wejść
  • Wejść na Facebook czy na Facebooka?
    3.04.2020
    3.04.2020
    Jak się pisze poprawnie: wejść na Facebooka czy wejść na Facebook?
  • wejść do czy w multiwersum

    12.06.2023
    12.06.2023

    Szanowni Państwo, zastanawiam się nad łączliwością coraz częściej pojawiającego się w popkulturze rzeczownika „multiwersum”. Czy można „wejść do multiwersum” lub „wejść w multiwersum”? Czy wspomniane wyrażenia będą miały różne znaczenia? A może oba są pozbawione większego sensu z semantycznego punktu widzenia? Pozdrawiam serdecznie

  • wejść – wchodzić do uzbrojenia

    25.01.2023
    25.01.2023

    Jak jest poprawnie, np. dany rodzaj broni "wchodzi do uzbrojenia", czy też "wchodzi na uzbrojenie".

  • Zrobić wejście

    26.10.2020
    26.10.2020

    Czy wyrażenie zrobić wejście (kalka angielskiego  make an entrance, np. On to dopiero wie, jak zrobić efektowne wejście) jest uznawane za poprawne? A podobne do niego  mieć wejście (np. Ale miała wejście, wszyscy na sali patrzyli tylko na nią)?

    Z góry dziękuję za odpowiedź!

  • O wejściu w szkodę i oczach czarnych

    1.02.2024
    1.02.2024

    Szanowni Państwo,

    na wstępie chciałbym wyrazić uznanie dla pracy, którą wykonuje Poradnia. Szczególnym szacunkiem darzę pana Adam Wolańskiego za wiedzę i kompetencje. Żeby nie przedłużać, przejdę do pytań. Skąd się wzięło powiedzenie, że krowa weszła w szkodę? Wiem, czym jest rzeczona szkoda, ale dlaczego nasi przodkowie tak mówili? A drugie pytanie jest takie: czy oczy mogą być czarne? Nieraz się spotykam z opisem, że ktoś ma czarne oczy, ale choć żyję już dosyć długo, nigdy u nikogo nie widziałem takiego koloru oczów. Podobne zresztą jak z nie wiadomości dlaczego mówi się o rasie czarnej. Przecież ludzie tej rasy mają brązowy kolor skóry. Z najlepszymi życzeniami w nowym roku, Mirek

  • weszłem – wszedłem??
    28.12.2014
    28.12.2014
    Szanowny Panie Profesorze!
    Mam pewien problem. Dotyczy on wyrazów weszłem i wszedłem. Często słyszę obie formy. Ale która jest prawidłowa? Bardzo prosiłbym o odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Maciej
  • żółw i żaba
    16.04.2012
    16.04.2012
    Jaka powinna być końcówka czasownika (i dlaczego) w zdaniu: „Żółw i żaba weszły do kałuży” (czy „…weszli do kałuży”)?
    Za rozstrzygnięcie dylematu końcówkowego dziękuję i pozdrawiam
    Bożena
  • Anomalie w zakresie zgody rodzajowej

    30.01.2023
    24.01.2023

    Szanowni Państwo!

    Podmioty szeregowe sprawiają problemy szeregowym – nomen omen – użytkownikom języka. Czy „człowiek i regał przewrócili się” jest poprawnie? A „koń i regał” – przewróciły się czy przewrócili się? A „krowy i koń” weszli czy weszły?

    Pozdrawiam serdecznie, z góry dziękując za odpowiedź

  • brama i klatka
    4.03.2009
    4.03.2009
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy użycia słów brama i klatka. We Wrocławiu mówi się „Jestem pod bramą”, mając na myśli miejsce przy domofonie, albo „Jestem już w bramie”, co oznacza, że jest się już za drzwiami. Zapytamy się również „W której bramie mieszkasz?”, gdy w bloku jest ich kilka. Czy wiedzą Państwo może, skąd wzięła się owa brama używana w tego typu sformułowaniach przez mieszkańców Wrocławia, podczas gdy w innych rejonach Polski mówi się wtedy klatka?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Anna Mech
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego