wracać
  • Dlaczego imiesłów to imiesłów?
    20.03.2020
    20.03.2020
    Mam 2 pytania związane z imiesłowami:
    1. Jak jest etymologia słowa imiesłów?
    2. Skąd się wzięła nazwa imiesłów przysłówkowy? Innymi słowy: Co ma wspólnego imiesłów przysłówkowy z przysłówkiem? Pytanie wynika z tego, że przykładami imiesłowu przysłówkowego są słowa: idąc, pisząc, zrobiwszy, powiedziawszy a przykładami przysłówków: pięknie, wysoko, wczoraj. Jaki jest więc związek między tymi wyrazami?
  • repatriacja?
    13.12.2006
    13.12.2006
    W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
  • Gimbusy chodzą do gimbazy
    16.02.2013
    16.02.2013
    Szanowni Państwo!
    Zauważyłam, że ostatnio dosyć często określa się uczniów gimnazjum mianem gimbus, a szkołę do której uczęszczają – gimbazą. Jaka może być geneza tych słów? W związku z tym jakie mogą być powody wykorzystywania słowa gimbus (pierwotnie kojarzonego jedynie ze szkolnym autobusem) do określania uczniów gimnazjum?
  • interpunkcja w wydaniach klasyków
    18.01.2007
    18.01.2007
    Dzień dobry.
    Mam pytanie: czy interpunkcja poniżej jest zmodernizowana zgodnie z dzisiejszymi zasadami interpunkcyjnymi?
    Po chwili w Horeszkowskim samotnym budynku
    Wszystko do zwyczajnego wracało spoczynku.
    Mrok zgęstniał; reszty pańskiej wspaniałej biesiady
    Leżą podobne uczcie nocnej, gdzie na dziady
    Zgromadzić się zaklęte mają nieboszczyki.
    Już na poddaszu trzykroć krzyknęły puszczyki
    (…)
  • Nie mam się w co ubrać
    12.03.2012
    12.03.2012
    Szanowna Redakcjo,
    chciałabym poprosić o rozwikłanie mojego problemu natury interpunkcyjnej. Mianowicie, poprawny jest wariant: „Nie mam się w co ubrać” czy też „Nie mam się, w co ubrać”? Wydaje mi się, że jest to utarty zwrot, wobec czego nie można mówić, o wprowadzaniu zdania podrzędnego do zdania składowego (?) „Nie mieć się” – w końcu czegoś takiego w polszczyźnie chyba nie ma. W każdym razie mogę się mylić, dlatego też proszę uprzejmie o odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Karolina S.
  • powrót do korzeni
    9.02.2013
    9.02.2013
    Witam.
    Interesuje mnie frazeologizm wrócić do korzeni. Mam dość aktualne słowniki, ale tego zwrotu w nich nie ma. Czy jest formalnie dopuszczony do użytku, czy występuje tylko w języku potocznym? Proszę też o przykłady jego poprawnego użycia. Czy można powiedzieć np. „Ta płyta zespołu XYZ to powrót do korzeni”? Albo: „Pisarz ABC wraca do korzeni swojej twórczości”.
    Pozdrawiam
    MW
  • szyk nieakcentowanego zaimka
    19.01.2012
    19.01.2012
    Szyk wyrazów
    Chciałabym zapytać, który przykład jest poprawny:
    1. Aby otworzyć pudełko, należy położyć je na stole…
    2. Aby otworzyć pudełko, należy je położyć na stole…
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Waraha
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy etymologii i znaczenia słowa, którym od lat zamęcza mnie mój Tato. Słowo pochodzi z tradycyjnej piosenki ludowej. Tekst:

    Już słoneczko na zachodzie
    Przegląda się w sinej wodzie.
    Rybaku wiosła złóż
    I na brzeg wracaj już.
    Waraha, waraha, hej.

    Żegnaj, moja miła łódko,
    Rozstajemy się na krótko.
    Zarzucę znowu sieć
    Nim ranek zacznie dnieć.
    Waraha, waraha, hej.

    Pytanie dotyczy słowa waraha. Co ono oznacza, skąd pochodzi i jaka może być jego etymologia?
  • zapis liczebników
    9.02.2006
    9.02.2006
    Szanowni Państwo, chciałam jeszcze raz zapytać o pisownię liczebników – czy w jednym tekście, a nawet na jednej stronie można napisać liczebniki za pomocą słów i cyfr. Np. „W więzieniach było tysiące osób. Dwie trzecie skazanych wraca do więzienia, 20 % nieletnich i 55 % dorosłych”, „W ośrodkach zamkniętych jest dwa miliony (czy 2 mln?) uchodźców”, „Jedna na czterdzieści dwie osoby choruje na raka”, „4 tys. więźniów pozostanie tam do końca życia”.
    Dziękuję za pomoc,
    Małgorzata Płazowska
  • Zator
    24.06.2023
    8.12.2017
    Szanowni Państwo,
    jaka jest poprawna forma dopełniacza nazwy miasta Zator (chodzi mi o miasto położone w Małopolsce, niedaleko Oświęcimia)? Wykazy urzędowe podają tylko Zatoru, Mały słownik nazw polskich miast… wydany przez TMJP notuje wyłącznie Zatora. W tych okolicach mówi się tylko Jadę do Zatora (nigdy Zatoru). Czy obie formy są dopuszczalne?
    Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego