z puzzlem. Jaka jest poprawna wymowa: pucel czy puzzel?
    Czy jeśli jeden puzzel jest pocięty na kawałki i składamy go, to w zdaniu: „Kiedy złożysz puzzel,… / Kiedy złożysz puzzla,…” powinniśmy użyć biernika (puzzel) czy dopełniacza (puzzla)?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • słownictwo mody
    21.03.2003
    21.03.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    w niemieckim języku mody występuje zatrzęsienie anglicyzmów: newcomer, trendsetter, styling, coloration, outfit, image, boom (nie w znaczeniu ożywienia gospodarczego). Czy używa się tych słów też w języku polskim? Spotkałam (w internecie) newcomera i trendsettera. Widziałam styling i koloryzację (zamiast starego banalnego farbowania). Chodziło o włosy, ale o coś bardziej wyszukanego niż farbowanie na jeden kolor. Od outfitów i image'ów aż się roi. Ale ponieważ strony internetowe są (zwykle) też tłumaczeniami, nie wiem, na ile mogę im ufać.
    I jeszcze: jak przetłumaczyć design i designer? Moja siostra mówi: „Ten dizajn jest teraz w modzie”. Ale czy to jest poprawnie? Czy jako tłumacz mogę też użyć takiego terminu? I czy można powiedzieć: „Mam nowy outfit”? „Zmieniłam sobie image”? Czy lepiej pozostać przy wizerunek. A co z topmodelkami? Można tak powiedzieć? Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • Szeregowanie podhaseł w pozycji indeksowej złożonej

    8.01.2021
    8.01.2021

    Szanowni Państwo,

    Czy przy ułożeniu alfabetycznym podhaseł w indeksie nie bierze się pod uwagę spójników występujących na początku, np. a, i, w? Czyli podhasło "krytyka" znajdzie się pomiędzy hasłami: a konieczne badania, a kryzys tożsamości?

    Pozdrawiam i dziękuję

  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • ukompletować
    14.04.2010
    14.04.2010
    Witam,
    czy w słowniku języka polskiego istnieje wyraz ukompletować? Np. w zdaniach: „Sprawdź, czy produkt jest należycie ukompletowany (komputer, zasilacz, kabel, instrukcja, CD z programami”, „Elementy ukompletowania ułóż jak na zdjęciu”.
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • wedrę (się)

    31.10.2002
    31.10.2002

    Graliśmy sobie w scrabble i ktoś ułożył wyraz wedrę. Sprawdzaliśmy w Słowniku języka polskiego PWN, ale nie ma takiego wyrazu jest tylko wedrę się. Więc powstał problem, w którym mam nadzieję pomoże nam pan doktor.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego