wcześnie
  • Wielki Post
    2.02.2005
    2.02.2005
    Niebawem rozpocznie się wielki post. Słownik ortograficzny zaleca, by obydwa wyrazy rozpoczynać od małych liter. Inna jest jednak praktyka ortograficzna użytkowników polszczyzny. Wpisałam to hasło do wyszukiwarki Google i doprawdy rzadko można spotkać zapis od małych liter. Czy można zatem pisać dwojako? Dlaczego zalecenia słownika rozmijają się z praktyką językową?
  • wielokropek na początku zdania
    24.05.2010
    24.05.2010
    Witam.
    Czy jeśli stawiamy wielokropek na początku zdania lub np. nagłówka, to powinien być on bezpośrednio przed wyrazem, czy powinna być po nim spacja? Słowem: …wyraz czy … wyraz?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • wielokropek w dialogach
    4.10.2007
    4.10.2007
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie pojawiający się czasem w dialogach książkowych wielokropek rozpoczynający wypowiedź urwaną wcześniej przez innego rozmówcę. Np.:
    – Ten wielokropek jest bardzo… – zaczęła mama.
    – …kłopotliwy – dokończył syn.

    Czy taki rozpoczynający wielokropek w ogóle można stosować (czasem trudno go zastąpić), a jeśli tak, to co ze spacjami? Czy powinna być spacja po myślniku, a po wielokropku już nie (tak jak uczyniłam powyżej)?
  • wilcze łyko czy wilczełyko?
    7.04.2003
    7.04.2003
    Przygotowuję do druku książkę naukową o lasach. Jest w niej zdjęcie przedstawiające roślinkę o nazwie: wawrzynek wilcze łyko. Słownik ortograficzny podaje taką pisownię. Autor wprowadza pisownię łączną: wilczełyko i przedstawia następujące argumenty (tu cytuje): „w słowniku może być osobno, lecz we wszystkich najnowszych podręcznikach dendrologii jest wilczełyko razem. Nazewnictwo roślin naczyniowych zaczerpnąłem z tzw. checklisty z 1995 roku (to dla nas biblia), której autorami są najwięksi specjaliści botaniczni w Polsce. Upieram się więc przy swoim i zalecam pisownię wilczełyko” (koniec cytatu).
    Ręce mi opadły: czy mam wykonać to zalecenie, czy też jednak odważyć się na zwrócenie uwagi, że ktoś kiedyś popełnił błąd, który ciągnie się, bo nikt nie odważył się przeciwstawiś „autorytetom”? Będę wdzięczna za szybką odpowiedź, bo czas mnie nagli. Książka czeka na druk.
    Pozdrawiam i dziękuję
    Ewa Rubczewska
    (redaktor techniczny)
  • Witam!
    4.11.2002
    4.11.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Czy dopuszczalne jest w języku polskim użyć słowa witam jako synonimu dzień dobry? Wydaje mi sie, że witać może tylko gospodarz, a wiele osób rozpoczyna swoje maile do Pana od tego właśnie słowa.
    Z poważaniem
  • Witebsk
    15.06.2020
    15.06.2020
    Dlaczego po polsku nazywamy białoruskie miasto Witebsk, skoro po białorusku nazwa ta to Wiciebsk? Brzmi to jak dawanie priorytetu transliteracji rosyjskiej nazwy tego miasta nad nazwę rodzimą (na podobną modłę jak mówienie Łukaszenko zamiast Łukaszenka). Z góry dziękuję za odpowiedź!
  • W latach 90., ale którego wieku?
    29.06.2009
    29.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Przyszło nam żyć na przełomie wieków i tysiącleci. Dla wielu jest to tak doniosłe, że coraz częściej spotykam się ze sformułowaniami typu: w latach 90. XX wieku…. Czy nie jest jednak zbyt wcześnie na stosowanie takich zwrotów? Przecież do lat 90. XXI wieku pozostało jeszcze dużo czasu, i możemy spokojnie pisać o latach dziewięćdziesiątych, nie narażając się na niedokładność. Czy akcentowanie wieku XX nie jest stosowane nieco na wyrost?
    Pozdrawiam
    Jarosław Mężyk
  • W ogóle nie odmieniać nazwisk?
    6.12.2014
    6.12.2014
    Szanowni Państwo,
    na naszej stronie (iberoameryka.wordpress.com) często piszemy o obecnym prezydencie Meksyku, którego nazwisko brzmi Enrique Peña Nieto (jedno imię i dwa nazwiska). Według polonistów, z którymi się konsultowaliśmy, poprawna jest deklinacja według modelu Zola + Picasso. Niestety wzbudziła ona oburzenie znacznej części redakcji, która proponuje w ogóle nie odmieniać nazwisk albo chociaż zachować pierwsze nazwisko nieodmienne, a drugie odmieniać jak Moniuszko. Która wersja jest najlepsza?
  • Wracać się a wracać
    30.06.2020
    30.06.2020
    Dzień dobry. Pytanie dotyczy sformułowania wracać się do obrony w kontekście piłki nożnej. Jest to zwrot bardzo często używany, a czy nie lepiej byłoby mówić wracać do obrony? Czy to się jest tam potrzebne i w ogóle poprawne? Sprawia wrażenie językowej redundancji.
  • w Rembertowie czy na Rembertowie?
    14.09.2009
    14.09.2009
    Witam,
    zastanawiam się, jak obecnie powinno się odmieniać nazwę warszawskiej dzielnicy Rembertów. Wśród mieszkańców powszechne i silnie zakorzenione jest mówienie w Rembertowie, ale ponieważ to dzielnica, chyba powinno być na Rembertowie. Czy jednak zwyczaj środowiskowy nie jest na tyle silny, by uznać poprawność formy w Rembertowie? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Z poważaniem
    Bożena Brych
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego