-
odmiana obcych nazw geograficznych21.02.201221.02.2012Moje pytanie dotyczy odmienności nazw zagranicznych miast, które przypominają rzeczowniki rodzaju męskiego w języku polskim, np. Gijón, Santander, Alkmaar. Wprawdzie słowniki określają je czasem jako nieodmienne, ale coraz częściej spotykam się z formami typu „mecz w Gijonie”, „drużyna z Santanderu”, „piłkarze z Alkmaaru”. Czy są one poprawne?
-
Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak17.01.201217.01.2012Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
-
o komputerowych nazwach własnych25.01.201025.01.20101. Są karty graficzne GeForce i Radeon. Jak napiszemy: GeForce-ów czy GeForce’ów, Radeon-ów czy Radeon’ów, może Radeonów? Jaka jest zasada?
2. Są nazwy firm: NVIDIA i AMD. NVIDIA to [nie] akronim, lecz pełna nazwa firmy (nazwa ma być pisana z dużych liter). AMD to akronim od Advanced Micro Devices. Na koniec jeszcze mamy firmę Intel. Pytanie jest analogiczne – jak napiszemy: NVIDIA-ę, NVIDIA’ę czy NVIDIĘ? Jak to się ma w przypadku firm takich jak AMD? Intel-em czy Intel’em, a może Intelem?
-
o pożytkach z tzw. form żeńskich4.03.20144.03.2014Szanowni Państwo!
Zawsze byłam przekonana, że mówi się dwie panie magister, trzy panie profesor itd. Ostatnio jednak spotkałam się z formą panie senatorzy. Czy nie należałoby jednak powiedzieć panie senator (chodzi oczywiście o mianownik l. mn. rodzaju żeńskiego)?
Pozdrawiam
Karolina Wichowska -
otrapianie miotu23.03.200423.03.2004Jak wiadomo, myśliwi tropią. Jeżeli sprawdzili tropy wokół jakiegoś fragmentu lasu – w gwarze łowieckiej: miotu – to mówi się, że miot otropili. Instruując tropicieli przy liczeniu wilka, chciałem użyć konstrukcji: „mioty, które będziemy…”, no właśnie – otropiali czy otrapiali?
-
Pío Baroja y Nessi27.10.201027.10.2010Szanowni Eksperci,
Pío Baroja y Nessi to dosyć znany XX-wieczny pisarz hiszpański, tworzący w jednym nurcie m.in. z Josém Ortegą y Gassetem. Jak go odmieniać? D. Barojy, Baroi, Barochy, Barohy?, C. Baroje, Baroi, Barosze, Baroże? Być może Baroja powinno pozostać nieodmienne – tylko że wówczas postać DB. Pío Baroja y Nessiego sugerowałaby mianownik Pío Baroj y Nessi.
Michał Gniazdowski
-
pisownia wyrazów pospolitych od nazw własnych19.07.201019.07.2010Czy wszystkie eponimy powinno się pisać wielką literą? Zauważyłem, że słownik wyrazów obcych podaje np. pisownię amfitrion, apollo, cerber, dulcynea, eldorado, krezus i wiele innych, ale już Beatrycze, Jonasz, Junona, Kasandra, Kirke, Nikodem, Ofir. Z kolei słownik języka polskiego podaje jednak pisownię jonasz i kasandra. Dlaczego nie jest to jednoznacznie ustalone? Wydaje mi się, że wszelkie użycia przenośne lub żartobliwe takich słów mogłyby być pisane małą lierą.
-
Pochodzenie nazwy miejscowej Żołynia w pow. łańcuckim
12.03.202112.03.2021Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie porady językowej, dzięki której – taką mam nadzieję – społeczność Gminy Żołynia pozna etymologię słowa „Żołynia”.
-
Pochodzenie spójnika zanim.
26.03.202126.03.2021Szanowni Państwo,
skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.
Pozdrawiam, P.R.
-
Podły31.01.201631.01.2016Interesuje mnie pochodzenie i prawidłowe, pierwotne znaczenie słowa podły. Dziś wydaje się być w użyciu jako synonim zły, wredny, bez współczucia. Często jednak mówi się o podłym (zepsutym) jedzeniu czy upodleniu jako ‘pozbawieniu godności’.
Znaczenia synonimów są więc generalnie negatywne, jednak różnią się w dokładniejszym znaczeniu.
Proszę o odpowiedź i pozdrawiam.