wyjaśnienie
  • Łączliwość normatywna większości
    4.06.2020
    4.06.2020
    Proszę o informację na temat poprawności użycia sformułowania duża większość. Określenie to wydaje się być poprawnym gramatycznie i mieć sens (wszak większość może mieć różną skalę i być np. znikomą lub przytłaczającą), jednak według mnie duża większość brzmi dziwnie, zwłaszcza kiedy zestawiam z nią podobnie skonstruowaną małą większość.
    Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
  • najprawdopodobniej

    4.09.2021
    28.12.2011

    Niektóre słowniki nie uznają słowa najprawdopodobniej – czy znaczy to, że nie powinno się go używać? Czy prawdopodobieństwo można stopniować? Na pewno ekonomiczniejszy jest wariant prawdopodobnie, ale czy najprawdopodobniej należy bezwarunkowo unikać?

  • naraz/ na raz raz jeszcze
    9.04.2020
    9.04.2020
    Chciałabym raz jeszcze wrócić do kwestii rozróżnienia naraz/na raz. Bardzo dziękuję za poradę z 20 marca. Jednak w takim razie wyjaśnienia wymaga hasło w „Wielkim słowniku ortograficznym”, w którym jest wyraźnie napisane: „na raz = na jeden raz, za jednym zamachem”. Uprzejmie proszę o pomoc, jak to pogodzić z poprzednią poradą. Jak w tym kontekście prawidłowo zapisać np. jeść trzy paluszki na()raz, za dużo pytań na()raz, nie próbuj zapoznać się z wszystkimi na()raz?
    Bardzo dziękuję za pomoc.
  • Nazwa miesiąca
    2.03.2018
    2.03.2018
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie zasady zapisu dat. Do tej pory daty w rożnego rodzaju ogłoszeniach zapisywałam w następujący sposób: Wydarzenie odbędzie się 25 lutego 2018 lub Termin wydarzenia: 25 lutego 2018. Spotkałam się z opinią, że drugi zapis jest niepoprawny, bo po dwukropku lub w nagłówku nazwę miesiąca powinnam zapisać w mianowniku. Nigdy wcześniej nie natrafiłam na taką zasadę. Bardzo proszę o wyjaśnienie.

    Bardzo dziękuję i pozdrawiam serdecznie
    Kamila K.
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • nieboszczyk objazdowy
    4.08.2003
    4.08.2003
    Szanowni Państwo!
    Mam taki problem. W akcie zgonu członka rodziny spisanego w 1922 roku w południowej Wielkopolsce jest stwierdzenie: „…córka nieboszczyka objazdowego…”. Prosiłbym o wyjaśnienie, czy jest to nazwa pełnionej funkcji, czy nazwa zawodu i co było zadaniem nieboszczyka objazdowego. W posiadanych słownikach i encyklopediach nie znalazłem definicji tego pojęcia. Będę bardzo wdzięczny za wyjaśnienie.
    Serdecznie pozdrawiam
    K. Josiński
  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • odnośniki do przypisów
    2.06.2003
    2.06.2003
    Witam, moje pytanie brzmi: w którym miejscu stawiać gwiazdkę, do której wyjaśnienie znajdzie się na dole strony – przed czy po znaku interpunkcyjnym oznaczającym koniec zdania? Ja uważam, że gwiazdka znajduje się przy słowie, którego dotyczy, i dopiero po niej jest kropka, wykrzyknik lub znak zapytania:
    1. Jeśli masz jakiekolwiek problemy w aktywowaniu usługi, zadzwoń na infolinię 0 800 000 000*.
    * koszt jednego impulsu
    (Gwiazdka przy numerze telefonu, którego dotyczy informacja o kosztach połączenia).
    2. Tylko teraz: 1 godzina gratis*!
    * równowartość jednej godziny rozmów lokalnych
    (Gwiazdka przy słowie gratis, bo wyjaśnienie precyzuje, co się na to gratis składa).
    Czy mam rację? Z góry dziękuję za poświęcony mi czas, przesyłam pozdrowienia,
    Anna Cmakowska
  • O przegłosach
    14.07.2020
    14.07.2020
    Proszę o wyjaśnienie i podanie nazwy procesu, który zaszedł w języku polskim, wskutek którego „e” bądź jać zamieniają się w „io” i porównanie go z podobnym zjawiskiem w języku rosyjskim i wyjaśnienie ewentualnego pokrewieństwa. Zjawisko w obydwu językach nie zawsze lub wręcz rzadko się pokrywa, np. pl pieśń piosenka, ale ru piesnia piesenka; pl. anioł, ale ru angieł; pl miotła, ale ru mietła. Czasem jednak pokrywa się, np. w imieniu Piotr bądź słowie pomiot.
    Dziękuję za info!
  • pakt północnoatlantycki czy Pakt Północnoatlantycki?
    9.11.2005
    9.11.2005
    Dzień dobry. Bardzo proszę o wyjaśnienie, w jakich przypadkach stosujemy zapis małą literą – pakt północnoatlantycki, a w jakich zapis wielką literą – Pakt Północnoatlantycki? Słownik ortograficzny PWN proponuje pisać małą literą, ale o wiele częściej (np. w prasie i podręcznikach) spotkać można formę Pakt Północnoatlantycki. Z czego wynikają te rozbieżności?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
    Pozdrawiam, Agnieszka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego