wpływie
  • ortografia a historia języka
    13.05.2015
    13.05.2015
    Dzień dobry,
    dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
    Pozdrawiam
    Zdzisław K.
  • poukładać sobie coś w głowie

    25.06.2023
    25.06.2023

    Szanowna Poradnio,

    czy wyrażenie „poukładać sobie coś w głowie” (chodzi o jakieś przeżycia, wydarzenia, o przemyślenie wszystkiego) jest poprawne? Czy nie jest to np. kalka z angielskiego?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Przewyższenie
    14.01.2017
    14.01.2017
    Czy słowo przewyższenie może występować połączeniu ze słowem nad, czy ze słowem przez? Zastanawiam się nad poprawnością dwóch sformułowań:
    • Napływ kapitału powoduje przewyższenie eksportu przez import.
    • Napływ kapitału powoduje przewyższenie importu nad eksportem.

  • rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich
    10.11.2014
    10.11.2014
    Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • Roztopić a rozpuścić
    15.02.2018
    15.02.2018
    Jestem tłumaczem, ostatnio pracuję nad tekstami kulinarnymi i mam wątpliwości, co do użycia słów roztopić i rozpuścić. Czy są zamienne? Na logikę – rozpuścić coś w czymś (cukier w wodzie), a roztopić – coś na czymś (masło na patelni), zatem czy można rozpuścić ser w garnku lub zapiekać, aż ser się rozpuści, albo rozpuścić czekoladę na parze? Czy są jakieś zasady używania tych dwóch słów? Informacje z Internetu są niejednoznaczne i dość niejasne.

    Pozdrawiam
    Jacek Popławski
  • satelita
    22.06.2015
    22.06.2015
    Czy prawidłowe jest zdanie, które przeczytałem na pasku w TV Republika: „Polska zbuduje dwa satelity wojskowe”. Jakoś dziwnie brzmi.
  • Schemat składniowy czasownika emancypować się

    25.01.2023
    25.01.2023

    Szanowni Państwo,

    jak jest poprawnie: emancypacja z czegoś czy spod czegoś, a może od czegoś? Wyemancypować się z czegoś, spod czegoś czy od czegoś? Na przykład: „Człowiek ten wreszcie poczuł się wyemancypowany z?/spod?/od? wszelkich krępujących go więzi rodzinnych, mógł ze spokojem wyruszyć w świat”. Oczywiście można napisać „uwolniony”, „niezależny”, „wyswobodzony” itp., ale zależy mi na użyciu tego właśnie słowa.

    Z wyrazami szacunku


  • się
    26.05.2003
    26.05.2003
    Szanowni Państwo!
    Pytanie dotyczy pewnej konstrukcji z się, która w pewnych otoczeniach jest rusycyzmem. Chciałbym spytać – w których. Wiem, że po czasowniku, ale nie zawsze. Jak jest w takim przykładzie: „Magnetowid się włącza, gdy zostanie wczesniej zaprogramowany”? Czy się należy umieścić tu bezwarunkowo przed czasownikiem? Byłbym jednak niezmiernie wdzięczny za informacje ogólniejszej natury.
    Pozdrawiam
    Wielbiciel Poradni
  • sprutenizowany?
    15.09.2003
    15.09.2003
    Czy prawidłowe są określenia: badania prusoznawcze, sprutenizowana nazwa, dotyczące Prusów?
  • straszna angielszczyzna
    24.11.2013
    24.11.2013
    Szanowni Państwo,
    czy słusznie odnoszę wrażenie, że pod wpływem angielszczyzny giną polskie formy syntetyczne (bieleć) i stałe związki frazeologiczne (nabierać gładkości) na korzyść zuniformizowanych form analitycznych (stawać się białym, gładkim)? Czy mam rację, że taka tendencja istnieje i że ujmuje ona polszczyźnie zwięzłości?
    Z serdecznym pozdrowieniem
    Jakub Ekier
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego