wyjątek
  • Wprowadzanie nowych słów; uchodźca
    31.03.2017
    31.03.2017
    Jestem w trakcie przygotowywania dyplomu magisterskiego na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Pracowni Działań Przestrzennych u prof. Mirosława Bałki. W ramach mojego projektu dyplomowego chciałabym wspólnie z uchodźcami wykreować nowe słowo, które mogłoby stworzyć pozytywną alternatywę do określenia danej grupy i podjąć próbę wprowadzenia go do języka. Podczas wielu rozmów z uchodźcami przekonałam się, że w ich rozumieniu termin uchodźca jest stygmatyzujący.
    W swoich poszukiwaniach odnoszę się m.in. do tekstu Hanny Arendt o potrzebie zastępczego nazewnictwa (przytacza w tekście newcomers). Drugą, niemniej ważną dla mnie inspiracją jest bajka „Przygody kapitana Załganowa’’ autorstwa Niekrasowa, z której wywodzi się powszechnie znany na terenach rosyjskojęzycznych wyraz „Jak nazwiesz statek, tak on i popłynie’’.
    W związku z powyższym mam zapytanie odnośnie zasad wprowadzania w oficjalny obieg nowego słownictwa – do kogo się zwraca i jakie warunki są wymagane do tego.
  • w rynku czy na rynku?
    17.11.2009
    17.11.2009
    Witam. Mam pytanie: powinno być dziura w rynku czy dziura na rynku? Chodzi mi o dziurę w sensie placu, w którym (a może na którym) wykopano dziurę. A może obie formy są poprawne?
    Pozdrawiam.
  • W sali czy na sali?
    17.10.2018
    17.10.2018
    Dzień dobry. Bardzo dawno temu czytałem u Was, że można powiedzieć i na sali, i w sali. Pytam jak to wygląda na dziś np. w najnowszych słownikach itd.: obie formy są poprawne jak rękami /rękoma czy jeśli ktoś powie albo napisze na sali to znaczy, że popełnia błąd i
    należy go poprawić, bo np. miejsca zamknięte mają przyimek na, a otwarte w, choć przecież jest na poczcie i w parku, więc są wyjątki i pewnie ich dużo jest?
  • wszystko+mający
    7.11.2006
    7.11.2006
    Dzień dobry.
    W pewnej reklamie telefonów komórkowych pojawia się określenie wszystko mający. Czy pisownia taka jest poprawna? Czy należałoby raczej zapisywać wszystkomający, na podobnej zasadzie jak wszystkowidzący czy wszystkowiedzący?
    Podkreślam także, iż z kontekstu reklamy wynika, iż telefon jest raczej wszystkomający 'uniwersalny, posiadający niezmiernie dużo funkcji' aniżeli wszystko mający 'mający wszystko, zawierający wszystko w sobie'.
    Dziękuję.
  • w (tym) miejscu
    20.05.2005
    20.05.2005
    1. Czy poprawna jest konstrukcja w tym miejscu w sensie 'tutaj, w tej chwili', np. „W tym miejscu chcę powiedzieć, że…”?
    2. Kiedy używamy formy w miejscu? NSPP podaje, że forma ta zastępuje nazwę miejscowości w pismach przesyłanych w obrębie jednej miejscowości, a ISJP – że używamy tej formy po nazwie adresata, jeśli znajduje się on w tej samej instytucji, z której pismo wysyłamy.
  • W Ukrainie czy na Ukrainie?

    17.03.2022
    5.03.2022

    Która forma jest poprawna: w Ukrainie czy na Ukrainie? Jeśli w Ukrainie, to kiedy wprowadzono zmianę?

  • w Ukrainie czy na Ukrainie?
    6.03.2022
    20.06.2015
    Chciałbym poznać Państwa opinię na temat pewnego zjawiska. Otóż coraz częściej spotykam się z pisaniem w Ukrainie i w Litwie, co – jak mi tłumaczono – wynika z poprawności politycznej, gdyż przyimek na sugeruje w tym kontekście, że traktujemy powyższe kraje jako prowincje (jak Śląsk i Mazury) i akcentujemy ich dawną przynależność do Rzeczpospolitej. Nikt nie pisze w Słowacji, gdyż to państwo zawsze było od Polski odrębne. Czy jednak przyimek na istotnie jest (politycznie) niepoprawny?
  • W Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie
    23.01.2016
    23.01.2016
    Szanowna Pani Profesor,
    nawiązując do odpowiedzi na pytanie dotyczące składni w Donbasie – na Donbasie, chciałabym zapytać o źródło przywołanej przez Panią zasady, że „nazwy terytoriów autonomicznych (kontynentów, państw, miast itp.) łączą się z przyimkami w oraz do, natomiast nazwy obszarów stanowiących części innych obszarów (dzielnic, regionów itp.) – z przyimkiem na”.
    Czy wobec tego niepoprawne są połączenia: w Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie?
    Z poważaniem
    Anna Garbacz
  • Wybrzeże Kości Słoniowej
    18.11.2002
    18.11.2002
    Mieszkać w Wybrzeżu Kości Słoniowej czy na Wybrzeżu Kości Słoniowej?
  • Wymowa elementów oznaczane w piśmie jako ę i ą

    9.03.2024
    9.03.2024

    Szanowni Państwo,

    jak realizujemy w wymowie nosówki ą i ę w wygłosie i w śródgłosie przed spółgłoskami zwarto-wybuchowymi, szczelinowymi, współotwartymi i zwarto-szczelinowymi?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego