wcześnie
  • Turkiestan, Turkmenia, Turkmenistan
    1.03.2005
    1.03.2005
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o wskazanie, która nazwa państwa jest poprawna: czy Turkmenistan, czy Turkmenia, czy Turkiestan? W słowniku ortograficznym z 2000 r. znalazłem hasła Turkmenia i Turkiestan; w encyklopedii z 1996 r. znalazłem Turkmenistan. Sprawdziłem to również na Państwa stronach internetowych: w słowniku ortograficznym jest Turkmenia, w encyklopedii – Turkmenistan. Prosiłbym o odpowiedź, która forma jest poprawna i skąd ta rozbieżność.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam!
    Maciej Wink
  • tużpowojenny
    28.08.2002
    28.08.2002
    Szanowna Redakcjo,
    Uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie, jaka jest poprawna pisownia przymiotnika tuż powojenny.
    Barbara.
  • Tych przysłów, ale tych posłowi
    26.07.2017
    26.07.2017
    Dlaczego rzeczownik (to) przysłowie tworzy dopełniacz liczby mnogiej (tych) przysłów, natomiast (to) posłowie – (tych) posłowi, a nie (tych) posłów? Czy chodzi tu tylko o odróżnienie posłowia od posła, czy jest może jakieś uzasadnienie morfologiczne tej rozbieżności?
  • tylko (lub aż) 100 tysięcy
    31.10.2012
    31.10.2012
    Dzień dobry,
    jakie są przesłanki tworzenia rzeczowników odprzymiotnikowych zakończonych na -ość, gdy nie mają nowego znaczenia względem innych, np. inicjatywność – inicjatywa, mitologiczność – mitologizm, obojnaczość – obojnactwo, ostentacyjność – ostentacja itd.? W słownikach PWN-u brakuje za to wielu słów z nowym znaczeniem, np. taktowność, instynktowność, prowokacyjność, przykrótkość itd. Mógłbym przykładowo utworzyć sobie rzeczowniki introwertyczność, ekstrawertyczność?
    Pozdrawiam
  • Tyrać
    18.11.2019
    18.11.2019
    Podobno tyrać (kogoś) może oznaczać dokuczać albo gnoić kogoś. Znałem dotąd to słowo wyłącznie jako synonim ciężkiej pracy, ale kolega użył go w przytoczonym wcześniej sensie i wyraził zdanie, że może to mieć związek z tyranią i tyranem. Proszę o kompetentny komentarz.

    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Tytuł cyklu powieściowego
    13.12.2019
    13.12.2019
    Reguła https://sjp.pwn.pl/zasady/Tytuly-czasopism-i-cykli-wydawniczych-oraz-nazwy-wydawnictw-seryjnych;629390.html mówi o cyklach wydawniczych. Czy cykl powieściowy jest w tym sensie cyklem wydawniczym? Jeśli tytuł pierwszej powieści staje się później tytułem cyklu powieściowego, to należy pisać np. „Wszystkie zwierzęta żyjące w lesie” (tytuł powieści, małymi literami) i „Wszystkie Zwierzęta Żyjące w Lesie” (tytuł cyklu, wielkimi)?
  • tytuły i cytaty
    8.04.2009
    8.04.2009
    W jaki sposób podajemy w tekście tytuły i cytaty? Czy kursywą w cudzysłowie, samą kursywą, czy tylko w cudzysłowie. Czy prawdą jest, że jako cytat możemy zapisać w cudzysłowie tylko cudze wypowiedzi, a nie np. własne (bo mają to być cudze słowa, co wynika z nazwy – cudzysłów)?
  • Ubyć
    20.09.2019
    20.09.2019
    Jak poprawnie powiedzieć: W klasie ubyło dwie osoby czy W klasie ubyło dwóch osób?
    W tym przykładzie bardziej pasuje mi pierwsza wersja, czyli połączenie słowa ubyło z biernikiem. Ale przecież mówi się: Ubyło wody – tu łączy się z dopełniaczem.
    Jaka zasada tym rządzi?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • unikalny i unikatowy
    24.03.2003
    24.03.2003
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy różnicy pomiędzy słowami: unikalny i unikatowy. Bardzo mgliście pamiętam wypowiedź profesora Markowskiego sprzed paru lat na ten temat. Wydaje mi się, że były różnice znaczeniowe. Czy rzeczywiście przymiotniki znaczą co innego? Jeśli tak, to co.
    Z pozdrowieniami – Magda Charytończyk
  • utracjusz
    12.04.2011
    12.04.2011
    Dzień dobry,
    jaka jest etymologia słowa utracjusz? Czy ma ono związek ze słowami tracić/utrata?
    Pozdrawiam
    Jarek Hirny
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego