ułożyć
  • piłsudczyk
    16.02.2008
    16.02.2008
    W okresie międzywojenny powstało słowo piłsudczyk – oznaczające żołnierza legionów dowodzonych przez Piłsudskiego oraz osobę o zbliżonych do niego poglądach. Mam w związku z tym słowem dwa pytania:
    1. Jaką literą należy je pisać oraz jakie jest uzasadnienie tej pisowni?
    2. Jak brzmiałaby podobna forma od nazwiska byłego prezydenta – Jarosława Kaczyńskiego, czy stworzenie analogicznej formy językowo jest możliwe?
    Z poważaniem,
    Jan Radomski
  • Pisownia joty

    14.07.2022
    14.07.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać o odmianę słowa „szczegółowy” – „szczegółowey”, funkcjonującą w pisowni jeszcze w latach 30. XIX w. Czy możliwe jest ustalenie, kiedy w zapisie taka odmiana zmieniła końcówkę na współczesną i kiedy instytucje (np. rady szczegółowe szpitali) musiały zmodernizować swoje nazwy polskojęzyczne?

    Dziękuję,

    Przemek

  • porządek alfabetyczny
    18.07.2003
    18.07.2003
    Dzień dobry. Bardzo proszę o wyjaśnienie, w jakim miejscu w spisach alfabetycznych należy umieszczać wyrazy (nazwiska) rozpoczynające się od liter, których nie ma w polskim alfabecie. Chodzi mi tutaj o takie litery, jak C lub S z różnymi „daszkami”, niemieckie „umlauty”, szwedzkie literki z małymi kółeczkami u góry itp. Czy je traktować, jakby nie miały tych dodatków, i umieszczać między innymi wyrazami na S, C itp., czy raczej – po zakończeniu spisu – dajmy na to, na S – sporządzić spis na Ś (to jeszcze polski alfabet) i dopiero spis na S z daszkiem? To drugie wydaje mi się bardziej sensowne, ale spotykam często tę pierwszą wersję.
    Z pozdrowieniami
  • pół martwy, pół żywy
    19.06.2010
    19.06.2010
    Jaka powinna być poprawna pisownia wyrażenia: pół mechaniczne, pół biologiczne stwory? Razem, osobno, z łącznikiem? W słowniku znalazłam tylko pół Niemiec, pół Polak. Czy ta zasada dotyczy tylko nacji, czy ma, że się tak wyrażę, większy zakres? Półbóg, ale pół bóg, pół człowiek; półkozioł, ale pół wilk, pół kozioł itd?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • preskryptywizm i deskryptywizm
    4.01.2015
    4.01.2015
    Szanowni Państwo!
    Jakie są Państwa poglądy na cały konflikt preskryptywistów i deskryptywistów? Zauważyłem, że większość językoznawców przychyla się do deskryptywizmu, natomiast zdecydowana większość filologów upiera się przy preskryptywizmie (chociaż wolałbym napisać: preskryptywiźmie!). Z jednej strony poradnia językowa to urzeczywistniony puryzm, z drugiej strony odczuwam Państwa miłość do młodych tworów języka. I bardzo proszę usunąć limit znaków, nie umiem się wysłowić!
  • problemy gier słownych
    7.05.2011
    7.05.2011
    Witam!
    Czy w języku polskim znajduje się wyraz ole. Czy powinno się uznać ten wyraz w zadaniu typu: „Proszę ułożyć wyrazy z podanych liter – TOLERANCJA”. Czy jest to może wykrzyknik, a jeśli tak, to czy tego typu zawołanie jest uznawane za wyraz?
    Pozdrawiam!
  • Proszę pana, proszę pani…
    20.01.2003
    20.01.2003
    Prowadzę w swojej firmie szkolenia pracowników call-center i nie zawsze znajduję sposób na wytłumaczenie, dlaczego tak, a nie inaczej. Jak stopniować kwaśny? Kwaśniejszy czy bardziej kwaśny?
    I proszę o poradę, jakim sposobem wesprzeć wyplenianie proszę panią zamiast proszę pani.
    Dziekuję bardzo,
    Maja
  • Przecinki w wykrzyknikach
    6.04.2016
    6.04.2016
    Szanowni Państwo,
    kieruję do Państwa Poradni kwestię związaną z interpunkcją w takich oto krótkich zwrotach wykrzyknikowych: oj tak, och nie, ożeż ty, ej ty, ejżeż ty.
    Czy pomiędzy słowami wchodzącymi w skład tych wypowiedzeń powinny być umieszczone przecinki?

    Z poważaniem
    R.M.
  • Przecinki zamiast średników
    2.07.2018
    2.07.2018
    Szanowny Panie Doktorze,
    czy średnik został prawidłowo użyty w zdaniu: Przekształcenie płaszczyzny rzutowej w płaszczyznę rzutową nazwiemy rzutowym, jeśli jest bijekcją; prosta przechodzi na prostą; na tej prostej zachowywany jest dwustosunek? Jest to definicja przekształcenia rzutowego. Na tę definicję składają się trzy punkty: bycie bijekcją, zachowywanie prostej, zachowywanie dwustosunku. Gdyby zapisać je w formie listy wyliczeniowej, średnik tym bardziej wydawałby się na miejscu. Czy jednak nie przeszkadza mu, strukturalnie wyższy, przecinek przed jeśli?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
    PS. Dziękuję za obszerną odpowiedź dot. przecinków. Teraz lepiej mi się to ułożyło.
  • puzzle i puzzel
    3.06.2012
    3.06.2012
    Dzień dobry,
    czy taka odmiana słowa puzzel (jeden element z całości) jest poprawna w l. poj.: puzzel, puzzla, puzzlowi, puzzel, o puzzlu, z puzzlem. Jaka jest poprawna wymowa: pucel czy puzzel?
    Czy jeśli jeden puzzel jest pocięty na kawałki i składamy go, to w zdaniu: „Kiedy złożysz puzzel,… / Kiedy złożysz puzzla,…” powinniśmy użyć biernika (puzzel) czy dopełniacza (puzzla)?
    Dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego